مهدی هاشمی: همه ما در درون خود یک پدر وحشی داریم/ دولت‌ها انتقادهای اجتماعی را بزرگ نکنند

امسال مهدی هاشمی، اگرچه جزو سه نفری بود که در جشنواره سی و دوم مورد تقدیر واقع شد، اما در دو فیلم توقیفی «قصه ها» به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد و  « خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری هم حضور داشت. بازیگری که همواره بر اساس باید و نبایدهای انسانی اش کار کرده است و در کارنامه کاری اش کمتر اثری را می توان پیدا کرد که نتوان از آن دفاع کرد.

مهدی هاشمی، با جهان بینی خاص خود، طی این سال ها توانسته است تصویری از یک بازیگر مولف را در سینمای ایران به نمایش بگذارد. بازیگری که همیشه حرف های بسیاری برای گفتن دارد و در بازی هایش همیشه مخاطب را با اتفاق تازه ای روبرو می کند.

مصاحبه کوتاه ما با او مقدمه ای است برای آن که یک بار دیگر با هم به گفت و گو بنشینیم و از جهان بازیگری هنرمندی صحبت کنیم که نقش مهمی در تاریخ سینمای ایران دارد:

امسال با فیلم های مهمی در جشنواره حضور داشتید. به خصوص «قصه ها» و «خانه پدری». خودتان این حضور را در کارنامه کاری تان چطور ارزیابی می کنید؟

وقتی این دو فیلم توقیفی آزاد شدند و به نمایش درآمدند معلوم شد که اصلا موردی نداشتند که توقیف شوند. و من امیدوارم که این روند ادامه پیدا کند و دولت ها این انتقادهای اجتماعی و یا حادثه ای را که حادثه فیلم است خیلی برای خودشان بزرگ نکنند. و گمان نبرند که به مقدسات یا عرف و عادات و رسوم مردم توهینی شده است. اگر این مسائل بزرگ نشود ما سال های بهتری در سینما خواهیم داشت.

نقش تان در «خانه پدری» کاملا متضاد با شخصیت خودتان است. اصلا می توانستید با چنین نقشی همذات پنداری کنید؟

ما از دوران وحشی ها، اجداد و پدربزرگ هایمان، در جنگل بودیم و بعد وارد ده شدیم. پس از مدتی هم که شهرها شکل گرفته اند و شهرنشین شده ایم و در این دوران جلوی عصبانیت هایمان و خشونت های افسارگسیخته مان را می گیریم برای اینکه متمدن هستیم و قائل به قانون. ولی همین ما وقتی در حوادثی مثل جنگ یا قحطی و درگیری ها قرار گرفتیم، دیدیم که با چه سبعیتی روبرو می شویم و چطور به همان وحشیگیری بازگشتیم. اجازه دهید مثالی بزنم از یکی از فیلمنامه های پازولینی. او زمانی از طرف سازمان ملل مامور به خدمت در افریقا بود. این فیلمنامه «پدر وحشی» نام دارد، و درباره همین دوره ای است که او در افریقا به سر می برد. پازولینی در آن فیلنامه از جوانانی حرف می زند که از روستاها به شهر می آمدند، متمدنانه درس می خواندند و وقتی تابستان ها به روستاهای خود باز می گشتند، دوباره به سبک صدها سال پیش در ایل و قبیله خود دست به جنایت می زدند. این پدر وحشی در ما وجود دارد، من هم بازیگرم و از آن خوی وحشی گری که حالا آن را به مهار درآورده ام و به ضرب و زور تمدن آن را آرام کرده ام استفاده می کنم. می خواهم بگویم آن خوی وحشی گری آن پدر وحشی در درون همه ما هست و در جنگ ها و دعواها، ناگهان خود را نشان می دهد. سوریه را امروز ببینید. این آدم ها تا دیروز در کنار هم مشغول زندگی بودند اما حالا به یک مشت آدمکش تبدیل شده اند که حتی به زنان و کودکان هم رحم نمی کنند.

چند سال پیش که با هم مصاحبه کردیم، تقریبا کار نمی کردید. الان چه اتفاقی افتاده که طی چند سال گذشته این چنین پرکار شده اید. آیا بضاعت سینمای ایران تغییری کرده است؟

اگر بگذارند آقای ایوبی و کسانی که از طرف آقای روحانی در راس کار هستند کارشان را انجام دهند و چوب لای چرخ آنها نگذارند، قطعا شاهد روزهای خوبی در سینما خواهیم بود و بضاعت سینما از این چیزی که هست، فراتر خواهد رفت. 

57244