35 سال بی‌توجهی به بنای قدیمی و تیر خورده‌ی میدان سپاه کافی نبود، که با ساخت مجتمعی غول پیکر با ارتفاع حدودا 16 متر در 50 متری «عشرت‌آباد» این بنای تاریخی را کور کردند و حالا وارد تفاهم شدند!
هرچند حکایت «عشرت‌آباد» از دوره‌ی ناصری در 1291 قمری شروع شد و بیرون از دروازه‌ی شمیران بین نگارستان (میدان بهارستان) و قصر قاجار (زندان قصر) به فرمان ناصرالدین شاه ساخته شد و یکی از کاخ‌های ییلاقی او محسوب می‌شد.
اما پس از سرنگونی دودمان قاجار، این باغ و کاخ همراه با خانه‌های دور حوض برای کاربری پادگانی به شهربانی واگذار شد و به همین دلیل آن را پادگان «شهربانی» یا «عشرت‌آباد» نامیدند.
23 فروردین 1346 آن را در فهرست آثار ملی ثبت کردند و پس از آن ماند تا دوران انقلاب و پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی.
از آن به بعد قصه‌ی عمارت کلاه‌فرنگی «عشرت‌آباد» با نظامیان همراه شد، تا جایی که زندان درون پادگان به نام "زندان عشرت‌آباد" خوانده می‌شد. این بنا که در زمان انقلاب یکی از راهبردی‌ترین تسخیرهای انقلابیون بود، در جریان تسخیر پادگان بسیار آسیب دید و نشانه‌های تیر و گلوله بر دیوارها و بدنه آن هنوز دیده می‌شود.
با پیروزی انقلاب اسلامی، این پادگان در اختیار نیروی‌های سپاه پاسداران قرار گرفت و بعدها به نیروی هوایی سپاه اختصاص یافت که به نام «پادگان ولیعصر» تغییر نام یافت.
شهرداری تهران هم در اواسط دهه هشتاد عملیات ساخت گذر بزرگراه صیاد شیرازی را از کنار این مجموعه آغاز کرد که زمینه آزاد شدن بخشی از حصار پادگان را فراهم کرد، پس از آن بود که کاخ «عشرت‌آباد» از بیرون پادگان هم دیده می‌شود.
عمارت «عشرت‌آباد» به عنوان بخشی از پادگان ولیعصر (عج)، از ابتدای انقلاب اسلامی به حال خود رها شد تا حدود 35 سال بعد یعنی 15 دی ماه سال 92 که احمد مسجد جامعی، رئیس وقت شورای شهر تهران با راه‌انداختن تیم تهران‌گردی‌اش به این بنا هم سری زد و دو طرفِ بی‌توجه به این بنای تاریخی - یعنی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران و مسئولان پادگان - را به دور هم جمع کرد تا شاید دلی به حال این بنا بسوزد.
هرچند تا چند ماه اتفاقاتی هم برای آن رخ داد و با برگزاری جلساتی قدری دل این بنای قدیمی و زخم‌خورده را شاد کردند، اما از شهریور ماه سال گذشته باز هم قول و قرارها یادشان رفت و این بار تا 50 متری این بنا نزدیک شدند و با گودبرداری‌های عمیق و آغاز ساخت مجتمعی غول‌پیکر نه تنها دید «عشرت‌آباد» را از میدان سپاه کور کردند، بلکه به طور حتم آسیب‌هایی هم به بدنه‌ی این بنای قدیمی و تاریخی وارد کردند.
البته با پیگیری رسانه‌ها هرچند مسئولان میراث فرهنگی و شورای شهر برای از سر خود باز کردن آن‌ها، پاسخ به پرسش رسانه‌ها را به دستگاه مسئول دیگر واگذار می‌کرد و رسانه را در این مدت هفت ماهه به دنبال خود می‌دواند و مسئولان پادگان هم پروژه‌ی ساخت مجتمع خود را به پیش می‌بردند، اما بالاخره نتیجه داد و دوشنبه ۱۷ فروردین امسال «مصوبه شورایعالی برای ساخت و ساز در اراضی شمال میدان سپاه» اعلام و «توقف عملیات ساختمانی در محدوده عمارت عشرت‌آباد» تصویب شد.
بر این اساس، شورایعالی شهرسازی و معماری ایران با تاکید بر اینکه عمارت تاریخی عشرت آباد برای استفاده عموم مهیا می‌شود، مصوب کرده بود: عملیات ساختمانی در محدوده عمارت متوقف و نقشه‌ها مجدد با توجه به ضوابط پهنه و ضوابط میراث فرهنگی بازنگری و اصلاح شود.
موضوع نخستین جلسه سال 94 این شورا در تاریخ ۱۷ فروردین ماه ساخت و ساز در اراضی شمال میدان سپاه تهران بود که بر اساس آن علاوه بر تائید برای رعایت حریم قانونی عمارت و باغ ثبت شده ملی عشرت آباد به شماره ثبت ۶۴۸ مورخ ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ باید حتما انجام می‌شد، بلکه رعایت مصوبات طرح جامع تهران در پهنه مذکور (۳۲۱G ) برای محدوده فوق نیز الزامی اعلام شد.
در این مصوبه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز نسبت به هماهنگی با هدف رعایت موازین قانونی همه جانبه نسبت به گردش کار احداثات در داخل محدوده‌ی پادگان‌های کشور و شهر تهران اقدام کرده و موظف به گرفتن پروانه براساس طرح‌های توسعه و عمران برای احداثات عظیم در زمین‌های با کاربری نظامی، انتظامی شد.
همچنین کارگروه ویژه‌ای برای بررسی موضوع وهماهنگی‌های لازم با محوریت وزارتخانه‌های دفاع و کشور، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و دبیرخانه شورایعالی تشکیل و علاوه‌بر هماهنگی و رعایت دستورالعمل‌های ابلاغی فرماندهی کل قوا دستورالعملی را برای رعایت موضوع در کل کشور ظرف مدت سه ماه به شورایعالی شهرسازی و معماری ایران ارائه کنند.
اما در وضعیت کنونی ساخت‌و سازها در حریم این عمارت تاریخی، مهمترین بند این مصوبه «توقف عملیات ساختمانی در محدوده عمارت «عشرت‌آباد» و اصلاح و بازنگری نقشه‌ها مجدد با توجه به ضوابط پهنه و ضوابط میراث فرهنگی تصویب شد.
مصوبه‌ای که مشخص نیست قرار است چگونه به مسئولان پادگان اعلام شود تا آن‌ها دست از کار روی این مجتمع بردارند!
کارگران حتی صبح امروز (چهارشنبه 19 فروردین) هنوز در حال کار روی مجتمع در حال ساخت این عمارت بودند. با این وجود تلاش خبرنگار ایسنا برای صحبت با رجبعلی خسروآبادی، مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران و سپیده سیروس‌نیا، معاون میراث فرهنگی استان تهران برای گرفتن توضیحات تکمیلی ناموفق بوده است.
45231
نظر شما