بازیهای کامیپوتری دلیلی بر رفتارهای وندالیستی است؟ یک جامعه شناس: نه!

امید سلیمی بنی: دکتر اصغر مهاجری در این باره معتقد است: افرادی که از بازی کامیپوتری زیاد استفاده می کنند، حرکاتشان کندتر از دیگران است و توانایی رفتارهای تخریبگرانه وندالیستی را از دست می دهند.

گفتگوی خبر با این جامعه شناس را می خوانید؛

آیا رفتارهای تخریبگرانه در نوجوانی، نسبت به سایر سنین، بیشتر بروز می کند؟
نه، اتفاقا رفتارهای نوجوانان، نسبت به دیگر گروه های سنی، سالم تر است. در بین نوجوانان کار وندالیستی کم است و این حرکات حتی نسبت به دوره نوجوانی نیز کمتر دیده می شود.

یعنی می شود گفت نوجوانان، از دیگر گروه های سنی، آرامتر هستند؟
باز هم پاسخ من منفی است. وندالیسم با آرامش یا پرخاشگری ارتباطی ندارد. نوجوان نمی تواند آرام باشد، کارش جوش زدن و اعتراض است. وندالیسم بحث دیگری است. از این رو نمی توان گفت نوجوانان آرامتر هستند.

پس رفتارهای تخریبگرانه وندالیستی در چه گروه هایی بیشتر است؟
اختصاص به سن خاصی ندارد. رفتارهای وندالیستی با گونه ای رفتارهای انتقادی که به نظر می رسد داعیه عدالت طلبانه داشته باشد، همراه است. ادبیات آن، با پرخاشگری و بی ادبی صحبت می کند، با خراب کاری های اجتماعی خاص، نمود می یابد. شیوع رفتارهای وندالیستی در بین افراد، به سن خاصی ارتباطی ندارد، بلکه به مسایل اجتماعی مانند فاصله، طبقات و تمایز و بسترهای اجتماعی ارتباط دارد.
وندالیسم به محله های جرم خیز، به قولی، محلات زرد که به سمت رنگ قرمز می روند، ارتباط دارد، به فضای شهری که در آن می توان این گونه رفتارها را با حاشیه امن انجام داد، ارتباط دارد. وندالیسم را با سن سنجش کردن، به خطا رفتن است، وندالیسم با متغیرهای اجتماعی، فرهنگی، تا حدودی سیاسی و اقتصادی ارتباط معنی دار پیدا می کند. در نوجوانان، بیشتر رفتارهای پرخاشگرانه می بینیم که البته به مقتضای سن، رفتارهایی سالم و شفاف است.

آیا رفتارهای تخریبگرانه، به دیدن فیلم های خشن یا بازی های خشن کامپیوتری ارتباط دارد؟
رابطه استفاده از شبکه های حوزه سایبر و مجازی و پشت رایانه نشستن و بازی کردن، با شیوع رفتارهای وندالیستی، رابطه ثابت شده ای نیست و اتفاقا اگر مطالعه دقیق تر شود، افرادی که پشت رایانه بیشتر می نشینند، شرایط فیزیکی مناسب برای رفتارهای تخریبگرانه را کمتر دارند، چون کند می شوند و رفتار اینها تندی خاصی را نخواهند داشت. این را هم در نظر بگیرید بین ورزیدگی در جسم که توسط بازیهای خاص رخ می دهد و وندالیسم، رابطه وجود دارد. در وندالیسم، شما باید بزنید و در بروید. خصوصیت دیگر وندالیسم این است که در شبکه های رسمی خوانده شده یا ناخوانا، باید عضو شوی و به صورت گروهی عمل کنی. تحلیلی نداریم و حتی فرضیه نیز نداریم که بین دیدن بازیهای کامپیوتری و رفتارهای وندالیستی، رابطه ای را برقرار کند.

پس چرا پدر و مادرها و معلمان از دست بچه ها اینقدر ناراضی اند؟
باید روی یک واژه باید به تفاهم برسیم، وقتی پشت عینک افراد مختلف می رویم، رفتارهای مختلف، دارای اسامی مختلف می شود. از پشت عینک والدین که نگاه کنید، برخی رفتارهای این گروه که بهترین رفتار است، پرخاشگری نام گذاری می شود. اگر پشت عینگ شفاف و آینه وار این گروه برویم، رفتار پرخاشگری نیست. نوجوان ما و کودکان امروز، اتفاقا سالم تر هستند به لحاظ روانی، باهوشتر هستند نسبت به نسلهای ماقبل خودشان و نسبت به پدران و مادران خود. اما تفاوتی که وجود دارد، اینها در فضای دیگری چامعه پذیر می شوند و پچون سالمتر هستند، دارند زندگی واقعی خود را انجام می دهند، بزرگترها، ترجمه دیگری از این رفتار دارند. آنها بر اساس برداشت خودشان، به خاطر فاصله زیاد و نداشتن ادبیات مشترک، نقد کردن و جوش شدن این نوجوان را به حساب پرخاشگری می گذارند. نکته دیگر این است که خیلی برای ما سخت است بپذیریم نوجوانان ما از ما تواناتر، صادقتر و شفافتر هستند. خصلت نوجوانی، جوش زدن است.

47/231