آتش گرفتن اتوبوسها در اغلب نقاط جهان رخ می‌دهد که مهمترین دلایل آن اشکلات مربوط به موتور، ایراد الکترونیکی و تصادف اتوبوسهاست. این در حالی که دستکاری غیرمجاز در اتوبوس توسط برخی رانندگان و اضافه کردن باک غیرمجاز برای قاچاق سوخت سبب تشدید این حوادث در ایران شده است.
مدتی است که آتش گرفتن اتوبوسها در جاده‌ای ایران تبدیل به امری مرسوم شده و به صورت مرتب خبرهایی در مورد وقوع این حادثه در نقاط مختلف کشور منتشر می شود. هر چند گزارشها متعددی در مورد این حوادث منتشر شده و مقامات مختلفی نیز در مورد آنها صحبت کرده اند اما هنوز دلیل آن به روشنی مشخص نشده است. در این میان دستکاری غیرمجاز در اتوبوس توسط برخی رانندگان و اضافه شدن باک غیر مجاز برای قاچاق سوخت یکی از مهمترین دلایل حریق اتوبوسها در ایران است.
برای روشن شدن دلایل آتش گرفتن اتوبوس ها در نقاط مختلف جهان اخبار و گزارش های منتشر شده در این رابطه در کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار داده ایم.
در سال 2003 میلادی "سازمان ملی مقابله با آتش سوزی" در آمریکا گزارشی در مورد آتش گرفتن اتوبوس ها در این کشور و دلایل آن منتشر کرد. در این گزارش به آمارهای موجود در این کشور از سال 1999 تا 2003 میلادی توجه شده بود.
در گزارش سازمان ملی مقابله با آتش سوزی آمریکا که در سال 2003 منتشر شد آمده بود : به طور میانگین در هر سال دو هزار و 210 دستگاه اتوبوس مسافری یا اتوبوس مدارس در آمریکا آتش می گیرند که بواسطه آنها در هر سال سه نفر کشته شده و 30 نفر دیگر نیز زخمی می شوند و هزینه مالی این تعداد آتش سوزی اتوبوس ها در آمریکا سالانه 24 میلیون و 200 هزار دلار اعلام شده بود.
در این رابطه گزارش دیگری در آمریکا منتشر شده که دلایل این آتش سوزی ها را مشخص می کند. بر اساس این گزارش در 47 درصد آتش سوزی های مربوط به اتوبوسها خبر و گزارش خاصی منتشر نشده و بر همین اساس دلیل آتش سوزی نیز مشخص نیست. در مورد 7درصد از این آتش سوزی ها نیز اطلاعات کافی در اختیار نبوده اما در 4 درصد از آنها اشکلات مربوط به موتور، 2 درصد اشکلات مربوط به سیستم ترمزها، 2 درصد تصادفات، 4 درصد اشکالات الکترونیکی اتوبوس ها و یک درصد نیز دلایل دیگر عامل آتش سوزی اتوبوس ها در آمریکا بوده اند.
اما سایت اس ای ای اینترنشنال، سه دلیل اصلی برای آتش سوزی در اتوبوس ها ذکر کرده و این دلایل را در سه دسته تقسیم بندی کرده است. این سه دسته عبارتند از : دلایل الکترونیکی، بروز اصطحکاک در لاستیک ها، و مشکلات مربوط به موتور اتوبوس ها.
جستجوی اخبار مربوط به آتش سوزی در اتوبوس ها در کشورهای مختلف جهان نشان می دهد که در یک سال اخیر مواردی متعددی از این حوادث در کشورهای کلمبیا، چین، ایتالیا و اوکراین رخ داده که عمده آنها به دلیل تصادف بوده است.
مرگبار ترین این حوادث مربوط به واژگون شدن یک دستگاه اتوبوس در کلمبیا و سپس آتش گرفتن آن است که در جریان آن 30 دانش آموز کشته شدند. بررسی ها نشان داد که اشکالات مربوط به موتور اتوبوس سبب آتش گرفتن آن پس از تصادف بوده است.
سایت "ساینس پارتنر" نیز در گزارشی با اشاره به آتش گرفتن اتوبوس ها می نویسد : میزان آتش گرفتن اتوبوس ها 5 تا 10 درصد بیشتر از کامیون هاست اما با این وجود در سوئد در سال های اخیر هیچ آتش سوزی جدی در اتوبوس ها که منجر به مرگ مسافرین شود گزارش نشده است.
بر اساس این گزارش، همانطور که اشاره شد دلایل اصلی آتش گرفتن اتوبوس ها در نقاط مختلف جهان را می توان در سه گروه طبقه بندی کرد که این سه گروه عبارتند از مشکلات موجود در سیستم های برقی اتوبوس، مشکلات مربوط به موتور و ملحقات آن و همچنین بروز اصطحکالک در قسمت چرخ و لاستیک های اتوبوس. بررسی های انجام شده نشان می دهد کمتر مثالی در کشورهای دیگر می توان یافت که دلیل آتش سوزی در اتوبوس نقص سیستم سوخت رسانی گزارش شده باشد.
اما نتایج یک بررسی کارشناسی نشان می‌دهد نصب باک اضافه جنب موتور و بالای بخاری، استفاده از گالن‌های غیر مجاز در محفظه موتور، حمل غیرمجاز باک و گالن‌های بنزین، قرار دادن وسایل قابل اشتعال در محفظه موتور یا جعبه بار، ایجاد فضای گازوئیل در بالای منبع اگزوز با قرار دادن تخته چوبی قابل اشتعال، استفاده از پیک‌نیک، بخاری و اشیای متفرقه در جعبه برق و بار از تغییراتی است که احتمال آتش‌سوزی را در اتوبوسهای جاده ای ایران را افزایش داده است. نصب غیرمجاز چراغ‌های تزئینی داخل اتوبوس، در حاشیه یونیت کولر و در صندلی‌های مسافری، داخل درب توری موتور، نصب کولر و بخاری خارج از استاندارد نیز از دیگر موارد تخلف است. همچنین، کورکردن کلید اضطراری درب بادی، عدم وجود کپسول آتش نشانی، نداشتن چکش اضطراری برای شکستن شیشه‌ها و خروج از اتوبوس از مواردی است که سبب شده شانس نجات مسافران در زمان حریق کمتر شود.
23231
نظر شما