رسول جعفریان:مضامین ماورایی در ساخت سریال های مناسبتی، نوعی تهاجم فرهنگی است

دکتر جعفریان با پرداختن به علت های ساخت سریال های مناسبتی گفت: دو عامل سبب شده تا سریال های مناسبتی مطرح بشود. یکی حساسیت زمانی در محرم و رمضان که توجه و تمرکز ویژه ای را می طلبد و دیگری حضور مخاطب بیشتر در این ایام که آن هم ناشی از توجه خاص مردم به مسائل مذهبی و تربیت دینی در این ایام است. در ماه رمضان نه تنها در ایران بلکه در بیشتر کشورهای اسلامی بحث سریال های مناسبتی مطرح است و برای آن تدارک دیده می‌شد. اما همه می دانیم که در رمضان، مخاطبان بیشتری پای این جعبه جادویی می نشیند. برای ما شیعیان محرم مثل رمضان همین خاصیت را دارد و مردم بیشتر وقت برای این قبیل امور می گذارند. گرچه برخی اعتراض می کنند که این سریال ها سبب شده است که تا مردم کمتری به مساجد بروند، اما به هر حال، سودمندی آن و عام بودنش برای هر کسی هم که در خانه مانده قابل توجه است و نمی شود از آن صرف نظر کرد.
وی در ادامه افزود: سریال عاشورایی هم باید مثل خود عاشورا، شورشی در خلق عالم پدید آورد. بر حزن و اندوه بیفزاید و آدمی را بیش از پیش عاشق امام حسین (ع) و ارزشهای کربلایی کند. برای ما شیعیان عشق به امام حسین و فرزندان و اصحابش یک اصل است و این عشق می تواند جای بسیاری از عشق های مجاری را را بگیرد. این دلدادگی چیزی است که می تواند به تصویر کشیده شود.
رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی، جنبه های عبرتی عاشورا را یکی از موضوعاتی بیان کرد که در ساخت سریال ها کمتر به آن توجه می شود و اظهار داشت: در بیشتر سریال های محرم فقط به جنبه های عزاداری و آداب و رسوم توجه شده است. جنبه های عبرتی عاشورا کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مثلا تکیه روی مبارزه با استبداد، این که اگر حکومت استبدادی باشد حقوق مردم ضایع می شود. این که نباید حکومت فاسد و دروغگو حاکم باشد. روشهای ظالمانه ابن زیاد باید آشکار شود. این که یاران امام حسین همه اهل تقوا و هدایت بودند و بسیاریشان قاری ومربی قرآن در کوفه. اینها حقایقی است که می توان روی آن تکیه کرد که یک فرد متدین نسبت به حقوق دینی و انسانی جامعه نگران است و حاضر است جانش را هم فدا کند.
استاد تاریخ اسلام دانشگاه تهران، ورود مضمون های ماورایی به سریال مناسبتی را نوعی تهاجم فرهنگی دانسته و گفت: زندگی ما باید بر پایه واقعیات و سنت های جاری خداوند در میان انسانها باشد. همه ما می دانیم این سینمای معنا گرا که امروز در دنیا باب شده، روی ما هم اثر گذاشته و ما گرفتار نوعی التقاط شده ایم. معناگرایی غربی را با معجزات و کرامات مخلوط کرده و معجونی درست کرده ایم که گاه در این سریال ها خود را نشان می دهد. این خلط خیلی جاهای دیگر هم در فرهنگ ما اثر گذاشته است. اگر باز همان شکل عرفانی و عرفایی قدیم خودمان را حفظ کرده بودیم شاید سالم تر و یک دست تر بود. این هم خودش نوعی تهاجم فرهنگی است که ما تابع سیاست های سینمایی غربی شده و سینما را آلوده به ماوراءیات و عجایب کرده ایم. این تقلید ناشیانه و گاه طنز آمیز هم شده است.

برای خواندن متن کامل یادداشت وی اینجا را کلیک کنید.
/30362