یک محقق دینی با اشاره به جایگاه مرجعیت و نقش ایشان در تاریخ اظهار کرد: مرجعیت در جایگاه هایی که توانسته به فعالیت بپردازد، اجماع خوبی در میان مسلمانان اتفاق افتاده است.
سید محمدعلی ربانی درباره حوزه های علمیه و نقش مراجع تقلید با بیان اینکه بعد از امام سجاد (ع)، فصل جدیدی را در تاسیس مدرسه اهل بیت شاهدیم، گفت: این مدرسه در تشریح و آشنا کردن مردم نسبت به معارف دینی و نورانیتی که اسلام برای مردم آورده بود، نقشی بسزا داشت و اینکه این معارف باید در جایی عرضه می شد که می توانست توسط این مدارس محقق شود، از ویژگی های این مدرسه این بود که دین متولی دارد و باید دین توسط کسانی که از جانب خداوند معین شده اند عرضه شود که این امر توسط ائمه اطهار محقق می شد.
او بیان کرد: امام سجاد (ع) این مدرسه را به نوعی تاسیس کردند و سپس امام باقر در جهت گسترش و نشر آن تلاش کردند. طبیعتا این مدرسه که در زمان ائمه (ع) تاسیس شده در این زمان سرپرستی هم می شود اما بعد از غیبت امام عصر (عج) این مساله توسط کسانی که تربیت شده اند و از دنیاگرایی پرهیز دارند و مردم می توانند به آنها تکیه کنند، پی گرفته می شود.
ربانی افزود: دو رسالت بزرگ یکی بیان دین و دیگری حفظ دین و پاسداری از مرزهای باور و عقیده، مساله ایست که در طول تاریخ تلاش می شود محقق شود و در این میان، جایگاه حوزه های علمیه است که مراجع بزرگ ما در طول تاریخ به شایستگی این جایگاه را حفظ کردند و مانند ستاره ای در آسمان عزت و کمال انسانی و علم و دانش بشری درخشیدند.
این محقق دینی با بیان اینکه دین هر کجا بدون صاحب بوده و به تعبیری هر کسی بر اساس فهم و سلیقه خودش آن را برداشت کرده، موجب پراکندگی و سپس فرقه ها و گمراهی هایی ایجاد شده است، گفت: اما هر کجا دین صاحبی داشته و دارای جایگاهی مقدس بوده، این اتفاق نیفتاده است. ربانی درباره نقش مرجعیت در تقویت اتحاد شیعه و سنی اظهار کرد: در جایگاه هایی که مرجعیت توانسته به فعالیت بپردازد، اجماع خوبی در میان مسلمانان اتفاق افتاده است. در دوران معاصر وجود شخصیت هایی مانند آیت الله خویی در عراق، امام خمینی(ره) و آیت الله بروجردی در ایران توانسته به بحث تقریب کمک کند و باعث ایجاد یک اتحاد و انسجام اسلامی شده است.
او با تاکید بر نقش آیت الله خویی در انسجام بخشی به شیعه در دوران زعامت و در خاورمیانه، تصریح کرد: طرح مباحث در هر عصری با یکسری تازه های اندیشه ای، آراء و نظریات رقیب وارد جامعه می شود؛ طبعا اگر ناظر به مطالبی که معارض ما هستند، نتوانیم مطالب خودمان را با توجه به ادبیات روز بیان کنیم، حذف می شویم. یکی از علل حذف برخی فرقه ها این بود که نتوانستند در طول زمان جایگاه علمی خود را حفظ و تثبیت کنند.
ربانی تصریح کرد: آیت الله خویی با توجه به جایگاه علمی خود و تبحری که داشتند، بیان دقیق و مستقیم مطابق با ذوقی که آن زمان نیاز داشت، به گسترش آموزه های مکتب اهل بیت (ع) بر اساس مبانی و دانش روز می پرداختند، ایشان شاگردانی را تربیت می کند که حافظ دین و ناشر اسلام هستند که اقدامی موثر و قابل تقدیر است، شاگردان برجسته ای که در عرصه های علمی به تالیف و پژوهش وارد شدند و سعی می کنند در عرصه های سیاسی اجتماعی به ابقای رسالت خود بپردازند. نکته بعدی خدمات آیت الله خویی در تاسیس مراکزی است که بلندگویی هستند برای جهان تشنه ای که به دنبال معنویت و حقیقت می گردند.
این محقق دینی درباره سیره اخلاقی و شخصی آیت الله خویی گفت: نحوه بیان مسایل علمی و شیوایی و بلیغ بودن بیانات ایشان از جمله این خصوصیات بود، همچنین ایشان آنچه را که بود به زیبایی بیان می کرده است، بسیاری وجود دارند که چه بسا مراد و مقصودی دارند اما قادر به بیان صریح آن نیستند. همچنین ایشان بر روی قواعد و نص تکیه داشتند، شیوه مناسبی که در مناظره ها انسان بتواند تفوق خود را به اثبات برساند.
او در بیان ویژگی های علمی حضرت آیت الله خویی اظهار کرد: ایشان از جمله کسانی بودند که هم در اصول و هم در فقه تخصص وافر داشتند. آیت الله خویی همچنین ارادت خاصی به آیت الله نایینی داشتند. بهره بردن و استفاده از درس این بزرگوار به شاگردانشان یک اطمینان و تسلطی را داده بود که شاگردانشان به جایگاه آیت الله خویی واقف بودند. نکته دیگر در بیان ویژگی های علمی حضرت آیت الله خویی این بود که ایشان در بیان آرا و نظراتی که در مقابل یک مساله مطرح بود، به صورت کامل استدلال می کردند که چه بسا می گفتند نظر خود بزرگوار بوده، چرا که با چنان تسلط و استواری سخن می گفتند که بعد هم اگر مورد مناقشه قرار می گرفت، تغییری در بیاناتشان ایجاد نمی شد. ایشان همچنین در مباحث قرآن و تفسیر نیز تبحر داشتند.
این محقق دینی تصریح کرد: شاید یکی از بحث برانگیزترین دوران مرجعیتی که شیعه در طول تاریخ پشت سر گذاشته، دوران مرحوم خویی بوده است. دوران تاریک و سیاهی که حکومت بعث و در راس آن صدام عهده دار آن بود. او از هیچ جنایتی فروگذار نبود که در این شرایط حفظ حوزه نجف بسیار سخت و طاقت فرسا بود و نشان داد که حضرت آیت الله خویی با چه درایت و تدبیری از این دهلیز تاریک و وحشتناکی که علیه شیعیان فراهم شده بود، حوزه علمیه نجف را حفظ می کند و آن را عبور می دهد. ارتباط و اتصال ایشان با اولیا از طرفی و پاکی و اخلاصی که ایشان داشتند، باعث حفظ حوزه نجف شد و هنوز بعد از گذشت این همه مدت نه تنها علاقه ای نسبت به ایشان کم نشده بلکه بیشتر هم شده است.
ربانی در پایان اظهار کرد: همه مراجع و علما چه در ایران و چه در عراق وظیفه داریم قدردان شخصیت هایی همچون حضرت آیت الله خویی باشیم و بتوانیم شرایطی را ایجاد کنیم که این عالمان به عنوان الگو و اسوه به مردم و نسل جوان معرفی شود.
/62304
نظر شما