این شاعر و مترجم در گفت‌وگو با ایسنا، درباره وضعیت ممیزی در دولت جدید گفت: درباره کتاب‌های خودم باید بگویم که شرایط در دولت جدید خیلی تغییر کرده، اداره کتاب اکنون پاسخگوست و برخوردی متفاوت دارد. در دولت قبلی من سه کتاب برای دریافت مجوز فرستادم که اداره کتاب هرگز جوابی درباره آن‌ها نداد. اما در دولت جدید، دو تا از این کتاب‌ها بدون هیچ‌گونه ممیزی مجوز گرفته‌اند. اما همین دو کتاب در دولت قبل بیش از یک سال و نیم منتظر بودند که مجوز بگیرند، بی‌آن که اداره کتاب خبری درباره آن‌ها بدهد. درباره کتاب سوم هم اداره کتاب دولت جدید گفته موضوع کتاب چندان مورد تأیید نیست، مگر این‌که ناشر توضیحی درباره این کتاب و این‌که موضوعش مورد تأیید نیست، ارائه دهد. درست است که مجوز کتاب صادر نشده، اما همین که آن‌ها به سرعت جواب دادند، خوب است. چون در دولت قبل کتاب وارد وزارت ارشاد می‌شد، اما از آن خارج نمی‌شد.
او در ادامه گفت: به غیر از کتاب‌های خودم، کتاب‌های دیگری هم دیده‌ام که با موارد کم ممیزی و منتشر شده‌اند. البته باید بگویم ممیزی اصولا کار خوبی نیست، اما همین که شرایط کمی بهتر باشد و رفتار با مؤلف محترمانه‌تر شود هم راضی‌کننده است.
بهنام در انتقاد از شرایط ممیزی در دولت قبل گفت: یکی از مشکلات ممیزی در دولت پیش این بود که آن‌ها کاری انجام نمی‌دادند و کتاب را در وزارت ارشاد حبس می‌کردند. هیچ‌کس بلاتکلیفی را دوست ندارد. وضعیت مجوز کتاب دو حالت بیش‌تر ندارد؛ یا کتاب مجوز می‌گیرد و انتشارش ممکن است و یا مجوز نمی‌گیرد و منتشر نمی‌شود؛ حالت بینابینی وجود ندارد. مورد بعدی هم در اداره کتاب پیشین این بود که آن‌ها بسیار سلیقه‌یی ممیزی می‌کردند؛ به گونه‌ای که داستانی با یک ناشر غیرقابل چاپ اعلام می‌شد و با نشر دیگری مجوز می‌گرفت و منتشر می‌شد. این نشانه ناکارآمدی ممیزی و فقدان احترام برای مؤلف و همچنین فقدان یک قانون جامع است. اما در دولت جدید در یک سال اخیر این شرایط را ندیده‌ام.
این مترجم با اشاره به ممیزی کارش در دولت قبل گفت: داستانی از براتیگان را ترجمه کرده بودم که به مسأله بارداری ناخواسته و سقط جنین اعتراض کرده بود و دختری نوجوان در راستای این قضیه کشته شده بود و در واقع نویسنده به این موضوع اعتراض داشت. اما اداره کتاب گفته بود این داستان باید حذف شود. همچنین در داستانی دیگر گفته بودند نشستن مگس روی فضولات گاو باید حذف شود، چون آن را بی‌تربیتی دانسته بودند!
بهنام همچنین درباره تأثیر ممیزی بر زبان و ادبیات گفت: ممیزی زبان را از امکاناتی که دارد محروم و زبان و ادبیات را لاغر می‌کند، همچنین جلو خلاقیت و توسعه زبان را می‌گیرد. از سوی دیگر هم چنین قضیه‌ای موجب می‌شود آثار برجسته جهانی که از رهگذر ترجمه می‌تواند بر غنای زبان فارسی اثرگذار باشد، یا به دست ما نرسد و یا تحریف‌شده به ما برسد. همچنین سبب می‌شود مؤلفان به خودسانسوری روی بیاورند. اما اگر این روند امیدبخش ادامه پیدا کند، اگرچه همچنان ممیزی وجود دارد اما می‌توانیم امید داشته باشیم که شرایط ادبیات در سال‌های آینده بهتر شود.
6060
نظر شما