مخالفان ویا منتقدان مذاکرات هسته‌ای در حالی مذاکره‌کنندگان را شماتت می‌کنند که هیچ بدیل روشنی را در قبال آن ارائه نمی‌دهند. گفتن یکسری شعارها‌ی فاقد پشتوانه عملی به مثابه ادعاهایی است که نه‌تنها حل مسائل را به تعویق می‌اندازد بلکه هزینه‌های کلانی را بر کشور وارد می‌کند.
منتقدان عامدانه فراموش می‌کنند که مذاکرات جاری برخاسته از تشخیص سیاسی است که با درک وضع جاری و تجربه آنچه گذشت آغاز شد. این وضع ناشی از لزوم اصلاح "استراتژی ناقص" گذشته بود که بر احساسات به جای عقل و تدبیر تکیه داشت؛ دنیای سیاست را بر محور "باخت کامل" یا "برد کامل" تحلیل می‌کرد و سرسختانه بر تحقق اهدافی اصرار داشت که تعریف روشنی از چگونگی تحقق آن _ با لحاظ امکانات موجود و حتی مراتب احتمالی دست‌یابی به اهداف یاد شده _نداشت.
منتقدان گاه چنان سخن می‌گویند که گویی در خلاء بسر می‌برند؛ آنان نه در بستر واقعیت بلکه اتوپیایی را تصور می‌کنند که فرسنگ‌ها با واقعیت‌های جاری جهان امروز فاصله دارد. در حالی که اهداف آنان هیچ دستاویز روانی لازم را حتی در جامعه خود ندارد.
اجرای "استراتژی ناقص" سبب وارد شدن بیشترین خسارت‌ها به کشور شد. در واقع نرمش‌های طرف ایرانی در مذاکرات با گروه 1+5 نیز محصول رفتاری است که این استراتژی ناقص بر کشور تحمیل کرد. به سخره گرفتن قواعدی که _ خوب یا بد _ در چارچوب روابط بین‌الملل به‌رسمیت شناخته شده است و بی‌پروایی در تظاهر به ماجراجویی‌هایی که هیچ پیامد معجزه‌آسایی را برای کشور به همراه نداشت، وضعی را پدید آورد که اکنون مذاکره‌کنندگان ایرانی برای اصلاح آن باید سخت‌ترین چانه‌زنی را به عمل آورند.
بدتر آنکه رویکرد افراطی در دیپلماسی بدون هرگونه تدبیر در داخل انجام شد. بروز فساد‌های اقتصادی، فلج شدن سیستم بوروکراسی و فقدان برنامه برای اداره کشور تنها سرخوردگی مردم را از سیاست‌هایی پدید آورد که حتی متحدان سابق افراطیون هم از این رفتار ناامید شدند.
منتقدان مذاکرات جاری خود را بابت تجربه گذشته شجاعانه نقد نمی‌کنند. آنان خشک‌سرانه بر طبلی می‌کوبند که در گذشته‌ای نزدیک شنیده شد و نتوانست در خدمت به منافع ملی نتیجه تأثیرگذاری داشته باشد.
مذاکرات جاری نه ایده‌آل، بلکه در واقعی‌ترین وضع، اقدام در شرایط بد و بدتر است. اما سؤال این است که راه‌حل بدیل منتقدان کدام است و برچه منابع مستحکمی استوار خواهد بود؟
خوب است منتقدان به روشنی و فارغ از شعارگویی و فرافکنی‌های معمول به آن پاسخ دهند.
این مطلب در روزنامه اعتماد، سه شنبه، 13 اسفندماه منتشر شده است.
نظر شما