علوم انسانی از این حیث که تعیین می کند کدام دانش ها در" اولویت" مطالعه هستند "برترین" دانش است. در حقیقت مبحث "بایدها و نبایدها" که در حوزه "ارزشها" هستند در حیطه و محدوده علوم انسانی است. بدین لحاظ شأن علوم انسانی بسیار بالاتر و والاتر از دیگر علوم است. علوم طبیعی و مهندسی از این حیث مطلوب هستند که بخشی از ارزشهای ما را در جامعه عملی می سازند. علوم مهندسی و پزشکی و کشاورزی و صنعتی با ابداعات و اختراعات متفاوت، نیازهای اولیه انسانی مثل خوراک، پوشاک, مسکن، سلامت و ایمنی را براورده می سازند تا نیازهای ثانویه و اساسی انسان؛ مثل احترام و تعلق اجتماعی و خودشکوفایی مجال ظهور و بروز یابد. آنچه موجب تحول در جامعه می شود ابتدا در اندیشه ها و در حوزه ارزشها است و این همه ناشی از تحول ذهنی انسانها است. وضع "قانون" تبلور و تجلی ارزشهای یک جامعه است که سبک زندگی انسانها را ترسیم می کند و نحوه ارتباطات اجتماعی را زمینه سازی می کند. بدین ترتیب روشن می شود که علوم انسانی نه فقط مقدم بر دیگر علوم از جمله علوم طبیعی و مهندسی است بلکه در رأس دانش هاست. نظام آموزش عالی و آموزش و پرورش و دیگر نهادهای تعلیم و تربیت ما باید به این مهم توجه ویژه کنند و بهترین استعدادها را به فراگیری علوم انسانی سوق دهند. نکته ای که در خط مشی گذاری و سیاستگذاری کلان کشور باید لحاظ شود. اگر بخواهیم بر اساس سلسله نیازهای "مازلو" مراتب علوم را مشخص کنیم بایستی در راس هرم علوم انسانی مثل فلسفه، دین، روانشناسی، حقوق، مدیریت، اقتصاد، جامعه شناسی، مردم شناسی قرار گیرد و در مراتب بعد علوم کمّی مثل پزشکی و مهندسی. در این صورت تبلیغ و ترویج این نکته در رسانه ها بسیار مهم است.
نظر شما