وزیر نیرو گفت: با توجه به وضعیت منابع آبی کشور و افزایش روزافزون مصرف، نیازمند تحول در نظام بهره برداری آب هستیم.
حمید چیت چیان روز پنج شنبه در مراسم نخستین هم اندیشی سیاست گذاران منابع آب که با عنوان بهره وری و حکمرانی پایدار منابع آب در سالن همایش های وزارت نیرو برگزار شد، گفت: آب موضوعی چندبعدی است که با تولید ملی، توسعه، معیشت و امنیت غذایی ارتباط دارد و یک موضوع با ابعاد اجتماعی عمیق است که در تولید صنعتی، بهداشت جامعه و ابعاد زندگی افراد تاثیر عمده دارد.
او گفت: کشور ما در جغرافیایی خشک و نیمه خشک واقع شده و از طرفی با منابع آب محدود، جمعیتی رو به افزایش و نیازها و تقاضای روزافزون مواجه است؛ این موضوع از حساسیت بیشتری برخوردار است و مدیریت چنین موضوعی نیازمند مشارکت واقعی در سطح جامعه است.
چیت چیان با تاکید بر اینکه مدیریت و حکمرانی پایدار آب نیازمند مشارکت بخش های مختلف است، گفت: اگر تصور شود که آب موضوعی است که تنها یک بخش می تواند مسئولیت کل کار را برعهده داشته باشد و بتواند به خوبی تمامی طرح های این بخش را به اجرا بگذارد، این آغاز اشتباه است.
او با بیان اینکه با توجه به تمامی محدودیت ها، موضوع آب بدون حضور و مشارکت فعال بخش علم و فناوری قابل مدیریت نیست و در غیر این صورت هر روز با مسایل جدیدی در زمینه آب مواجه خواهیم بود، ادامه داد: زمانی به دلیل محدود بودن مصرف آب، آلودگی منابع در طبیعت پالایش می شد و موضوعی به نام کیفیت آب مطرح نبود، اما هم اکنون کاهش کیفیت آب یک موضوع در کشور است و بخش پژوهش باید فعالیت عمده خود را بر روند کاهش کیفیت آب کشور متمرکز کند.
او با اشاره به نقش تشکل های مردمی در زمینه آب، گفت: بدون حضور و مشارکت سازمان یافته مردم در مدیریت آب، تلاش سازمانی در این زمینه موفق نخواهد بود و تجربه نیز نشان داده است هر جا که مردم مشارکت داشته اند، موفقیت قابل توجه بوده و هر جا غفلت شده، شرایط بسیار سخت بوده است.
وزیر نیرو گفت: در چند سال گذشته حوضه آبریز زاینده رود شرایط مناسبی نداشت، اما هم اکنون با تشکیل شورای هماهنگی حوضه زاینده رود با حضور نمایندگان کشاورزان و تمامی ذی نفعان، با وجود محدودیت ها برنامه خوبی برای مدیریت آب اجرا شد و کشاورزان کشت مناسبی را در پاییز امسال داشتند.
او ادامه داد: در گذشته در بخش آب کارهای بزرگ و مفیدی به انجام رسیده است و نیاکان ما مبدع سامانه های بزرگ و مفیدی در بخش آب بوده اند و فعالیت های بزرگی نیز در دهه های اخیر در بخش آب انجام شده است، اما برخی فعالیت های ما به نحوی بوده که باوجود اهداف درست، به دلیل ناسازگاری با نیازها اثر معکوس داشته است.
او گفت: سدهای بزرگ ساخته ایم و نتایج درخشانی نیز داشته است که کشاورزی درخشان، اشتغال و تولید کنونی نتیجه این کارها بوده ، اما سدهایی نیز در کشور ساخته شده است که هیچ گاه به ظرفیت پیش بینی شده نرسیده اند و یا شبکه هایی ایجاد شده که با شرایط امروز بدون استفاده است.
او ادامه داد: ارایه رایگان آب در گذشته موجب شکل گیری الگویی در کشاورزی شده که کشاورز هیچ گاه به بهره وری آب توجه نکرده است.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه نیازمند یک تحول در نظام بهره برداری از آب هستیم، ادامه داد: در شرایطی به سر می بریم که اگر تحولی در این زمینه صورت نگیرد، در آینده دچار مشکلات بزرگ تری خواهیم شد و باید با مراقبت بیشتر و توجه به ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی گام های جدیدی در این زمینه برداشته شود.
او با تشریح وضعیت کنونی منابع آب در کشور، ادامه داد: در سال های اخیر به غیر از کاهش بارش، الگوی بارش در کشور نیز تغییر کرده است؛ از سوی دیگر آب تجدیدشونده کشور از 130 میلیارد مترمکعب به 120 میلیارد مترمکعب رسیده و حتی در آمارهای پنج سال اخیر حدود 105 میلیارد مترمکعب بوده است.
چیت چیان ادامه داد: میزان سرانه آب تجدیدپذیر به شدت کاهش پیدا کرده و هم اکنون به ازای هر نفر ایرانی کمتر از 1500 مترمکعب شده و در 10 سال آینده ممکن است به زیر 1000 مترمکعب کاهش پیدا کند.
او با اشاره به میزان مصارف و منابع آب کشور، گفت: هم اکنون 2درصد آب در بخش صنعت، شش درصد در بخش شرب و 92 درصد در بخش کشاورزی مصرف می شود، اما آمار جهانی مصرف آب کشاورزی حدود 75 درصد است که این امر نیازمند یک حرکت جدی است.
چیت چیان گفت: خطر دیگر کاهش روان آب در رودخانه های کشور است که در این بخش میانگین بلندمدت کشور حدود 83 میلیارد مترمکعب بوده اما این رقم در سال آبی 93-92 به 43 میلیارد مترمکعب رسیده است.
او با اشاره به افزایش برداشت ها از آب های زیرزمینی، گفت: طی 50 سال گذشته 110 میلیارد مترمکعب از آب های زیرزمینی برداشت کرده ایم که این دست اندازی در طبیعت است و سال گذشته نیز میزان آب اضافی برداشت شده از منابع آب زیرزمینی 5.7 میلیارد مترمکعب بوده است.
وزیر نیرو ادامه داد: از ابتدای مهرماه امسال تاکنون، میزان بارش ها درمقایسه با زمان مشابه سال گذشته 24 درصد کاهش یافته است و ذخیره آب سدهای اطراف تهران نیز تاکنون حدود 16 درصد کاهش را نشان می دهد.
او گفت: با توجه به شرایط کنونی، چالش در تامین آب شهرها و مراکز جمعیتی اجتناب ناپذیر خواهد بود در یک سال گذشته با فعالیت شورای عالی آب و با هماهنگی دو وزارت خانه نیرو و جهادکشاورزی، به برنامه جامع و روشنی برای مدیریت منابع آب رسیده ایم.
وزیر نیرو میزان تخلیه از منابع آب زیرزمینی در هر سال را 62.3 میلیارد مترمکعب عنوان کرد و افزود: در زمان حاضر هر سال با حدود 5.7 میلیارد مترمکعب بیلان منفی آب های زیرزمینی مواجه هستیم.
چیت چیان گفت: با برنامه ریزی های صورت گرفته، اگر برداشت را به 56.6 میلیارد مترمکعب برسانیم، خواهیم توانست طی 20 سال آینده 105 میلیارد مترمکعب از کسری مخزن را جبران کنیم و به سطح ایستابی اولیه برسانیم.
او با تاکید بر اینکه وزارت نیرو برای حل مشکل آب راهکار دارد، ادامه داد: بالا بردن بهره وری، حکمرانی صحیح و پایدار، مشارکت سازمان ها و مردم ما را به نقطه اطمینان بخش در مسایل آب خواهد رساند.
17231
نظر شما