روز گذشته دبیر کل اوپک به صراحت از وضعیت قیمت جهانی نفت ابراز نگرانی کرد، موضوعی که پیش از این کارشناسان و تحلیل گران نگرانی خود را نسبت به آن اعلام کرده بودند. اما مسئله آنجاست که چشم انداز مثبتی هم پیش روی این بازار ترسیم نمی شود چرا که اغلب تحلیل گران بین المللی معتقدند این روند فعلا متوقف نمی شود. البته این دیدگاه محدود به کارشناسان خارجی نیست، بسیاری از چهره های داخلی هم تداوم روند نزولی قیمت نفت را محتمل می دانند. «علی شمس اردکانی»، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران هم کاهش قیمت جهانی نفت را ادامه دار دانسته و معتقد است این وضعیت تا سال آینده میلادی نیز جریان خواهد داشت. او در گفت و گو با صدای اقتصاد، نقش عوامل اقتصادی در کاهش قیمت نفت را پررنگتر از مسائل سیاسی می داند.
مشروح این گفت و گو را در اینجا می خوانید؛
*شیب کاهش قیمت جهانی نفت از حدود یک هفته قبل تندتر شد و حتی تا مرز 53 دلار هم پیش رفت و به حدود 60 دلار بازگشت. همین شرایط نگرانی کشورهای تولیدکننده اوپک را تشدید کرد که البته کشور ما نیز از این فضا مستثنی نبود. به نظر شما باید انتظار کاهش بیشتر قیمت نفت را تا پایان سال جاری میلادی داشت؟
ببینید؛ قیمت جهانی نفت در ماههای اخیر به طور مشخص اساسا از تعادل خارج شده و به رغم کاهش تقاضا، عرضه آن افزایش یافته است. به عبارتی عرضه و تقاضای این محصول به هم ریخته و همین مسئله موجب کاهش قیمت شده است.
براین اساس در حال حاضر نمی توان چشم انداز مثبتی برای قیمت نفت متصور شد. زمانی که قیمتها به این شکل کاهش می یابد، زمان می برد تا بار دیگر از حالت نزولی خارج شود. معتقدم که نفت در بازارهای جهانی باز هم کاهش می یابد و تا سال 2015 به کمتر از قیمتهای کنونی می رسد.
دور از ذهن است که در سال آینده میلادی قیمت نفت افزایش خاصی بیابد.
*شما اشاره کردید که خروج بازار نفت از تعادل و به نوعی به هم ریختن عرضه و تقاضای این محصول عامل افزایش قیمت آن بوده است. یعنی شما تنها عوامل اقتصادی از جمله عرضه و تقاضا را دلیل نوسانات قیمتی نفت می دانید؟ شما مسائل سیاسی را در این امر دخیل نمی دانید؟
بله، بنده معتقدم که عامل اصلی کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی ناشی از آن است که مکانیزم عرضه و تقاضای این محصول به هم ریخته است. این مسئله را می توان به تحولات اقتصادی دنیا به طور مستقیم مرتبط دانست. تقاضای جهانی نفت کاهش یافته چرا که برخی از اقتصادهای بزرگ دنیا بار دیگر در آستانه رکود قرار گرفته اند. رشد اقتصادی چین به عنوان یکی از مهمترین مصرف کنندگان نفت، کاهش یافته. ژاپن با مشکلات اقتصادی جدیدی مواجه شده که امکان بروز رکود در این کشور را تقویت کرده است. دامنه رکود به برخی از اقتصادهای منطقه یورو هم رسیده است.
به واسطه این عوامل، تقاضای جهانی نفت کاهش یافته در حالی که عرضه آن تغییری نکرده و بعضا در برخی مواقع افزایش نسبی هم داشته است.
اما علاوه بر اینها، در کشورهای مختلف از جمله توسعه یافته، منابع انرژی های تجدید پذیر رو به افزایش است که بخشی از نیاز انرژی آنها را تامین کرده و در برخی موارد جایگزین نفت می شود.
البته این را هم بگویم که برخی عوامل سیاسی مثل رویکرد عربستان و آمریکا در این مسئله بی تاثیر نبوده اما معتقدم که بیشترین تاثیر مربوط به مسائل اقتصادی است.
*با توجه به صحبتهای قبلی شما که معتقدید کاهش قیمت نفت ادامه دار خواهد بود، می خواهم نظرتان را در مورد پیشنهاد دولت برای بستن لایحه بودجه 94 با نفت 72 دلاری بدانم.
من کلا با ماهیت این مسئله مشکل دارم، فرقی نمی کند 72 دلار باشد یا 20 دلار یا حتی 120 دلار. تعیین قیمت نفت برای بودجه به طور کل کار بی معنایی است.
*چطور؟ منظورتان را بیشتر توضیح میدهید؟
درآمد نفت باید به حساب سرمایه کشور برود اما سالهاست که دولتها و مجلس ها سرمایه ملت را به باد می دهند. باید اراده ملی را به کار گرفت تا جلوی از بین رفتن سالانه منابع درآمدی حاصل از فروش نفت به این شکل گرفته شود. متاسفانه همیشه در کشور ما صبر می کنند که دچار بحران شویم و بعد دنبال راه چاره می گردند. روزی می رسد که با ادامه این روند به بن بست می رسیم.
در بودجه مشخص می کنند که سالانه چقدر منابع از محل فروش نفت دربیاوریم و خرج دولت کنیم در حالیکه سالانه یک میلیون نفر از دانشگاههای ما فارغ التحصیل می شوند و هیچ منابعی برای اشتغالزایی آنها اختصاص نمی یابد.
من تصور میکنم تا زمانی که همین روند ادامه داشته باشد مشکلات کشور تشدید می شود. بنابراین زمانی که با مفهوم خرج کردن پول نفت برای هزینه های دولت به طول کل مخالفم، پس تفاوتی نمی کند که این عدد در بودجه چه باشد.
3535
نظر شما