آیا انتخابات در نظام اسلامی ممکن است؟

حجت الاسلام والمسلمین سروش محلاتی در کتابی با عنوان «امکان‌سنجی انتخابات در نظام اسلامی»، برخلاف بسیاری از نظریات فقهی رایج که انتخابات را در نظام جمهوری اسلامی ناممکن می‌دانند، براساس نظریه امام خمینی(ره)، این نظریات را رد می‌کند.

محمد سروش محلاتي، نويسنده كتاب «امكان‌سنجي انتخابات در نظام اسلامي» كه به تازگي منتشر شده است، در گفت‌وگو با خبرگزاری ايبنا درباره اين كتاب و محتواي آن گفت: اين كتاب مجموعه‌اي است از 11 مقاله كه در دو مقطع نوشته شده، يكي به مناسبت «انتخابات رياست ‌جمهوري» و ديگري در «انتخابات مجلس شوراي اسلامي» كه اين مقالات در سه سال اخير در رسانه‌های مختلف به چاپ رسيده‌اند.

حجت الاسلام والمسلمین سروش درباره اهميت اين كتاب عنوان كرد: از آن‌جا كه مساله انتخابات در جمهوري اسلامي، مساله‌اي است كه براساس قانون اساسي جايگاه روشني دارد، بررسي و جايگاه اين مساله از نظر «مباني فقهي» اهميت بسیاري دارد. در واقع، «نگاه فقهي» به مساله انتخابات مهم‌ترين بعد اين كتاب است زيرا سوالي كه معمولا در اين زمینه مطرح مي‌شود اين است كه «آيا مي‌توان در نظام اسلامي، مسوولان از سوي مردم گزينش شوند يا خير؟»

وي ادامه داد: نتيجه‌اي كه اين كتاب در برابر اين پرسش مي‌گيرد، اين است كه برخلاف بسياري از نظريات فقهي رايج، كه انتخابات را در نظام جمهوري اسلامي (براساس قاعده ولايت فقيه) ناممكن مي‌دانند، نظريات امام خميني(ره)، اين نظريه را رد مي‌كند؛ چراكه ايشان انتخابات را در اين نظام، نه تنها ممكن بلكه لازم مي‌دانند.

اين استاد فلسفه حوزه علميه قم عنوان كرد: در واقع، اين بحث كه آيا در نظام ولايت فقيه، بايد انتخاباتي صورت بگيرد يا خير؟ يا «در يك نظام اسلامي متصديان كشورداري چگونه تعيين مي‌شوند؟» از زمان مشروطه و از سوي فقيهاني چون شيخ فضل الله نوري (امكان تشكيل مجلس شورا) شروع شد. آن‌ها اعتقاد داشتند كه انتخابات نمي‌تواند پايه و اساس اسلامي داشته باشد چون در مبناي ولايت فقيه، انتخابات نمي‌تواند محلي از اعراب داشته باشد اما در اين كتاب با بررسي ديدگاه‌هاي متفاوت، ناممكن بودن انتخابات از سوي اين فقيهان، به صورت مستدل رد مي‌شود.

سروش همچنين در مورد تفاوت اين كتاب با آثاري كه در اين زمينه، پيش از اين به چاپ رسيده‌اند، گفت: اگرچه درباره اين مسايل و مباحث مذكور، اظهار نظرهايي در گوشه و كنار شده، اما اين كتاب، اثري است كه مشخصا به اين گستردگي مسايل را مطرح مي‌كند و اين مساله را مورد بررسي خود قرار مي‌دهد.

نگاهی به کتاب «امكان سنجي انتخابات در نظام اسلامي

فهرست مطالب كتاب «امكان سنجي انتخابات در نظام اسلامي»، مشتمل بر مباحثي چون «مشروطه، فقها و امكان انتخابات در نظام اسلامي»، «نظر دو فقيه معاصردرباره حكم و جايگاه انتخابات»، «آيت‌الله مصباح يزدي و توجيه مجلس شورا»، «آيا در نظام اسلامي، انتخابات واقعي ممكن است؟»، «اختيارات مجلس شورا در نظام اسلامي» و «نمايندگان حاكم يا نمايندگان مردم؟» است.

«ولايت فقيه و انتخابات»، «آيا انتخابات حق ملت است؟»، «نظارت استصوابي»، «جايگاه رياست جمهوري در نظام مبتني بر ولايت فقيه»، «نگاهي به ايده تمركز رهبري و رياست‌جمهوري»،‌ «نسبت اختيارات رييس جمهور و رهبري»، «اختيارات رييس‌جمهور از نظر امام خميني (ره)» و «رييس جمهور، پاسخگو در برابر جمهور؟» برخي ديگر از مباحثي است كه در فهرست اين كتاب مورد بررسي قرار مي‌گيرند.

در واقع، سوال اساسي نويسنده در كتاب این است، كه آيا شركت در انتخابات در نظام اسلامي، واجب و لازم است؟ و آيا انتخابات در نظام اسلامي ممكن است؟

مقصود نويسنده در اين كتاب از مفهوم «امكان‌سنجي» همان‌طور كه خود توضيح مي‌دهد، این است كه: «آيا مباني حكومت اسلامي، امكان برگزاري انتخابات را فراهم مي‌آورد يا اين مباني، اجازه چنين كاري را به شهروندان نمي‌دهد؟»

در بخشي از كتاب نظر امام خميني (ره) را درباره «شرط فقاهت» براي شخص اول مملكت در كتاب «كشف الاسرار» چنين مي‌خوانيم: «اينكه مي‌گويند حكومت بايد به دست فقيه باشد، نه آن است كه فقيه بايد شاه، وزير و سرلشگر باشد؛ بلكه فقيه بايد نظارت در قوه تقنينيه و در قوه مجريه مملكت اسلامي داشته باشد... ما نمي‌گوييم و نگفتيم كه شاه بايد فقيه باشد، يا مقدمه واجب بداند. شاه بايد از فقه كه قانون رسمي مملكت است تخلف نكند.»

نويسنده در ادامه اين مطلب مي‌نويسد: «حضرت امام در اين كتاب {كشف‌الاسرار}، بارها تاكيد و تصريح دارد كه مبادا ولايت فقيه به معناي در راس قدرت قرار گرفتن فقها تلقي شود و ولايت فقيه به معناي تصدي امور اجرايي كشور و در راس قوه مجريه قرار گرفتن نيست؛ بلكه اين ولايت صرفا همان نظارت بر حسن اجراي امور و عدم تخطي از شرع است.»

چاپ نخست كتاب «امكان سنجي انتخابات در نظام اسلامي» نوشته محمد سروش محلاتي در 128 صفحه، شمارگان يك‌هزار نسخه و بهاي هفت هزار تومان از سوي انتشارات ميراث اهل قلم چاپ و منتشر شده است.

برای تهیه این کتاب کافی است با شماره 33355577 تماس حاصل نمایید.

6060

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 362865

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 9 =