به رغم این که اصول سیاسی امریکا برای همگان روشن است و عموما بر نظریه اولویت مصالح بر هر چیزی می چرخد و سیاستمداران امریکایی نیز باید همیشه از این مصالح حمایت کنند و همیشه بیشترین ارزش را به آن بدهند، اما با این حال باید برای حمایت از همین مصالح نیز با حفظ مسافتی برای حفاظت از آنها تدابیری بیندیشند تا مصالح امریکا ناگهان مورد تعرض ناگهانی قرار نگیرد. امریکایی ها برای پشتیبانی از مصالحشان حاضرند تا پای جان در هر جایی که شده بجنگند، برای همین آنها پشت هدفشان سنگر نمی گیرند و نمی جنگند، بالای آن هم نمی ایستند بلکه در مقابل آن با حفظ مسافتی معین برای این که بتوانند مانور لازم را در آن فضا بدهند، می ایستند. این عقیده استراتژی امریکایی ها است.
بیشتر روسای جمهور امریکا برای دو دوره در کشورشان خدمت کردند، و در اکثر مواقع هنگامی که برای بار دوم انتخاب شدند نتوانسته اند بهتر از دور اولشان کار کنند، بلکه آنها سیاست گذاری اصلی ای را که در دور اول بنا کرده بودند، به آن اعتماد کرده و در دور دوم با اعتماد آن به کار خود ادامه داده اند.
اما هر کس که استراتژی باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا را مورد بررسی قرار می دهد، در می یابد که وی در دور دوم استراتژی ای کاملا متفاوت با دور اول را دنبال کرده است، اگر استراتژی وی در دور اول مبتنی بر یک سری وعده و وعید بود، استراتژی او در دور دوم ریاست جمهوری اش مبتنی بر تحقق این وعده ها است.
در استراتژی جدید محورهای اوباما دقیقا همان محورهایی است که پیش از این روسای جمهور قبلی امریکا تعریف کرده اند، این استراتژی جزئیات بسیاری دارد اما خطوط کلی آن عبارتند از: امنیت امریکا، شهروندان، هم پیمانان و شرکای امریکا. رشد قدرتمند اقتصاد امریکا متکی بر پیشرفت نوعی در زمینه های اقتصادی مختلف مبتنی بر اقتصاد جهانی باز است. احترام تمام و کمال به مصالح کلان امریکا چه در درون خود امریکا و چه در سراسر دنیا نیز استراتژی ای است که همیشه مد نظر قرار بوده است. استمرار در ساخت نظام تک قطبی در جهان که امریکا رهبر آن باشد و شراکتی قوی با اروپا و اسرائیل و ژاپن و کره جنوبی و تایوان برای رویارویی با مشکلات و محدودیت ها داشته باشد، نیز تعریفی از استراتژی امریکا در رابطه با هم پیمانان و شرکای آن محسوب می شود.
در استراتژی جدید جایی برای مفهوم جنگ پیش دستانه که بوش های پدر و پسر دنبال کردند، وجود ندارد. اوباما جایی برای امریکا و هم پیمانانش برای آغاز جنگی مستقیم در جهان در نظر نگرفته است. بله ممکن است که به سراغ جنگ نیابتی برود و از هر چیزی که می تواند به جای آنها بجنگد، بهره ببرند اما در هیچ حالتی نقش قیم را ایفا نخواهند کرد.
بر اساس استراتژی جدید امریکا دشمنان دیروز می توانند، هم پیمانان امروز شوند و هم پیمانان دیروز اگر توانایی پاسخگویی به مطالبات مورد نیاز در هم پیمانی را نداشته باشند، سرنوشتشان عوض می شود و خدا می داند چه بلایی سرشان می آید.
آن چه امروز در عرصه منطقه ای پیرامونی ما اتفاق می افتد، ترجمه ای خط به خط از همین استراتژی است. القاعده ای که امریکا برای جنگ با روس های کمونیست در افغانستان تشکیل داد، بعد از خروج امریکایی ها از روسیه با آن جنگید. این امریکا بود که اجازه داد القاعده در عراق فعال شود و خود را با وضعیت جدید در عراق عجین کند و حتی در برخی احیان با آن در برابر جمهوری اسلامی ایران، که در عراق نفوذی قاطع دارد، متحد شود.
در همین چارچوب می تواند گفت که آن چه در عراق رخ می دهد، چندان عجیب و غریب نیست و جدای از این راه محسوب نمی شود، حتی می توان گفت که همان صلابت و ایستادگی را دارد. ترس اصلی و هم چنان پابرجای امریکا این است که در خاورمیانه قدرت منطقه ای بزرگی متشکل از عراق، ایران، سوریه و مقاومت لبنان تشکیل شود که فورا می تواند بحرین و حتی احساء و قطیف را نیز به جمع خود بیفزاید.
اگر امور را بر اساس همین تصور واقعی درک کنیم، آن گاه می توانیم دریابیم کجا می توانیم قدم بگذاریم که امریکا مصالحش را در آن جا هنوز تعریف نکرده است، یا مصالح امریکا در آن جا غایب است، امریکایی که از سال 2003 وارد خاک عراق شده و هنوز حضوری گسترده و موثر در صحنه سیاسی عراق دارد. آن گاه ما هم می توانیم مثل دیگران به فکر مصالح خود باشیم و ببینیم که مصالح ما کجاست. مصالح ما قطعا مصالح امریکا و هم پیمانان آن نیست، بحث فقط بر سر عقاید ما و آنها نیست بلکه کلا ما و آنها از یک سنخ محسوب نمی شویم، برای همین مصالحمان مصالح آنها نمی تواند باشد.
مطلب را با این ضرب المثل از امریکایی ها به پایان می برم که می گویند: "اگر می خواهی قدرتمند باشی، همیشه در خطر زندگی کن تا به صلح و آرامش برسی."
ترجمه: علی موسوی خلخالی
قاسم العجرش، عضو هیئت سردبیری روزنامه عراقی الاستقامه است که این یادداشت را به طور اختصاصی برای خبر آنلاین نگاشته است.
26249
نظر شما