زهرا تالانی: فصل گرما که شروع می شود برخورد با بدحجابی هم توسط ماموران نیروی انتطامی سختگیرانه تر می شود. چند سالی می شود که ونهای گشت نیروی انتظامی در میادین شهر برای برخورد با بدحجابان حضور دارند اما باز هم شاهد هستیم که نمایندگان مجلس نسبت به نوع پوشش در جامعه شکایت دارند و حتی به وزیر کشورهم اخطار داده اند.در همین زمینه با زهرا ساعی مشاور استاندار و مديركل امور بانوان و خانواده استانداری تهران گفت وگویی انجام داده ایم که می خوانید:
قرار بود كميته فرهنگي و اجتماعي در استانداری تشكيل شود تا موضوع عفاف و حجاب در قالب اين كميته مورد توجه و رسيدگي قرار گيرد. آیا این کمیته تشکیل شد؟
بله، كميته فرهنگي اجتماعي يكي از 4 كميته اي است كه در كارگروه بانوان و خانواده ايجاد شده اما همانطور كه مي دانيد استانداري دستگاه اجرايي نيست ما اين كميته ها را تشكيل داديم تا در قالب آنها مسائل به ترتيب اولويت و اهميت به صورت علمي و تخصصي توسط افراد صاحبنظر بررسي شود و راهكارهاي مؤثر توسط اين كميته ها در فرايندهاي خاصي به دستگاههاي اجرايي ابلاغ شود. موضوع عفاف و حجاب هم به همين گونه در اين كميته به بحث و بررسي گذاشته مي شود و راهكارهاي كارشناسي به دستگاه هاي ذيربط ارائه مي شود.
شما قبلا اعلام كرديد تا كنون در موضوع عفاف و حجاب عملكرد دستگاهها مطلوب و کافی نبوده است؟ شما در استانداري چه اقدامي در اين زمينه انجام داده ايد؟
اينكه فعاليت ها در راستاي عفاف و حجاب مطلوب و صحيح نبوده فقط متوجه يك دستگاه يا ارگان خاص نيست، چون موضوع عفاف و حجاب به چندين حوزه و حتي عملكرد خانواده ها هم مربوط مي شود. الان بیش از 20 دستگاه و ارگان در این زمینه فعالیت داشته اند اما وضعیت فعلی جامعه نشان دهنده ضعف در عملکرد بوده است، بنابراین همه متولیان بايد در عملكرد خود تجديد نظر داشته باشند. هدف ما هم در استانداري آسيب شناسي اين موضوع است و سعي مي كنيم موانع، خلاء ها و نواقص را شناسايي كنيم و راه حل هاي مناسب را هم متناسب با وظايف و ظرفيت دستگاههاي ذيربط پيشنهاد دهيم.
به نظر شما به صورت دستوري مي توان مشكل حجاب و عفاف را حل كنيد؟
از آنجا كه طبق تحقيقات انجام شده ما در جامعه مشكل اعتقادي در خصوص عفاف و حجاب نداريم يعني اكثر افرادي كه حتي حجاب را با حدود شرعي رعايت نمي كنند قلبا به حجاب و عفاف اعتقاد دارند اما ساير عوامل فردي، رواني و اجتماعي است كه خانم ها را به سمت بي حجابي يا بد حجابي سوق مي دهد مثل اعتماد به نفس پايين و يا توجهي كه به ويژگي هاي ظاهري افراد در جامعه مي شود و يا الگو سازي هاي رسانه اي و... ما بايد سعي كنيم در اين زمينه ها كار كنيم، و اگر زماني ما شرايطي فراهم كرديم كه عمده علت هاي محيطي و اجتماعي را رفع كنيم و با همه اين تفاسير افرادي آگاهانه و معاندانه دست به عمل غير اجتماعي و غير قانوني زدند و افكار عمومي هم نسبت به آن حساس بود و واكنش نشان داد، آن وقت برخورد دستوري و فيزيكي با بحث عفاف و حجاب توجيه پذير است.
اما به صورت تنها راه حل شايد چندان نتوان پذيرفت. ضمن اينكه در برخي شرايط مثل محيط هاي كاري يا آموزشي قانون گذاري پذيرفته تر است اما حتي اين قضيه هم منجر به دروني كردن عفاف و حجاب نمي شود و حتي ممكن است موجب رفتار دوگانه هم شود. بهتر است كاري كنيم كه افراد جامعه ابتدا حجاب را با همه ابعاد و فلسفه اش بپذيرند و بعد آن را در هر شرايطي رعايت كنند.
وزير كشور در صحن علني مجلس اعلام كردند كه قانون عفاف و حجاب در كشور ما ضمانت اجرايي ندارد به نظر شما چرا چنين است؟
بله، چون بيشتر اين دستور العمل ها حالت توصيه اي و اخلاقي دارد و به صورت واضح تصريح نشده كه در صورت بروز انحراف چگونه بايد با متخلفان برخورد كرد، شايد يك دليل آن منابع متعدد قانوني است كه در اين موضوع داريم و صرفا يك دستگاه متولي قانون گذاري در اين حوزه نيست. ضمن اينكه به دليل دخيل بودن عوامل متعدد در موضوع عفاف و حجاب مثل عرف و شرايط فرهنگي و قوميتي شايد نتوان چارچوب بندي خيلي خاص و يكساني در اين تعريف كرد.
شما براي فرهنگ سازي در زمينه حجاب آيا برنامه اي داريد؟
بله. قطعا وقتي مي گوييم بي حجابي معلول عوامل چندگانه اي است بنابراين از بين بردن اين عوامل و فراهم كردن شرايط و علت هايي كه منجر به رعايت و حفظ عفاف و حجاب شود از برنامه هاي ما است. البته ما در اين بين پيشنهاداتي ارائه مي كنيم و تصميم گيري اصلي و ارائه طرح جامع در اين خصوص در دستگاههاي ذيربط انجام خواهد شد.
ممکن است درباره این پیشنهادات توضیح دهید؟
به طور مثال يكي از پيشنهادات ما اين است كه وقتي يكي از مهمترين عوامل ويا بهتر بگوييم هدف از بي حجابي نوعي ابراز وجود است ما بايد شرايطي را فراهم كنيم كه جوانان بتوانند استعدادهاي دروني خود را كشف و در مرحله بعد شكوفا كنند و از اين طريق در جامعه ابراز وجود كنند .مثلا ارگانهاي مؤثر در اين زمينه نهادهای آموزشی هستند است كه در مقاطع مختلف بايد استعدادايابي كند و افراد را در مسير توانمندي و ظرفيت هايشان هدايت كند .
اگر ما بتوانيم شرايطي فراهم كنيم كه بانوان از طريق علم، هنر، ورزش، فعاليت اجتماعي و فرهنگي و... ابراز وجود كنند كمتر تمايل پيدا مي كنند كه از طريق ظواهر و مدگرايي اين احساس را ارضاء كنند .همچنين رسانه ها و مطبوعات و ارگانهای تبلیغاتی می توانند علاوه بر فاكتور ظاهري بانوان، توان فكري، استعداد ها و قابليت هاي بانوان را منعكس كنند، قطعا معرفی يك زن مقيد به عفاف و حجاب در قالب و نقش يك مدير، استاد، ورزشكار، هنرمند و يا توليد كننده موفق در جامعه پذيري و فرهنگ سازي نقش مؤثر و مثبتي دارد.
ما در اين مجموعه به دنبال اثبات اين مباحث هستيم و اينكه بتوانيم بدرستي علل را شناسايي كنيم و بعد طرح و برنامه بدهيم. ضمن اينكه در حال حاضر فعاليت هاي جانبي هم در اين زمينه داريم. مثل حمايت از طراحان لباس كه روي پوشش اصيل و اسلامي كار مي كنند و يا ساير فعاليت هايي كه توسط دستگاهها در شهرستانها در حال اجراست.
به نظر شما چرا نيروي انتظامي به صورت دوره اي با بد حجابي برخور مي كند؟
به این دلیل که فعالیت در حوزه عفاف و حجاب مستلزم یک رویکرد فرهنگی و جند جانبه است و تمرکز باید بر بحث فرهنگ سازی و نهادینه کردن این موضوع در جامعه باشد نه برخورد فیزیکی و مقابله ای . اما زمانی که عملکرد سایر متولیان کافی ویا مؤثر نباشد و وضعیت حجاب و عفاف حالت بحرانی پیدا کند ، افکارعمومی به این پدیده واکنش نشان دهد در این صورت نیروی انتظامی در راستای حفظ و تامین امنیت جامعه ناچارا به این حوزه ورود پیدا می کند.
به نظر شما برخورد نیروی انتظامی با بدحجابان به این شکلی که امروز انجام می شود درست است؟
درواقع نیروی انتظامی با این اقدامات سعی در جبران کاستی های کارکرد نهادهای متولی دارد که دوره ای بودن این برخوردها هم به همین دلیل است. بنابراین اگر حضور متولیان اصلی عفاف و حجاب قوی تر و مؤثرتر باشد و فعالیت ها کاربردی و دقیق باشند مسلما مداخله و حضور نیروی انتظامی در این عرصه هم کمتر لازم خواهد بود.
46232
نظر شما