حسین عیدی‌زاده: امسال در جشنواره فیلم فجر تعداد زیادی از سینماگران از سراسر نقاط به تهران می‌آیند تا علاوه بر تماشای آخرین محصولات سینمای ایران، کارگاه‌های تخصصی برگزار کنند و با سینمای ایران از نزدیک آشنا شوند.
شاید امسال یکی از بهترین سال‌های جشنواره فیلم فجر از نظر حضور مهمان‌های سرشناس خارجی باشد، مهمان‌هایی که در جریان اصلی فیلمسازی مشغول به کار هستند و هر کدام در رشته خود وزنه‌ای محسوب می‌شوند.
شاید امسال با حضور ویتوریو استورارو، استیون واربک، بروس برسفورد، سیلویا اینگمارسون، گوران پاسکالیه‌ویچ و تعداد زیادی دیگر از سینماگران جهان در جشنواره فیلم فجر، راه برای حضور بزرگان فعلی سینما در دوره‌های بعدی جشنواره باز شود.
در سال‌های دور حضور افرادی چون میکل‌آنجلو آنتونیونی و الیزابت تیلور در ایران خبرساز بود و در سال‌های نسبتا دور هم آمدن فرانچسکو رزی یا جاناتان رزنبام برای دوستداران سینما خوشایند بود. حضور گرم مهمانان خارجی در سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر این نوید را می‌دهد که اگر برنامه‌ریزی‌ها سریع‌تر آغاز شود آمدن چهره‌های مطرحی مثل میشائیل هانکه یا امیر کوستاریتسا در ایران خیلی دور از دسترس نیست.
آمدن مهمان‌های خارجی جدا از اهمیت آموزشی که با برگزاری کارگاه‌های مختلف به همراه دارد، به این جشنواره را در سراسر دنیا جا و مقامی درخور می‌دهد و حتی می‌توان انتظار داشت به مرور فیلم‌هایی از بزرگان سینما برای اولین بار در جشنواره فیلم فجر روی پرده بروند.
آنچه در ادامه می‌خوانید معرفی چهره‌های اصلی غیرایرانی حاضر در جشنواره فیلم فجر هستند:
فیلمبردار «آخرین امپراتور» و «سرخ‌ها»
همکاری ویتوریو استورارو با سینمای ایران پس از همراه شدن با فیلم «محمد (ص)» مجید مجیدی شروع شد. او اخیرا اعلام کرده از این همکاری بسیار رضایت داشته و دلیل اصلی حضورش در این فیلم علاقه به شخص پیامبر اسلام بوده.
استورارو متولد سال 1940 است. پدر ویتوریو اپراتور سینما بود و به توصیه او، ویتوریو از سن 11 سالگی به تحصیل فیلمبرداری پرداخت و در 18 سالگی وارد مدرسه ملی فیلم ایتالیا شد. او سال‌ها به عنوان اپراتور دوربین مشغول به کار بود (یکی از این فیلم‌ها «پیش از انقلاب» برناردو برتولوچی است) تا اینکه سال 1968 با فیلم «جوانی، جوانی» مدیرفیلمبرداری شد.
استورارو را بسیاری به عنوان فیلمبردار برناردو برتولوچی می‌شناسند، تصاویر حیرت‌انگیزی که این فیلمبردار در آثار برتولوچی خلق کرده تا مدت‌ها در ذهن دوستداران سینما باقی مانده است. او و برتولوچی در فیلم‌های «استراتژی عنکبوت»، «دنباله‌رو»، «آخرین تانگو در پاریس»، «1900»، «ماه» و «آسمان سرپناه» با هم همکاری کردند.
علاوه بر این استورارو با چند کارگردان مطرح سینما نیز همکاری طولانی مدت داشته است. او با وارن بیتی و کارلوس سائورا نیز در چند فیلم همکاری داشت. یکی از نقاط عطف کارنامه استورارو فیلمبرداری «اینک آخرالزمان» ساخته فرانسیس فورد کوپولاست که اولین اسکار استورارو را برایش به همراه داشت.
هنر اصلی استورارو کار با نور و نورپردازی طبیعی است. او در کتاب‌های مختلفی که نوشته درباره اهمیت نور و همچنین استفاده از سایه برای خلق فضای موردنظر کارگردان به تفصیل نوشته است. این فیلمبردار برنده سه جایزه اسکار برای فیلم‌های «اینک آخرالزمان»، «سرخ‌ها» و «آخرین امپراتور» است.
«تانگو» کارلوس سائورا، «از صمیم قلب» کوپولا، «ایشتار» وارن بیتی، «لیدی‌هاوک» ریچارد دانر، «جن‌گیر» لنی هارلین، «دومینیون» پل شریدر، «دیک تریسی» وارن بیتی از جمله فیلم‌هایی هستند که استورارو مدیر فیلمبرداری آنها بوده است.
تدوین‌گر «سونات پاییزی» و «فانی و الکساندر»
سیلویا ماریا اینگمارسون متولد 10 مه 1949 در واس، وارم‌لندس یان، سوئد است. او کار تدوین را از 1968 آغاز کرد و علاوه بر همکاری با اینگمار برگمان با دیگر کارگردان‌های بزرگ سینمای سوئد از جمله بو وایدربرگ در فیلم «مردی روی بام» همکاری داشته است.
اینگمارسون طی بیست و پنج سال همکاری با اینگمار برگمان سینماگر برجسته سوئد و جهان، برخی از شاهکارهای جهانی این سینماگر هم‌چون «فانی و الکساندر»، «سونات پاییزی»، «پس از تمرین»، «چهره کارین»، «مادام دوساد»، «Backanterna»، «آخرین نفس»، «در حضور دلقک»، «بی‌وفا» و «ساراباند» را تدوین کرده است.
سیلویا اینگمارسون تدوین فیلم‌های مستند و درام‌های تلویزیونی را نیز در کارنامه دارد و از سال 2000 در رشته تولید محصولات رسانه‌ای و از 2011 در رشته سینما در دانشگاه دالارنا به تدریس مشغول است.
از دیگر فیلم‌هایی که اینگمارسون تدوین کرده می‌توان به «انقلاب مُربا» ساخته ارلاند یوزفسون، «سالی و آزادی» ساخته گونل لیندبلوم، «مونته‌نگرو» ساخته دوشان ماکاوِیف، «هرمان» و «خفه شو و گوش بده!» هر دو ساخته اریک گوستاوسون نام برد.
آهنگساز «شکسپیر عاشق»
استیون واربک متولد 1953، آهنگساز بریتانیایی است که برای «شکسپیر عاشق» برنده اسکار شد. واربک در دانشگاه بریستول درس خوانده و ابتداب ه عنوان بازیگر وارد سینما شد. او در نواختن آکاردئون مهارت دارد.
او نامزد چهار جایزه بفتاست و موسیقی فیلم‌های مطرحی مثل «خانم براون» ساخته جان مدن، «بیلی الیوت» ساخته استیون دالدری، «قلم‌پرها» ساخته چارلی کافمن، «ماندولین کاپیتان کورلی» ساخته جان مدن، «شارلوت گری» ساخته جیلیان اندرسون، «برهان» ساخته جان مدن، «مرد دیگر» ساخته ریچارد آیر و فیلم «پلیس» ساخته مایون لوبسکو را نوشته و ساخته است.
کارگردان «رانندگی برای خانم دیزی»
بروس برسفورد، کارگردان و فیلمنامه‌نویس استرالیایی که امسال سریال کوتاه «بانی و کلاید» را روی آنتن داشت یکی از چهره‌های سرشناس سینماست. این کارگردان 73 ساله بیش از 30 فیلم بلند کارگردانی کرده است و برای «بخشش‌های محبت‌آمیز» نامزد اسکار بهترین کارگردانی و برای «Breaker Morant» نامزد اسکار بهترین فیلمنامه شده است.
معروف‌ترین فیلم برسفورد «رانندگی برای خانم دیزی» است که به شکلی عجیب برنده اسکار بهترین فیلم شد اما برسفورد برای این فیلم حتی نامزد اسکار بهترین کارگردان هم نشد. در سال‌های اخیر فعالیت برسفورد در سینما کم‌رنگ شده و فیلم‌های «خرقه سیاه»، «سقوط خاموش» و «آخرین رقصنده مائو» مهم‌ترین آثار متاخر او هستند؛ او برای «سقوط خاموش» نامزد خرس طلای جشنواره فیلم برلین بود.
«بخشش‌های محبت‌آمیز» (1983)، «جنایت‌های دل» (1986)، «عروس باد» (2001) و «ایولین» (2002) از فیلم‌های مطرح او هستند.
کارگردان «بشکه باروت»
گوران پاسکالیه‌ویچ یکی از استعدادهای سینمای صربستان است. او متولد 1947 است و تاکنون 30 فیلم مستند و 16 فیلم داستانی کارگردانی کرده و با فیلم «بشکه باروت» شهرت جهانی دارد. فیلم‌های این کارگردان در جشنواره‌های کن، برلین، ونیز، تورنتو و سن سباستین به نمایش درآمده‌اند.
او سال 1998 با ساختن «بشکه باروت» ( یا «کاباره بالکان») در جشنواره فیلم ونیز برنده جایزه فیپرشی شد. سال 2001 نشریه ورایتی او را یکی از پنج کارگردان برتر دنیا معرفی کرد و در سال 2008 موزه هنرهای معاصر نیویورک در برنامه‌ای ویژه آثار او را به نمایش گذاشت. در سال 2010 نیز موسسه فیلم بریتانیا برنامه مرور آثار او را برپا کرد.
پاسکالیه‌ویچ در آثارش به دشواری‌های زندگی در منطق بالکان و مشکلات مردم این منطقه می‌پردازد و از نظر سبک کارگردانی بسیار نوآور است. آخرین فیلم او «وقتی روز برآید» نام دارد.
«سگی که عاشق قطارها بود»، «عصر معجزات»، «کسی دیگر در آمریکا»، «هری چطور یک درخت شد»، «رویای شب نیمه‌زمستان» و «ماه‌عسل‌ها» از دیگر فیلم‌های او هستند.
دیگر مهمان‌های فجر
جدا از چهره‌هایی که نامشان برده شد چند سینماگر معروف دیگر نیز در جشنواره فیلم فجر حضور دارند؛ سردان گلوبویچ (مدرس کارگردانی در دانشکده هنرهای دراماتیک بلگراد وکارگردان فیلم «حلقه‌ها» که نماینده صربستان در اسکار بود)، جولین رومن پولسلر (مدرس علوم رسانه در دانشگاه وین و کارگردان فیلم «دیوار» که نماینده اتریش در اسکار بود)، فیسال سویسال (کارگردان فیلم «تقاطع» و مترجم اشعار سهراب سپهری و فدریکوگارسیالورکا)، رئیس چلیک (فیلمساز ترکیه‌ای و کارگردان فیلم «شب سکوت»)، مومن اسمیهی (کارگردان مراکشی ) و مانی رتنام (فیلمساز، فیلم نامه‌نویس و تهیه‌کننده هندی) این چهره‌ها هستند.
58241
نظر شما