عملکرد100 روزه وزارت راه/از ساماندهی مسکن مهر تا ارتقای حقوق شهروندی

به گزارش وزارت راه و شهرسازی، در غربالگری پروژه ها نیز در 100 روز نخست دولت یازدهم، فراوانی و انباشت انواع پروژه های ملی به تعداد 510 طرح، 847 پروژه و 3593 زیر پروژه و 4043 قرارداد از یک سو و محدودیت و کمبود شدید منابع باعث شد تا غربالگری پروژه های ملی به عنوان یکی از اولین اقدامات در دستور کار قرار گیرد. 

در این گزارش، به مهمترین اقدامات 100 روزه اول فعالیت دولت جدید در وزارت راه و شهر سازی پرداخته می شود.

بر اساس مطالب فصل اول مشخص می شود که این دستگاه با مجموعه ای وسیع به پهنای کشور و فعالیت هایی متنوع وتخصصی روبرو است بنابراین رویکرد اولیه بر این قرار گرفت که نسبت به ارزیابی عملکرد معاونت ها و سازمان های وابسته و توانایی مدیران ارشد پرداخته شود و سپس اقدامات اصلاحی آغاز شود.

1. شناخت و آشنایی با مدیران ارشد

در این بخش ظرف مدت سه هفته و برپایی بیش از بیست جلسه و با حضور مشاوران وزیر نسبت به استماع گزارش

مدیران ارشد ستادی و سازمان های وابسته اقدام و جمع بندی مناسبی از وضعیت کلی دستگاه بدست آمد.در این بررسی ها

مشخص گردید که در موارد متعددی مدیران ارشد فعلی در حد و تراز سازمان و ماموریت های محوله نیستند و این مساله یکی از دلایل عقب ماندگی بوده است.

2. اصلاح ساختار

نظر به نقش و اهمیت ساختار تشکیلاتی در اجرای صحیح امور و تقسیم وظایف ، کارگروهی برای بررسی تعیین و کار کارشناسی آغاز شده است.

3. انتصاب ها

به منظور تقویت سطوح مدیریتی نسبت به شناسایی افراد ذیصلاح اقدام و تا تاریخ این گزارش تعداد 31 مدیر ارشد

در سطح معاون و مشاور وزیر و اعضای هیئت مدیره سازمان های وابسته و مدیران کل انتخاب و مشغول به کار شده اند.

4. احیای شورا های تخصصی

از تاریخ شروع فعالیت، کمیسیون ایمنی راهها فعال شده و سه جلسه تشکیل داده است . همچنین پیشنهاد تشکیل شورایعالی ایمنی کشور به ریاست رئیس جمهور به دولت ارسال شده است. یکی از مشاوران وزیر مشغول بررسی نحوه احیای شورایعالی فنی است و زمینه تشکیل منظم شورایعالی ترابری کشور پس از لغو مصوبه دولت دهم با ترکیب جدید اعضا فراهم آمده است.

5. غربالگری پروژه ها

فراوانی و انباشت انواع پروژه های ملی به تعداد 510 طرح ، 847 پروژه و 3593 زیر پروژه و 4043 قرارداد از یک سو و محدودیت و کمبود شدید منابع باعث شد تا غربالگری پروژه های ملی به عنوان یکی از اولین اقدامات در دستور کار قرار گیرد.

یکی از مشاوران وزیر مسئول شناسایی شاخص های مربوط شده و با کمک سازمان ها و شرکت های وابسته موضوع با جدیت در حال پیگیری موضوع غربالگری پروژه های ملی و همچنین تهیه برنامه کمی جدید وزارتخانه است.

6. بررسی عملکرد مجموعه در اجرای قوانین و مقررات بالادستی

نظر به اهمیت موضوع، به فوریت کارگروهی نسبت به شناسایی تکالیف قانونی وزارت راه و شهرسازی در اسناد بالادستی شامل سند چشم انداز، سیاست های کلی بخش حمل و نقل ، سیاست های اصل 44 و برنامه پنجم توسعه اقدام نموده و مشغول ارزیابی فعالیت های انجام شده و موارد بلا اقدام می باشد (پیوست شماره دو). نتیجه این بررسی ها در برنامه ریزی فعالیت ها در سال 93 و بعد از آن مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

7. نقد کردن ظرفیت های بودجه ای مانند فاینانس ، فروش سهام و کسب درآمد های اختصاصی بر اساس قانون بودجه سال 92، وزارت راه و شهرسازی اجازه داشته تا از 5 میلیارد دلار فاینانس خارجی و انتشار30.000 میلیارد ریال اوراق مشارکت با تضمین خود و 63 هزار میلیارد ریال فروش سهام استفاده کند. تا شهریور 92 هیچکدام از این ظرفیت ها نقد نشد لذا کار گروهی تعیین و مشغول اقدامات لازم برای نقد کردن این ظرفیت ها است.

خروجی نهایی کارگروه برنامه جدید میزان کمی پروژه هاست که منتج به تهیه و ارائه برنامه چهارساله خواهد شد.

8. بررسی و ساماندهی ساختاری مدیریت و راهبری مسکن مهر

نظر به پراکندگی فعالیت های مربوط به طرح مسکن مهر و پیگیری امور آن توسط واحد های مختلف، با تعیین قائم مقام وزیر در طرح مسکن مهر سعی شده است تا ضمن تمرکز پیگیری و وحدت رویه، نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری واحد و یکپارچه مستقر شود. تهیه گزارش های دقیق و تحلیل گزارش های موجود برای شناخت زوایای پنهان این طرح توسط کارشناسان مربوط در جریان است.

9. احیای اندیشه شهروندی

مهمترین ماموریت وزارت راه و شهرسازی وضع و اجرای مقررات به منظور افزایش ایمنی، رفاه، بهبود کیفیت خدمات و حفاظت از حقوق شهروندان است. بنابر این در طراحی و بازنگری تمام سیاست ها و فرآیندهای عملیاتی شایسته است شاخص های عدالت محوری، حقوق شهروندی و پاسخگویی مورد توجه باشد.

10 . ارتباط با تشکل های حرفه ای

وزارت راه و شهر سازی با بیش از پانزده تشکل حرفه ای سرو کار دارد ، از این از روز های آغازین کار تلاش هایی برای آشتی تشکل ها و برقراری ارتباط و همفکری شکل گرفت . در همین ارتباط 14 نشست حرفه ای با تشکل های مختلف صورت گرفته و از نظرات آنان اطلاع حاصل شد.

11. بررسی وضعیت پروژه های با اهمیت مانند آزاد راه تهران – شمال، ایجاد شهرک فرود گاهی امام خمینی ( فاز دو )

این پروژه ها به دلیل طولانی شدن زمان ساخت و حساسیت های اجتماعی همواره مد نظر مردم و نخبگان بوده است. از این رو مقرر شده که بررسی های عمیق و دقیق انجام شده و نتیجه برای انتخاب روش ادامه کار گزارش شود.

12 . بررسی ابعاد اقتصادی و اجرایی مسکن اجتماعی به عنوان طرح جایگزین مسکن مهر

حساسیت های ایجاد شده در مردم ناشی از اجرای طرح مسکن مهر و عدم انعکاس واقعیت های این طرح و اثرات سوء تحمیل شده به اقتصاد خریداران و کشور باعث گردید تا ضمن به حداقل رساندن تبعات منفی طرح مسکن مهر، نسبت به تعریف طرح جاگزین اقدام شود.

از این رو مولفه های اساسی مانند مکان یابی ، استفاده از ظرفیت بافت های فرسوده شهری، شهرک سازی، نظام تأمین مالی متکی به پس انداز ، ایجاد صندوق های سرمایه گذاری مسکن ، هدفمندساختن و مدیریت منابع بانکی در قالب اعطای تسهیلات و ده ها آیتم دیگر توسط کارگروه های متخصص در حال بررسی است تا در اولین فرصت از این طرح رو نمایی شود.

13 . اصلاح ساختار استفاده از فاینانس های خارجی

روش غالب در استفاده از فاینانس، واگذاری موضوع به پیمانکاران طرف قرارداد بوده که منجر به موفقیت نشده است. سیاست جدید وزارت راه و شهر سازی عبارت است از عقد قرارداد با شرکت ها و سازمان های وابسته تا راساً و با استفاده از مشاوران متخصص نسبت به مذاکره و عقد قرارداد با شرکت های خارجی و سرمایه گذاران و تأمین کنندگان منابع ارزی

وارد مذاکره شوند. به عنوان اولین تجربه قرار است استفاده از فاینانس چین به شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل واگذار شود.


14 . طرح جامع حمل و نقل

بیش از سه دهه است که وزارت راه و ترابری سابق و وزارت راه و شهرسازی فعلی در پی تهیه طرح جامع حمل و نقل است. آخرین تلاش در سال 1383 در زمان تصدی آقای مهندس خرم صورت گرفت که متاسفانه در سال های بعد متوقف شد. علیرغم پیشرفت مطالعات در چهار عنوان از پنج عنوان، نتایج مطالعات منتشر نشده و بخش های گوناگون از ثمره این مطالعات محروم مانده اند. یکی از مهمترین اقدامات جمع بندی این مطالعات و انتشار نتایج موجود ولو به صورت سند ماقبل نهایی است. این مهم توسط کارشناسان ذیربط در دست پیگیری است.

15. آزاد سازی قیمت ها

بر اساس تکالیف قانون برنامه پنجم، آزادسازی قیمت ها بر عهده سازمان هواپیمایی کشوری بوده است. این اقدام باید در سال 92 به انجام برسد درصورتی که تا شهریور ماه 92 آغاز نشده بود و با فعالیت دولت جدید در دستور کار قرار گرفته در سایر بخش ها نیز نظام قیمت گذاری در دست بررسی است.

16 . توجه خاص به امر کیفیت در اجرای پروژه ها

براساس گزارش ها، موارد متعددی از کم توجهی به امر کیفیت در طراحی و ساخت پروژه ها وجود دارد. برای رسیدگی به موضوع و ارتقای سطح کیفی خدمات مهندسی در طرح و اجرا مقرر گردید مدیریت کیفیت و ممیزی کیفیت در محیط پروژه ها مستقر شده و دیده بانی مستمر اجرا شود.

. نظامات حرفه ای وزارت راه و شهر سازی از نظر سرو کار داشتن با متخصصان انواع رشته های فنی و مهندسی بالاترین رتبه را دارد.

برای ساماندهی فعالیت این کارشناسان در بخش دولتی و خصوصی در نظر است به نظامات حرفه ای و تربیت مهندسان حرفه ای با جدیت پرداخته شود.

18 . امور پژوهشی و تحقیقات

وزارت مسکن و شهر سازی دارای مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن بوده که می بایست پس از ادغام و تجدید نظر در ساختار به مرکزی واحد برای پرداختن به امور تحقیق و پژوهش و آموزش های حرفه ای تبدیل شود. واگذاری پژوهشکده حمل و نقل به دانشگاه علم و صنعت از اقدامات شتابزده و فاقد بررسی کارشناسی بوده که مقدمات بازگرداندن آن به خانواده

راه و شهر سازی فراهم شده و مرکز تحقیقات با مهندسی مجدد در ساختار به مرکزی معتبر در این بخش تبدیل خواهد شد.
3131