مذاکرات هسته ای به نتیجه می رسد اگر...

در حقیقت رهنمود ایشان از یک طرف برای همه مسئولان کشوری و لشکری و از سوی دیگر خطاب به گروه مذاکره کننده هسته ای به صورت ویژه است. این سخنان به این دلیل از سوی مقام معظم رهبری بیان می شود که مسئولان سعی کنند به کشورهای غربی نشان دهند که در مورد تحریم ها علیه ایران ارزیابی غلطی دارند. زیرا آمریکا و اتحادیه اروپا این تلقی نادرست را دارند که تحریم ها باعث شده است که ایران در پشت میز مذاکرات حضور پیدا کند و به دنبال همین برداشت نادرست، سیاست آنها این است که تحریم ها را تا توافق نهایی به عنوان یک اهرم فشار نگه دارند.
در واقع آنها می خواهند تحریم های خود بر ضد ایران را به صورت قطره چکانی از میان بردارند. به همین دلیل آیت الله خامنه ای به صراحت به مسئولان تذکر می دهند که آنها نباید به طرف مقابل اجازه بدهند در مذاکرات از تحریمها به عنوان یک اهرم فشار استفاده کنند. به عبارت دیگر نباید نتایج مذاکرات را به تعین تکلیف برای تحریم ها گره زد.
باید یادآور شد که آمریکا و متحدانش از تیرماه 1391 ناجوانمردانه ترین تحریمها را، بر ضد ملت ایران برقرار کردند و از آن زمان به تدریج دامنه آن را توسعه دادند. اما این روند در آذر ماه 1392در نتیجه مذاکرات ژنو و تفاهم بر روی «دستور کاری برای اقدام مشترک» متوقف شد. گرچه تحریمها هنوز ادامه دارد اما علاوه بر آنکه بخش اندکی از آن کاسته شد، گسترش پیدا نکرد. پیش از آن سال نیز تحریمهایی بر ضد ملت ایران وضع شده بود؛ اما هیچ گاه تحریمها به این شکل نبود؛ زیرا تا قبل از تاریخ مذکور خرید محصولات توسط ایران در قالب تحریم قرار می گرفت؛ به این معنی که ایران به راحتی نمی توانست از بازارهای آمریکا و متحدانش خرید کند. اما از سال 91 به بعد فروش محصولات ایران از جمله نفت نیز به کشورهای غربی مشمول تحریم شد.
این تحریمها طوری تدوین شده بود که ایران نه بتواند نفت بفروشد و نه بتواند پول حاصل از فروش سایر کالاهای خود را در بانکهای بین المللی جابجا کند. بدین ترتیب ارزیابی آمریکا و متحدانش این بود که در ظرف دو سال اقتصاد ایران با فروپاشی از درون روبرو می شود.
حال با توجه به اینکه طرف غربی سیاست های خود را در برداشتن تحریمها به صورت قطره چکانی قرار داده است باید ایران با اتخاذ تاکتیکهای جدید این سیاست را خنثی کند. یکی از راه های خنثی کردن این سیاست این است که بتوانیم کشور را از فروش نفت رها کنیم. به این معنی که اقتصاد ایران را به سمت وضعی ببریم که بدون صادرات نفت، درآمد کشور تأمین شود. همچنانکه در برهه ای از زمان کشورهای آمریکا و اتحادیه اروپا برای وارد آوردن فشار بر ایران، در مذاکرات، می خواستند فروش بنزین را برای مردم ایران تحریم کنند. اما زمانی که ایران در زمینه تولید بنزین به خودکفایی رسید آنها نیز دست از این سیاست خود برداشتند. بعد از این ناکامی و شکست، آنها صادرات نفت ایران را به طور کل با تحریم روبرو ساختند.
با اتکاء به این تجربه موفق اگر میخواهیم غرب را در مذاکرات خلع سلاح کنیم و اهرم فشار تحریم را از آنان بگیریم، باید یک برنامه ریزی چند ساله داشته باشیم تا به تدریج کشور را از اتکای اقتصاد به صادرات نفت خام به سوی صادرات غیرنفتی و یا فرآورده های نفتی هدایت کنیم.
البته نگارنده می داند که این سیاست در بلند مدت جواب می دهد اما تلاش کشور برای در مسیر قرار گرفتن و اجرای چنین سیاستی دست طرف ایرانی را در مذاکرات بازتر می کند و طرف غربی نیز می داند دیگر نمی تواند از طریق تحریم، اقتصاد ایران را تحت فشار قرار دهد. البته این موضوع در صورتی اتفاق می افتد که همه مسئولان کشور برای تحقق چنین اراده ای بسیج شوند. یعنی اتکای بودجه کل کشور به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام برداشته شود و بجای آن همت تاسیسات نفت و گاز کشور به سمت تولید فراورده های نفتی و گازی پیش برود. این اقدام می تواند اهرم فشار را از دست تحریم کنندگان خارج کند.
از سوی دیگر باید این موضوع مهم را یادآور شد که مجموع فعالیتهای اقتصادی و تولید ناخالص ملی ایران بالای 500 میلیارد دلار برآورد می شود. بنابراین حذف تدریجی 60 میلیارد درآمد نفتی عدد بزرگی در این میان نیست.
بنابراین با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری باید موضوع تحریم از مذاکرات جدا شود؛ اما این موضوع هم زمان باید با حمایت همه جانبه از تیم مذاکره کننده هسته ای همراه شود. وحدت ملی و حمایت تمامی اقشار مردم از هر گروه و جناحی که هستند بسیار راهگشا خواهد بود. در واقع می توان بدون هیچ گونه «دلواپسی» تیم مذاکره کننده هسته ای را حمایت کرد تا سرانجام کشور از این مقطع سرنوشت ساز با موفقیت گذر کند.
علاوه بر این، همه می دانند توافق در مورد مسائل هسته ای ایران به معنای این نبوده و نیست که کل موضوعات ایران با غرب و بویژه آمریکا، حل و فصل شود. زیرا حتی اگر ایران و غرب بر سر مساله هسته ای هم به توافق برسند، آمریکا که هدف اصلی اش نابودی انقلاب اسلامی است به بهانه نقض حقوق بشر، حمایت از تروریسم و مخالفت با اسرائیل و غیره به اقدام های خود علیه ایران ادامه می دهد. اما این موضوع نافی تاکتیک جدید ایران که با هدایت رهبری و توسط تیم جدید مذاکره کننده طراحی و اجراء می شود، نیست.
ایران با تغییر تاکتیک، سیاست «تقابل» را به سیاست «تعامل» تحت عنوان «نرمش قهرمانانه» تبدیل کرد، تا با این تاکتیک خردمندانه، خود را برای رسیدن به هدف مرحله ای بعد آماده سازد. این هدف روشن در این مرحله، دستیابی به غنی سازی اورانیوم بدون تحریم با کمترین هزینه است .
از آنجا که ایران استراتژی خود را که همانا ایستادگی در برابر زورگویی غرب و مقاومت در برابر هژمونی آمریکا است، تغییر نداده است؛ جای نگرانی و دلواپسی برای دلسوزان واقعی باقی نمی ماند. این فقط آمریکایی ها و اسرائیلی ها هستند که دقیقا بخاطر ثبات استراتژی ایران تلاش دارند از سایر اهرمهای فشار از جمله حقوق بشر و اتهام حمایت از تروریسم علیه ایران استفاده کنند .
روشن است که اتخاذ تاکتیک «نرمش قهرمانانه» ایجاد فرصت برای تداوم بخشیدن به راهبرد مقاومت در برابر زورگویی و ایستادگی در برابر زیاده خواهی های دشمنان مردم ایران است. به همین دلیل در مذاکرات، ایران زمانی موفق می شود که طرف مقابل به این جمع بندی برسد که اولا سیاست تحریم کارایی ندارد. ثانیا ایران چیزی فراتر از حقوق قانونی و مشروع خود نمی خواهد و ثالثا ملت ایران متحد و یکپارچه بدون دلواپسی حاضر است همه هزینه های لازم را برای تحقق حقوق مسلم خود بپردازد.
بر این اساس بجای دلواپسی می توان با درک صحیح مسئولیت تاریخی خود در برابر ملت ایران به اتحاد و یکپارچگی در برابر زورگویان کمک کرد و با دوری گزیدن از القای شبهات، بذر تفرقه بین مردم نکاریم. زیرا امروز دامن زدن به اختلافهای داخلی بخاطر بی اعتمادی به یکدیگر موضع کشور را در برابر زورگوی قدرتهای سلطه جو تضعیف می کند.

جمع بندی بحث:

ایران قادر است این مرحله سرنوشت ساز را نیز با موفقیت پشت سر بگذارد. همچنانکه می تواند در مراحل بعد ابزار حقوق بشر را هم با اقدامهای اصلاحی که می تواند انجام دهد از دست غربی ها خارج کند بدون آنکه از آرمان ها و اعتقادات خود عدول نماید .
در مورد سوژه حمایت از تروریسم هم ایران می تواند دولت آمریکا را خلع ابزار تبلیغاتی کند. فقط باید یادمان باشد اینها همه تاکتیک است و نباید استراتژی که حفظ استقلال، ایستادگی در برابر مداخله خارجی، وحدت ملی و تمامیت ارضی ایران است، فراموش و یا قربانی شود.
این استراتژی به بستر مناسب خود در ایران نیاز دارد که به باور حقیر، دین مداری، عدالت خواهی و ولایت محوری است . در نهایت هدف کلی استراتژی ایران هم سعادت دنیوی مردم و رستگاری اخروی آنها است.