به گزارش خبرآنلاین، حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی در کارگاه آموزشی معاونان فرهنگی ادارات کل تبلیغات اسلامی استان‌های کشور که در اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم برگزار شد به تبیین اندیشه و مدرسه آیت الله جوادی آملی و اصل عقلانیت در آن پرداخته است.
خلاصه اظهارات وی را در ادامه می خوانید.
* اندیشه و مدرسه فکری که به نام آیت‌الله جوادی آملی است، قرائت و تفسیری از اسلام است که اگر بازشناسی نشود به راحتی نمی‌توان به این مدرسه فکری راه برد. بیش از 30 سال است که آیت‌الله جوادی آملی در منبرها، دانشگاه‌‌ها و حوزه‌ها از زوایای مختلف، این مدرسه فکری را بیان می‌کنند اما عقبه این مدرسه فکری هنوز خیلی روشن نیست.
* آیت‌الله جوادی آملی در ابتدای تفسیر تسنیم درباره منهج تفسیری خود مطالبی را بیان کرد اما هر چه که جلوتر می‌رویم می‌بینیم بحث‌ها عمیق‌تر می‌شود و سئوالات عمیق‌تری مطرح می‌شود، بنابراین مدرسه فکری ایشان یک بسته کوچک نیست.
* گفته‌ها و نوشته‌های آیت‌الله جوادی آملی در سه سطح عمومی، خواص و اخص است. ایشان تاکید دارند که برای عوام، تکرار نقش تعلیل را دارد، در حالی که این تکرار برای خواص فقط یک بار تاثیر دارد و در مرتبه‌های بعدی تاثیر ندارد. مدرسه فکری آیت‌الله جوادی آملی میراث علمی، عملی، اخلاقی، فلسفی و عرفانی تشیع است.
* از لیبرالیسم تا داعشیسم، همه داعیه اسلام را دارند و رنگ اسلام را به دروغ یا راستی دارند، در حالی که نه لیبرالیسم حقیقتی از دین دارد نه داعشیسم. حتی دین با آنها در حال ستیز است.
* برجسته‌ترین ویژگی آیت‌الله جوادی آملی همین عقلانیت دینی است و تعقل و تفکری او را همراهی می‌کند که ریشه در آموزه‌های وحیانی دارد.
* ایشان در مسائل تعبدی هم سعی دارند ضمن اینکه همه جهات تعبدی را رعایت می‌کنند، همواره نگاه عقلانیت دینی را به آن امر دارند. در بحث حج هم فتاوایی که از آیت‌الله جوادی آملی وجود دارد متفاوت از فتاوای سایر علما است.
* آیت‌الله جوادی آملی عقلانیت دینی را منبعی از منابع دین می‌دانند و آموزه‌ها و خروجی‌های عقل را حجت می‌دانند و آن را در کنار نقل می‌نشانند. این عقل در کنار نقل رسمیت و حجیت دارد و سخن دین است که اگر کسی خلاف این عقل کاری انجام دهد به عقوبت می‌رسد و اگر موافق آن کاری انجام دهد پاداش می‌گیرد.
* آیت‌الله جوادی آملی عقلانیت دینی را به عنوان یکی از منابع معرفتی دین معرفی می‌کنند که هر چه این عقل کامل‌تر و شفافت‌تر باشد در روشنگری نقل موثرتر است.
* در حوزه تفکر بیش از 300 آیه و روایت وجود دارد. عقل انسانی در ابتدا یک عقل بالفعل نیست. بذری که به نام عقل هست باید به بلوغ خودش برسد و اجازه پیدا کند که به مرتبه رشد برسد. وقتی عقل به کمال خودش رسید مسیر شهود را طی می‌کند. برای اینکه این عقل از همه چیزهایی که باعث کدورت و تیرگی‌اش می‌شود مبرا شود باید خیلی تلاش کرد.
* عقل از منابع معرفتی دین است و هیچ گریزی از این گزاره نیست. با توجه به این همه تاکیداتی که در آیات و روایاتی در رابطه با تعقل وجود دارد، جا برای شک و تردید نیست که باید به عقل در حوزه معرفتی توجه داشت. عقل یکی از منابع معرفتی است و باید به کار گرفته شود.
* اصل دوم این است که عقل برخلاف وحی ذاتا مصون نیست بلکه باید آن را مصون نگاه داشت و این کتاب و سنت آمده است تا مصونیت دین را تضمین کنند. این عقل است که همه چیز را برای انسان سامان می‌دهد و اگر نباشد یا به افراط (داعشیسم) و یا به تفریط (لیبرالیسم) می‌انجامد. ما عقلی می‌خواهیم که به کمال و بلوغ برسد و سخنگوی دین باشد. عقلی که بخواهد سخنگوی علم دینی باشد باید به کمال برسد.
/6262
نظر شما