عراق در بامداد دوم اوت 1990 (11 مرداد 1369) به کویت حمله کرد. به گزارش خبرآنلاین به نقل از پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی، علت اساسی این اختلاف در اعتراض اصولی عراق نسبت به موجودیت کشور کویت بود که از زمان انحلال امپراطوری عثمانی بوجود آمده بود. بحث فقط مربوط به اختلاف ارضی بین دو کشور نبود. مشکلات ناشی از قروض روز افزون عراق به کویت در جنگ با ایران در این زمان مسئله ساز شده بود و بهانههای لازم برای تهاجم عراق به کویت را فراهم آورد. هدف از این تهاجم در وهله اول کاملا روشن نبود. عراق عنوان میکرد که بنابر تقاضای «دولت آزاد و موقت» کویت وارد این کشور شده است. چند روز بعد تردیدها از بین رفت و زمامداران عراق رسما ادغام کلی و برگشت ناپذیر کویت به عراق را اعلام کردند. بهانههای عراق در قبال کویت هر چه که باشد، به هیچ وجه فتح مسلحانه این کشور را بنا بر حقوق بینالملل توجیه نمیکرد. از این رو جامعه بینالمللی در برابر این الحاق عکسالعمل شدیدی نشان داد. در این اثنا ، در شورای امنیت سازمان ملل متحد در ظرف چهار ماه دوازده قطعنامه علیه عراق به تصویب رسید که در تاریخ 46 ساله شورا رویدادی بیسابقه بود. قطعنامههای مذکور درخواستهایی را مطرح و شرایط گوناگونی به عراق تحمیل کرد، از جمله خروج کامل و بیقید و شرط از کویت، با ادامه بحران و شروع جنگ و تحقق آتش بس و مسائل مترتب بر آن تعداد قطعنامههای شورای امنیت افزایش یافت به طوری که از 2 اوت 1990 تا 11 اکتبر 1991، 23 قطعنامه در خصوص جنگ عراق و کویت به تصویب رسید.
در تاریخ دوم اوت 1990 درست چند ساعت پس از حمله عراق به کویت شورای امنیت با صدور قطعنامه 660 ضمن محکوم کردن تهاجم عراق، از این کشور خواست فورا و بدون قید و شرط از کویت خارج شود. این قطعنامه بر اساس مواد 39 و 40 از فصل هفتم منشور ملل متحد میباشد. در فصل هفتم اقدامات قهری شورا در مورد تهدید علیه صلح، نقض صلح و تجاوز پیشبینی شده است. در واقع شورای امنیت از اولین روز تجاوز عراق به کویت عزم خود جهت برخورد قاطع با متجاوز را به نمایش گذاشت.
به دنبال بیتوجهی عراق به 11 قطعنامه مصوبه قبلی ، شورای امنیت در تاریخ 29 نوامبر 1990 قطعنامه 678 را به تصویب رساند. این قطعنامه که از آن توسل به زور استنباط میشود مبنای حقوقی جنگ نیروهای ائتلافی علیه عراق قرار گرفت. به دنبال بیاعتنایی مقامات عراقی به تلاشهای دیپلماتیک صورت گرفته جهت جلوگیری از شروع جنگ ، ایالات متحده آمریکا و «کشورهایی که با دولت کویت همکاری میکردند» در نیمه شب 16 ژانویه حملهای همه جانبه را بر اساس قطعنامه 678 شورای امنیت به عراق آغاز کردند.
نیروهای نظامی ائتلافیون علیه عراق عمدتا آمریکایی بودند. آمریکا با گسیل بیش از 400000 نیرو تقریبا 65 درصد از نیروی زمینی ، 85 درصد از نیروی دریایی و 94 درصد از نیروی هوایی متحدین را تشکیل میداد. جنگ اول خلیج فارس بدون شک بزرگترین جنگی بود که از پایان جنگ دوم جهانی روی داده بود. تعداد نیروهای طرفین در این جنگ بیش از 1150000 تن بود که 550000 تن آن متعلق به عراق و 600000 نیرو متعلق به جبهه ائتلافیون بود. در این جنگ سلاحهای پیشرفته، هواپیماهای نسل جدید، موشکهای کروز و سلاحهای الکترونیکی به کار گرفته شد. ائتلافیون با انجام 100000 حمله هوایی بیش از 88500 تن بمب روی عراق فرو ریختند. در مورد اصل تناسب وسایل به کار گرفته شده باید گفت مؤتلفین به هیچ وجه این اصل را رعایت نکرده و وسایل نظامی بسیار پیچیدهای را به کار گرفتند و اهدافی و رأی تصمیمات شورا را متحقق ساخته، به طوری که موجب تأسف دبیرکل شد.
برای اولین بار در طول تاریخ جنگها نفت به عنوان یک شیوه بازدارندگی و تلافی جویانه در این جنگ بکار رفت. عراق با به آتش کشیدن 735 حلقه چاه بزرگترین فاجعه اکولوژیک تاریخ را به وجود آورد. شورای امنیت با صدور قطعنامه 678 (مصوبه 3 آوریل 1991) عراق را مسئول جبران خسارات ناشی از تعرضات به محیط زیست و تخریب منابع طبیعی دانست. شورای امنیت از طریق قطعنامههای 664 و 666 و 670 و 674 و 686 و 687 نسبت به وضعیت غیرنظامیان و اسرا در این جنگ واکنش نشان داد؛ به دنبال توقف عملیات جنگی در 28 فوریه 1991 و بعد از تصویب قطعنامههای 686 (دوم مارس) و 687 (سوم آوریل) ، در تاریخ 11 آوریل بین دو طرف آتشبس برقرار شد.
49263
نظر شما