عباس شکوهمند- روزهای گذشته، نظر برخی از اساتید و نخبگان را درباره کتاب «مغز متفکر جهان شیعه» اثر ذبیح الله منصوری پرسیدیم. انتقادی که درباره این کتاب و به طور کلی آثار منصوری وجود دارد این است که مستندات کتابهای ایشان را ضعیف و ساخته و پرداخته ذهن مرحوم منصوری می دانند.
انتقاداتی که نویسندگان سرشناس در گفت و گو با خبرآنلاین، نسبت به کتاب مغز متفکر جهان شیعه داشتند اغلب، معطوف به شخصیت و دیگر آثار مرحوم منصوری بود و اغلب اساتید، اعلام می کردند که این کتاب را نخوانده اند اما با توجه به شناخت کلی که از آثار و شخصیت مولف دارند، اسناد و منابع کتاب را معتبر ندانسته و آنها را ناشی از ذهن خلاق نویسنده می دانند.
درباره این کتاب، با دکتر هاشم هاشم زاده هریسی، از اساتید حوزه و دانشگاه و عضو مجلس خبرگان رهبری گفت و گو کردیم. وی نظر متفاوتی نسبت به این کتاب دارد و معتقد است بسیاری از کتاب هایی که نوشته می شوند مستندات قوی ندارند و این که یک کتابی را صرفاً به دلیل ضعیف بودن مستنداتش بکوبیم درست نیست بلکه مهم این است که کتاب های دینی، نکته انحرافی که علیه اصول و قواعد شیعه باشد را منتشر نکنند. متن کامل این گفت و گو را در ادامه می خوانید:
کتاب «مغز متفکر جهان شیعه» اثر ذبیح الله منصوری، منتقدان زیادی دارد، ارزیابی شما نسبت به این کتاب چیست؟
ما اگر بخواهیم بسیاری از کتاب ها را به دقت بررسی کنیم، شاید سندهایشان چندان قوی نباشد. مسأله مهم این است که اگر یک کتاب دینی، مسأله انحرافی دارد و بر خلاف اصول و قواعد و نظرات شیعه نوشته شده، می توان آن را مورد انتقاد قرار داد. اما به صرف این که مستندات یک کتاب ضعیف باشد، نمی توان آن را کوبید.
چقدر کتاب در جامعه ما وجود دارد که همه مستنداتش قوی است؟ در بسیاری از کتاب ها، نویسنده روایتی را در جایی دیده و آن را در کتاب خود نقل کرده است، اغلب کتاب ها این گونه است مگر این که مطلب انحرافی داشته باشد و با اصول و قواعد شیعه نسازد که چنین کتابی را می توان مورد نقد قرار داد. اما این که مستندات یک کتاب چگونه است، خیلی نمی توان آن را زیر سوال برد.
ما روایات زیادی در کتاب های معتبر می بینیم که سند آنها ضعیف است. در مورد کتاب «مغز متفکر جهان شیعه» من نمی توانم به راحتی قضاوت کنم، مگر این که به طور کامل مستندات آن را بررسی کنم و مواردی را که خلاف اصول و عقاید شیعه است روی آنها انگشت بگذارم و آن را مورد نقد قرار دهم.
منتقدان آثار ذبیح الله منصوری می گویند که مستندات این کتاب و دیگر آثار منصوری، جعلی و ساخته و پرداخته ذهن خود نویسنده است، نظر شما در این باره چیست؟
به نظر من بررسی کردن این کتاب به این صورت لازم نیست. این که آیا فلان دانشمند، فلان حرف را زده یا نزده چندان اهمیتی برای ما ندارد، اگر مطالب درست است و انحرافی نیست، همین کافی است و ما کاری نداریم که چه کسی این حرف را گفته یا نگفته است.
اگر حرف، حرف حق و درستی است که مشکلی ندارد و اگر حرف درستی هم نباشد، ذره ای از اعتقاد ما نسبت به امام صادق(ع) کم نمی کند. بنده بررسی دقیق و نظر دادن در این گونه موارد را لازم نمی دانم و خودم هم مستندات این کتاب را بررسی نکرده ام.
/30462
نظر شما