مراغه، شهر یادگارهای ایلخانی

به گزارش خبرآنلاین تبریز، مراغه را با سیب سرخ و انگور ناب و كشمش اعلا مي شناسند،‌ با باسلوق گردويي، با خشكبار مثال زدني، با صابون هاي سفيد و زرد مهردار، با تاريخ كهن و البته بدون زلزله اش، با روزگار پايتختي حكومت ايلخانان و با گنبدهاي تاريخي اش.

مراغه، برای همه کسانی که به طبیعت، تاریخ و خوراکی های منحصر به فرد علاقمند هستند، شهری شناخته شده است. شهری در گوشه ای آرام و دنج از خاک ایران و آرمیده در شمال غربی کشور، با دشتهایی وسیع رودی پرآب که در زمانهای قدیم ویژگی استراتژیکی برای یک پایتخت محسوب می شده است. سفر به این شهر سرسبز که از معدود بازمانده های باشکوه باغ شهرهای ایرانی است، کار سختی نیست.

براي رسيدن به شهرستان مراغه در استان آذربايجان شرقي مي توان با اتوبوس، قطار، هواپيما يا خودرو خودتان راهي تبريز شد و پس از آن فاصله تقريبا 140 كيلومتري تبريز تا مراغه را در جهت جنوب غربي طی کرد. اين فاصله با توجه به نوع جاده و مسير حدود 2 ساعتي طول مي كشد.

همچنین باید بدانید که مراغه به دلیل ویژگی های مکانی اش در طول تاریخ مورد توجه بوده و این امر موجب شده تا قطار ویژه ای هم داشته باشد. این قطار به شکل مجزا از قطار تهران-تبریز، می تواند شما را به مراغه، پایتخت ایلخانان برساند.

استفاده از امکانات حمل و نقل ترمينال تبريز و سوار شدن به اتوبوسهاي تبريز- مراغه و يا با انتخاب سواري هاي بين شهري انتخاب دیگری برای رسیدن به مراغه است.

خانه ي ايلخانان

شهر مراغه آثار تاريخي متنوعي از دورانهاي تاريخي مختلف در دل خود و اطراف خود دارد. شما مي توانيد گشت و گذار تاريخي تان را با گنبد گردي آغاز كنيد؛ تقريبا تمام آثار تاريخي درون شهري مراغه در بافت مركزي استقرار دارند.

«گنبد سرخ»، بنايي كه آنرا آغازگر سبك معماري آذري مي شناسند، در بافت مركزي شهر و كنار «مقبره آقالار» كه به «موزه سنگ نگاره ها» نيز مشهور است قرار دارد. در محوطه اين گنبد علاوه بر ديدن نوع معماري و اتاق سرداب مانند آن مي توانيد ساعت آفتابي عمودي منحصر به فردي را هم مشاهده كنيد.

مسيرتان را تا پشت ميدان طلوع فجر ادامه دهيد، جايي كه «برج مدور» و «گنبد كبود»، دو بناي ويژه و منحصر به فرد ايلخاني با شكل و شمايلي متفاوت از هم اما در نزديكي يكديگر قرار دارند.

براي ديدن آخرين گنبد مرافه بايد به حاشيه رودخانه «صافي رود» يا به زبان محلي «صافي چاي» و محوطه پارك غفاريه برويد و آنجا از گنبد زيباي «غفاريه» بازديد نماييد.

زیر آسمان مراغه

اما گنبدها تنها چيزهايي نيستند كه در مراغه مي بينيد. «رصدخانه مراغه» به عنوان يكي از اولين و مجهزترين رصدخانه هاي جهان و همچنین بزرگترین رصدخانه جهان قبل از اختراع تلسکوپ در زمان هلاکوخان و به همت وزیر دانشمند و توانایش، خواجه نصيرالدين توسي ساخته شده است.

رصدخانه مراغه بنایی منحصر به فرد و ویژه است که در زمان اوج فعالیتی اش، به عنوان یکی از مهمترین پایگاههای نجومی جهان، پذیرای دانشمندان و محققانی از نقاط مختلف دنیا بوده و سالهای بسیاری به عنوان مرکز تولید و ترویج علم در خدمت پیشرفت جامعه بشری بوده است.

در این مجموعه که ساخت آن بیش از ۱۵ سال طول کشیده، علاوه بر رصد ستارگان فعالیتهای مختلفی در قالب سازمان علمی گسترده ای صورت می گرفته و دانش و علم روز در آن تدریس می شده؛ رصدخانه مراغه به حدی معروف بوده که طبق روایت تاریخ امپراطور چین برای الگو برداری از این مجموعه موفق و نادر برای دیدن آن به ایران و مراغه سفر کرده بود.

امروزه مي توان بقاياي اين رصدخانه و بناي بازسازي شده آن را در غرب مراغه، انتهاي خيابان پاسداران، روي كوه رصد خانه ديد. بازديد از اين مجموعه همانند بازديد از گنبدهاي چهارگانه مراغه رايگان است.

ستون های مناجات

مراغه شهر مسجدهاي چوبي نيز هست. اگر علاقمند ديدن مساجد چوبي با ستونهاي بلند و نقاشي شده هستيد بي شك شهر مراغه يكي از بهترين انتخابها است و مي توانيد چهار مسجد چوبي شاخص كه همگي متعلق به دوره صفوي هستند را ببينيد.

«مسجد ملارستم» در ميدان قديمي ملارستم كنار بازارچه مركزي شهر اولين مسجد چوبي است كه پيشنهاد مي كنيد ديدن آنرا از دست ندهيد.

«مسجد ضرير» در فاصله 150 متري گبند كبود و برج مدور، با نقاشي هاي چوبي بسيار منحصر به فرد انتخاب ديگر شماست.

«مسجد سفيد» در خيابان آتي ساز ديگر مسجد چوبي مراغه است كه هم اكنون در دست مرمت مي باشد و «مسجد ملامعزالدين» در 500 متري مسجد ملارستم و در كنار ميدان خشكبار آخرين مسجد چوبي از اين مجموعه است.

همچنين «مسجد طاق» متعلق به دوره ايلخاني با معماري طاق و گنبدي بناي زيبا و ويژه اي محسوب مي شود. اين مسجد در خيابان ميرحبيب، نزديك ميدان دروازه قرار دارد.

ایلخانان در موزه

در ادامه تاريخ گردي هايتان در مراغه مي توانيد سري به «موزه تخصصي ايلخاني» در خيابان دانشسرا روبروي بيمارستان سينا بزنيد و از مجموعه منحصر به فرد سفالينه ها، سكه ها و فلزكاري هاي دوره ايلخاني بازديد كنيد.

این موزه که به تازگی آغاز به کار طرح توسعه خود را جشن گرفته، تنها موزه تخصصی دوره ایلخانی است که آثار بی نظیری از این دوره را در دل ستونهای شیشه ای خود جای داده است.

پس از بازدید و چرخیدن در این موزه دلپذیر و زیبا و دیدن آثاری از هنرمندی مردمان گذشته، بازديد از «مقبره اوحدي مراغه اي» و گورخمره ها و سنگهاي مزار تاريخي در محوطه حياط موزه ايلخاني را نيز فراموش نكنيد.

بنای این مقبره با شکل و شمایلی خاص و هندسی، جای خوبی برای گرفتن عکس یادگاری است.

در میان تاریخ

یکی دیگر از بناهاي تاريخي مراغه كه مي تواند خستگي راه را از تنتان بيرون كند، مجموعه «يخچال مراديان» است كه در قديم براي نگهداري برف و يخ استفاده مي شده و امروزه به سفره خانه سنتي تغيير كاربري داده است. اين يخچال در خيابان معلم و كنار پارك كوثر قرار دارد.

ديگر جايي كه مي توانيد براي صرف ناهار به آنجا برويد، جاده علويان و مسير موسوم به مسير سبز است كه در دل طبيعت پر دار و درخت مراغه واقع شده زيرا مراغه يكي از آبادترين و سرسبزترين باغ شهرهاي ايران است.

«حمام خواجه نصير الدين» كه از ديگر بناهاي ايلخاني مراغه است، در ميدان خشكبار و بافت مركزي شهر قرار دارد. اين حمام از معدود حمام هاي تاريخي ايران است كه دوقلو بوده و با داشتن دو سالن مجزا امكان استفاده خانمها و آقايان را فراهم مي نموده است. اين حمام طاق گنبدي اين روزها در حال مرمت و بهسازي است.

آخرين بناي تاريخي درون شهري مراغه كه در فرصت كم مي توانيد سري به آن بزنيد، «كليساي سنت توماس» در خيابان امام (ره) است. بخشي از اين مجموعه تاريخي با دارا بودن فضاي خاص معماري و نورپردازي هايش، به عنوان ساختمان اداره ميراث فرهنگي شهرستان مراغه نيز مورد استفاده قرار گرفته است. براي دريافت دقيق ترين و كاملترين راهنمايي ها در خصوص تاريخ و ابنيه شهر مراغه مي توانيد به كارشناسان ميراث فرهنگي اين اداره مراجعه كنيد و دست پر شهر تاريخي، پرخاطره و سرسبز مراغه را ترك نماييد.

معبد مهربان

بیشتر مردم و به ویژه شهروندان تاریخ دوست این خطه، با مجموعه کهنسال و منحصر به فردی آشنا هستند که در 5 کیلومتری جنوب شهر مراغه، آرام و بی صدا در روستای ورجوی خفته است. «معبد مهر» هزاران سال است روایتگر خاطرات مردمان این دیار بوده است.

پیروان آیین مهر هزاران سال قبل در این مکان با تراشیدن قطعه سنگی عظیم از جنس شیست با ساختن دهانه‌‌ای در حدود 5 متر، رنگ و بوی یک زیارتگاه زیبا را به این مکان داده‌اند و آن را برای تاریخ به یادگار گذاشته‌اند؛ به حدی که نیایشگاه و معبود مهر را می‌توان به عنوان یکی از منحصر به فردترین و مهم‌ترین نیایش‌گاه‌های کهن شناخت.

اگر فرصتي برايتان باقي ماند، ديدن «معبد مهر» روستاي ورجو را از دست ندهيد. اين روستا در 5 كيلومتري جنوب غربي مراغه قرار دارد و آثاري از دوره ميتراييسم تا دوره اسلامي را روي ديوارهاي سنگي خود به يادگار نگاه داشته است.

ردپاهای نخستین

حاشیه های شهر مراغه، یکی از بهترین نقاط کشور برای دیدن و بررسی نخستین حضور انسانهای نخستین در منطقه است.

«غار كبوتران» يا «هامپوئيل» كه از اولين سكونتگاههاي بشري مي باشد در 10 كيلومتري جنوب شرقي مراغه در مسير جاده هشترود، بعد از روستاي تازه كند و نزديكي كوه گشايش براي علاقمندان اين حوزه مي تواند جالب توجه باشد. البته با توجه به وجود چندين چاه در اين مجموعه بدون داشتن راهنما و تجهيزات صخره نوردي ديدن آنرا فراموش كنيد.

«منطقه فسيلي مراغه» كه به «بهشت فسيل شناسان جهان» هم شهرت دارد، نقطه خاتمه گشت و گذار تاريخي در اطراف مراغه مي باشد. اين مجموعه با داشتن آثاري از دوره هاي 2 و 4 زمين شناسي در 15 كيلومتري جاده مراغه به سمت هشترود در دره گرگ قرار دارد و جاي ديدني براي علاقمندان ديرين زمين شناسي مي باشد.

قلعه هاي ساساني اطراف شهر انتخاب تاريخي خوبي براي كوهنوردان است. قلعه هايي همچون «قلعه دختران» (قيزلاز قلعه سي) و «گويجه قلعه سي» از جمله اين قلعه هاي تاريخي مي باشند. البته رفت و آمد بدون تجهيزات، راهنما و زمان كافي به اين قلعه ها را فراموش كنيد.

سفر در دل تاریخ و طبیعت

دل کندن از این شهر آرام، سرسبز و خوشمزه کار سختی است؛ به خصوص در هوای مطبوعی که با وجود درختان پرشمار درون شهری مراغه، شکلی متفاوت هم به خود می گیرد.

اما دیدن این شهر و آثار متنوع درون آن به برنامه ريزي درست نیاز دارد تا بتوانید از ديدن تمام آثار درون شهري مراغه لذت ببرید.

گشت و گذار در باغ شهر تاریخی مراغه، و تهیه خشکبار و خوردنی ها و صابون مشهور این شهر می تواند خاطره بی نظیری برای مسافران دیار آذربایجان باشد.

4646