در انتخابات پیش رو چه کسانی را انتخاب ‌کنیم

شایستگی در لغت به معنی داشتن توانایی، صلاحیت و مهارت بوده و در اصطلاح با توجه به کار و حوزه شغل فرد معنا می‌یابد. هر شغلی توانایی، لیاقت و مهارت ویژه‌ای را ‌می‌طلبد و درمجموع صلاحیت و شایستگی فرد را برای به عهده گرفتن تعیین می‌کند. بنابراین برای انتخاب شایسته‌ترین افراد در کارها باید به شاخص‌های رفتاری، توانایی‌ها، باورها، بینش‌ها، ویژگی‌های شخصیتی و مهارت‌های تخصصی آنها توجه شود.
از دیرباز تاکنون برای به کار گماردن افراد، تجربه و تخصص ضرورت اولیه بوده اما از نگاه اخلاق محور ایمان و تعهد اصالت تخصص را هویت می‌بخشد همانگونه که امام علی (ع) فرموده‌اند ای مردم همانا سزاوارترین مردم به امر خلافت، تواناترین بر اداره آن و داناترین به فرمان خداوند در فهم مسائل است. امام علی (ع) همواره به کارگزاران خود در گزینش افراد تاکید بر شایسته سالاری داشتند و آنها را به استخدام آزموده ها و پرهیز از دخالت گرایش شخصی سفارش می‌کردند.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بحث تعهد یا تخصص برای مدیریت جامعه در سطوح مختلف مطرح شد. در دهه اول به خاطر کمبود افراد متخصص، تعهد در اولویت بود و صدالبته افراد متعهد با جان خویش تلاش چشمگیری در اداره امور کردند. اما در سالهای اخیر دیگر نمیتوان ادعا کرد که متخصص متعهد اندکی داریم یا این که یافتن و گزینش آنها دشوار است. خوشبختانه به اندازه کافی مدیران متعهد در مکتب انقلاب اسلامی تربیت شده اند که میتوانند چرخهای کشور را با شایستگی اداره کنند.
در گزینش کارگزاران در پاره ای از موارد سلیقه سالاری، خویشاوندگرایی، ترجیح دادن منافع گروهی بر منافع ملی و بی اعتنایی به ضوابط منطقی باعث شده که افرادی ضعیف بر مسوولیتهای بزرگ گمارده شوند. تغییر و تعویضهای پی در پی و عدم ثبات شغلی موجب شد تزلزل شغلی باعث انزوای نیروهای مومن و کارآزموده شود یعنی سازمانها تبدیل به کلاس مدیریت شد و افراد فاقد سابقه اجرایی در رشته های مورد نظر به مسئولیت گمارده شدند و نتیجه وعده ها و قولهایی شد که هیچگاه رنگ تحقق نپذیرفت.
از نگاه مدیریت رفتار سازمانی متانت، پاکدامنی، تربیت دینی، اصالت خانوادگی، روحیه انقلابی، سخاوت و بلندنظری از اصلیترین شرایط گزینش کارگزاران بوده و از آنجا که در سالهای اخیر بزرگترین پشتوانه اداره کشور و سرمایه ملی یعنی اعتماد اجتماعی به خاطر وعده های تحقق نیافته خدشه دار شده، ترمیم و مرمت روحیه مشارکت اجتماعی در مردم دومین خصیصه کارگزاران آینده خواهد بود. پرهیز از مجوز رانت‌سازی، رانت‌خواری و ویژه خواری و خودداری از ایجاد حاشیه امن برای کسانی که غارتهای میلیاردی انجام میدهند و توجهی به عمیقتر شدن لحظه ای شکاف طبقاتی ندارند سومین ویژگی در این زمینه است. اگر اعتماد اجتماعی بیش از این آسیب یابد، دیگر هیچ مدیری زمینه مساعدی برای پذیرش وعده های خود نخواهد داشت.
قویترین، آگاهترین، پاکترین و امینترین افراد باید در راس امور قرار گیرند. مدیر شایسته اسلامی مسوولیت را امانت میداند نه لقمه آماده بلعیدن. مدیر شایسته فقط از عدالت حرف نمیزند بلکه در عمل اجازه نمیدهد فقر و تهیدستی محرومان را از پا درآورد و فاصله بین افراد هر روز بیشتر و بیشتر شود. مدیران علوی صفت هر گونه استفاده نادرست از اموال عمومی را محکوم کرده و از بذل و بخشش نابجا خودداری میکنند. حاکم و مدیر شایسته اگر از اموال خود بخشش کند سخاوت است و اگر از بیت المال دست به این کار بزند خلاف شرع و قانون. نظارت و کنترل کافی بر اعمال و رفتار زیردستان از طریق به کار گرفتن چشم و گوش امین در سازمانها در کنار به کار گماردن مدیران متعهد و متخصص از دیگر اقداماتی است که مدیران باید انجام دهند و چه بهتر که از خود سازمانها و ادارات افراد امین و متعهد انتخاب شده و به مسوولیت گمارده شوند چرا که آنها زوایای سازمان را میشناسند و از وضعیت افراد آگاهند.
در نظام علوی با عوض شدن یک مدیر نباید زبان و لهجه سازمان عوض شود چرا که مهر بدی و خیانت بر تلاشگران گذشته کاری نابخشودنی است. نمیتوان گفت همه انها که تا دیروز بودند بد و فاسد هستند و ما برای نجات جامعه آمده‌ایم. در هر زمان و عصر افرا پاکدامن و پاکدست و منفی نگر وجود دارند بنابراین هر فرد نباید تصور کند یک رای چه تاثیری در سرنوشت جامعه دارد. هر رای در جایگاه یک آجر در یک ساختمان است، بنابراین باید آگاه باشیم که به چه کسانی رای میدهیم و چگونه انتخاب میکنیم. مدیران آینده نیز باید بدانند اگر لباس خدمت بر تن میکنند بر قامتشان مبارک باد وگرنه ....
*آسیب‌شناس و رفتارشناس اجتماعی
45234