* ایران صرفاً در چارچوب توافق تهران با آژانس، از بازرسان خواست تا برای بازدید از تأسیسات تولید آب سنگین اراک به ایران بیایند. ایران هیچ درخواستی برای حضور بازرسان و بازرسی از تأسیسات و مراکز هستهای در چارچوب توافق ژنو نداشته است اما در برخی رسانه‌ها عنوان شد که ایران در چارچوب توافق ژنو از بازرسان آژانس برای بازدید و بازرسی از تأسیسات هسته‌ای‌اش علاوه بر تأسیسات تولید آب سنگین اراک، دعوت کرده است.
* این تغییر در حوزه مناسبات ایران و آژانس هم بسیار فاحش بوده و نتیجه آن شد که آژانس و ایران به سرعت وارد بحث‌های محتوایی شدند، به این ترتیب آژانس در مقابل رویکرد جدید ایران عکس‌العمل مناسب اتخاذ کرد و این مسأله به تغییر مثبت فضا منتهی شد. تغییر لحن آخرین گزارش آژانس نتیجه این تغییر رویکرد است. در آخرین گزارش آژانس، عدم انحراف در فعالیت‌های هستهای ایران که تحت پادمان‌های آژانس است، مورد تأیید قرار گرفت و همچنین این گزارش اذعان کرد که چارچوب همکاری‌ای که به تازگی آژانس با ایران امضا کرده است، گامی مهم محسوب می‌شود. در این چارچوب آژانس و ایران توافق کردند برای فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس درباره حل و فصل همه مسائل گذشته و کنونی همکاری کنند. ایران اقدامات عملی اولیه را در سه ماه آینده به کار خواهد بست.
*در فضای جدید بحث و بررسی موضوع مدالیته میان ایران و آژانس را به طور کلی از دستور کار خارج کردیم زیرا متوجه شدیم که این مسأله قابل پیشرفت نیست بر همین مبنا طرح جدیدی روی میز گذاشتیم که دو طرف باید همکاری‌های خود را بر مبنای آن ادامه دهند و این همکاری نباید یک جانبه و فقط از سوی جمهوری اسلامی صورت گیرد. به این ترتیب در بحث‌هایی که میان دو طرف مطرح است آن‌ها نباید روی خواسته‌های نامحدود اصرار کنند.
*ایران درباره آنچه ضروری است همکاری می‌کند آن‌ها هم اعلام می‌کنند که انتظارات فنی آن‌ها برطرف شده است و این مراحل تدریجی است و در بیانیه مشترک ایران و آژانس هم به همین شکل آمده است که طرح مسأله و پاسخ به آن در روندی تدریجی و
گام به‌گام خواهد بود که 3 ماهه است. در این روند ابتدا مسائل ساده‌تر شروع می‌شود و پس از آن‌که فضای همکاری‌ها تقویت و اعتماد دو طرف جلب شد موضوعات دیگر مورد به مورد طرح و حل می‌شود.
*توافق هستهای ایران و 1+5 یک گام اولیه است که دو طرف طی آن اقداماتی را در بلند مدت پیش‌بینی کرده‌اند که به موجب آن در صورت برطرف شدن ملاحظات و نگرانی‌های غرب، کلیه تحریم‌ها علیه ایران لغو خواهد شد. اما در این توافق صراحتاً نیامده است که بعد از شش ماه پرونده هستهای ایران از شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج می‌شود این‌ها در زمره مسائلی است که در توافق‌های نهایی دو طرف مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و ممکن است این روند تا یک سال طول بکشد.
در آن موقع است که در این باره تصمیم‌گیری خواهد شد و پس از آن شورای حکام آژانس این مسأله را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد اما در هر صورت این موضوع یک مسأله زمانبر است حفظ و تداوم فضای مثبتی که شکل گرفته هم برای پیشبرد این رویکرد اهمیت زیادی دارد.
* در توافق هستهای ژنو همه موارد و اقداماتی که دو طرف باید انجام دهند به صراحت آمده است. کسی که متن را به طور کامل بخواند متوجه می‌شود این‌گونه نیست که فعالیت‌های هستهای رو به جلوی ایران متوقف شود. حتی در بلند مدت پیش‌بینی شده که ایران غنی‌سازی در سطح 20 درصد را ادامه می‌دهد. درخصوص مذاکرات کارشناسی ایران و آژانس هم به همین صورت است و دو طرف به طور متوازن و گام به گام پیش می‌روند. در این بخش فقط بحث نظارت درباره برنامه‌های هستهای ایران مطرح است. بازرسی‌هایی هم که در دوره جدید پذیرفته شده حتی در دوره پیش و در زمان ریاست آقای فریدون‌عباسی بر سازمان انرژی اتمی هم وجود داشته. این بازرسی‌ها فقط در حوزه نظارت است و هیچ برنامه‌ای را متوقف نمی‌کند. بنابراین اتفاق جدیدی در این بخش نیفتاده که ادعاهای تازه‌ای هم مطرح شود.
/27212
نظر شما