به گزارش خبرآنلاین این نشریه در بخشی از روایت سال 1311 خود اورده است:
*...از هفته نخست اسفندماه قیمت اسعار خارجی (ارز) به یک‌باره رشدی تصاعدی یافته وبسیاری از تجار ومردم را نگران کرده‌است. قیمت پوند بریتانیا از 78 قران در اواخر بهمن‌ماه به 82 قران در هفته اول اسفندماه، 86 قران در نیمه اسفندماه و 88 قران در نزدیکی شب عید رسیده‌است. قیمت برخی از کالاهای خارجی از جمله قندوشکر نیز در این ایام با رشدی قابل تامل مواجه شده‌است. قند از کیلویی 33 قران به 36 قران و10 شاهی افزاییش یافته است. شکر نیز حدود2قران گران شده‌است.
* روزنامه اطلاعات در سرمقاله جسورانه 9 اسفندماه خود به افزایش ناگهانی قیمت اسعار خارجی پرداخته وتلاش میکند با ادبیاتی کاملا محتاطانه دلیل اصلی این بیثباتی در بازار را اعلام کند. درابتدای این سرمقاله تلاش می‌شود که اقدام دولت در زمینه آزادسازی قیمت اسعار به عنوان راهکاری درست مورد تمجید قرار گیرد. اما در بخش‌های دیگر مطلب، این روزنامه عملا دولت را مسول این بیثباتی معرفی میکند. این روزنامه می‌نویسد: «فقط چند روز اول بازار حالت آرام داشت. روزهای اول بانک‌ها نرخ مصنوعی اسعار را درهم شکستند. وروی بهای برابری طلا دربازار نرخ دادند. یعنی 78 قران مظنه پوند معین گردید. ولی عمرش کوتاه بود. اسعار بالارفت ویک قران بیش از بانک عرضه شد. واین اتفاق در روزهای بعد نیز مجددا تکرار شد.» این روزنامه در ادامه می‌نویسد: «قبل از اینکه معاملات نرخ اسعار آزاد شود، دو جریان ودو بورس وجود داشت. یکی بورس رسمی بانک‌ها (بورس سفید). بورس غیر رسمی بازار ومعاملات محرمانه(بورس سیاه). قانون آزادی اسعار این دو جریان را از بین برد ومعاملات را آزاد و روی نزخ روزانه برد. بازامروز نیز دو نرخ داریم. نرخ رسمی ونرخ بازار. هرچه بانک قیمت را بالا می‌برد، قیمت اسعار بازار نیز بالا می‌رود... و معلوم نیست هم روی چه قیمتی خواهد ایستاد.» این روزنامه در ادامه عملکردضعیف بانک‌ها و کمبود عرضه اسعار را سبب سواستفاده صرافان از این وضعیت می‌داند.نگارش این مقاله در این دورهشجاعت میخواهد.
*در همین ایام خبر می‌رسد پس از ماه‌ها تبلیغات از اواسط اسفندماه واحد پولی کشور تغییر میکند و اسکناسهای جدیددوره پهلوی وارد چرخه مبادلات اقتصادی کشور میشوند. به موجب ماده 5 قانون اصلاح (قانون واحد ومقیاس پول) مصوب مجلس شورای ملی، حق انحصاری انتشار اسکناس به مدت 10 سال به بانک ملی واگذار شده‌است. از آن پس نیز تعیین نوع طرح و مبلغ، نوع اسکناس و تعداد آن‌ها را بانک ملی تعیین و در لندن چاپ خواهد شد. تا پیش از این بانک شاهنشاهی مسول انتشار پول در ایران بود. بنا بر قانون جدید یک قران برابر یک ریال خواهد بود. صدریال-یک پهلوی- نیز معادل یک لیره طلا ارزش‌گذاری شده‌است. اسکناس‌ها نیز از 5 ریال تا هزار ریال پیش‌بینی شده‌است.
*دولت برای ضرب مسکوکات جدید ماشین‌های مدرن ضرابخانه‌را از کارخانجات زیمنس آلمان وارد میکند. ضرابخانه جدید در هفته دوم اسفندماه با حضور رضاشاه به بهره‌برداری می‌رسد. در این واحد صنعتی در روز بیش از 140هزار سکه ریال وپهلوی تولید خواهد شد. سرانجام روز 16 اسفندماه پول جدید وارد بازار شد. مردم نیز با این فرض که پول‌های گذشته اعتبار خود را از دست داده‌اند، به بانک‌ها هجوم برده خواهان تعویض پول‌های خود با پول جدید هستند. پس از چند روز که از عرضه اسکناسهای جدید می‌گذرد، دوسه روز مانده به عید توزیع اسکناسهای جدید به یک‌باره در بانک‌ها متوقف می‌شود. این امر نگرانی‌های زیادی را در میان عامه به وجود می‌آورد. نوروز در این حال وهوا می‌رسد، بسیاری از مردم در هراس سرنوشت سرمایه‌های خود هستند. با تعطیلی بانک‌ها به مناسبت ایام عید کار صرافی‌ها سکه می‌شود. بنا بر اخبار جراید. در این ایام موضوع صرف اسکناسهای جدید به مشکلی بزرگ برای مردم بدل می‌شود. تا آن روز سابقه نداشته‌است که برای تبدیل اسکناس یک تومانی مبلغ دو قران هزینه صرف پرداخت شود. حتی شایع شده‌است برخی از صرافی‌ها اسکناسهای پنج ریالی را به شش قران وپنج‌شاهی به خریداران عرضه می‌کنند.
*با پایان تعطیلات بحران واحدپول جدید تا حدود زیادی فروکش میکند. اسکناسهای جدید نیز دوباره واردچرخه اقتصاد میشوند. اسکناس‌هایی که پس از توقف سه هفته‌ای توزیع پول جدید، منتشرمیشوند تنها یک تفاوت با اسکناسهای سابق دارند وآن درج زمان چاپ است. از قرار معلوم مسولان مالیه فراموش کرده‌بودند که در اسکناسهای جدید تاریخ انتشار را درج کنند.
*با همه اقدامات صورت گرفته در بخش پولی ومالی کشور در دو ماه اخیر، به نظر می‌رسد که هنوز بازار مالی کشور متلاطم است. در آخر فروردین‌ماه 1311 روزنامه اطلاعات اعلام میکند که قیمت پوند بریتانیا به 90 ریال رسیده‌است. این رشد سرسام‌آور، تجار را نسبت به وضعیت اقتصادی سال جدید تا حدودی نگران کرده‌است.
*...از هفته نخست اسفندماه قیمت اسعار خارجی (ارز) به یک‌باره رشدی تصاعدی یافته وبسیاری از تجار ومردم را نگران کرده‌است. قیمت پوند بریتانیا از 78 قران در اواخر بهمن‌ماه به 82 قران در هفته اول اسفندماه، 86 قران در نیمه اسفندماه و 88 قران در نزدیکی شب عید رسیده‌است. قیمت برخی از کالاهای خارجی از جمله قندوشکر نیز در این ایام با رشدی قابل تامل مواجه شده‌است. قند از کیلویی 33 قران به 36 قران و10 شاهی افزاییش یافته است. شکر نیز حدود2قران گران شده‌است.
* روزنامه اطلاعات در سرمقاله جسورانه 9 اسفندماه خود به افزایش ناگهانی قیمت اسعار خارجی پرداخته وتلاش میکند با ادبیاتی کاملا محتاطانه دلیل اصلی این بیثباتی در بازار را اعلام کند. درابتدای این سرمقاله تلاش می‌شود که اقدام دولت در زمینه آزادسازی قیمت اسعار به عنوان راهکاری درست مورد تمجید قرار گیرد. اما در بخش‌های دیگر مطلب، این روزنامه عملا دولت را مسول این بیثباتی معرفی میکند. این روزنامه می‌نویسد: «فقط چند روز اول بازار حالت آرام داشت. روزهای اول بانک‌ها نرخ مصنوعی اسعار را درهم شکستند. وروی بهای برابری طلا دربازار نرخ دادند. یعنی 78 قران مظنه پوند معین گردید. ولی عمرش کوتاه بود. اسعار بالارفت ویک قران بیش از بانک عرضه شد. واین اتفاق در روزهای بعد نیز مجددا تکرار شد.» این روزنامه در ادامه می‌نویسد: «قبل از اینکه معاملات نرخ اسعار آزاد شود، دو جریان ودو بورس وجود داشت. یکی بورس رسمی بانک‌ها (بورس سفید). بورس غیر رسمی بازار ومعاملات محرمانه(بورس سیاه). قانون آزادی اسعار این دو جریان را از بین برد ومعاملات را آزاد و روی نزخ روزانه برد. بازامروز نیز دو نرخ داریم. نرخ رسمی ونرخ بازار. هرچه بانک قیمت را بالا می‌برد، قیمت اسعار بازار نیز بالا می‌رود... و معلوم نیست هم روی چه قیمتی خواهد ایستاد.» این روزنامه در ادامه عملکردضعیف بانک‌ها و کمبود عرضه اسعار را سبب سواستفاده صرافان از این وضعیت می‌داند.نگارش این مقاله در این دورهشجاعت میخواهد.
*در همین ایام خبر می‌رسد پس از ماه‌ها تبلیغات از اواسط اسفندماه واحد پولی کشور تغییر میکند و اسکناسهای جدیددوره پهلوی وارد چرخه مبادلات اقتصادی کشور میشوند. به موجب ماده 5 قانون اصلاح (قانون واحد ومقیاس پول) مصوب مجلس شورای ملی، حق انحصاری انتشار اسکناس به مدت 10 سال به بانک ملی واگذار شده‌است. از آن پس نیز تعیین نوع طرح و مبلغ، نوع اسکناس و تعداد آن‌ها را بانک ملی تعیین و در لندن چاپ خواهد شد. تا پیش از این بانک شاهنشاهی مسول انتشار پول در ایران بود. بنا بر قانون جدید یک قران برابر یک ریال خواهد بود. صدریال-یک پهلوی- نیز معادل یک لیره طلا ارزش‌گذاری شده‌است. اسکناس‌ها نیز از 5 ریال تا هزار ریال پیش‌بینی شده‌است.
*دولت برای ضرب مسکوکات جدید ماشین‌های مدرن ضرابخانه‌را از کارخانجات زیمنس آلمان وارد میکند. ضرابخانه جدید در هفته دوم اسفندماه با حضور رضاشاه به بهره‌برداری می‌رسد. در این واحد صنعتی در روز بیش از 140هزار سکه ریال وپهلوی تولید خواهد شد. سرانجام روز 16 اسفندماه پول جدید وارد بازار شد. مردم نیز با این فرض که پول‌های گذشته اعتبار خود را از دست داده‌اند، به بانک‌ها هجوم برده خواهان تعویض پول‌های خود با پول جدید هستند. پس از چند روز که از عرضه اسکناسهای جدید می‌گذرد، دوسه روز مانده به عید توزیع اسکناسهای جدید به یک‌باره در بانک‌ها متوقف می‌شود. این امر نگرانی‌های زیادی را در میان عامه به وجود می‌آورد. نوروز در این حال وهوا می‌رسد، بسیاری از مردم در هراس سرنوشت سرمایه‌های خود هستند. با تعطیلی بانک‌ها به مناسبت ایام عید کار صرافی‌ها سکه می‌شود. بنا بر اخبار جراید. در این ایام موضوع صرف اسکناسهای جدید به مشکلی بزرگ برای مردم بدل می‌شود. تا آن روز سابقه نداشته‌است که برای تبدیل اسکناس یک تومانی مبلغ دو قران هزینه صرف پرداخت شود. حتی شایع شده‌است برخی از صرافی‌ها اسکناسهای پنج ریالی را به شش قران وپنج‌شاهی به خریداران عرضه می‌کنند.
*با پایان تعطیلات بحران واحدپول جدید تا حدود زیادی فروکش میکند. اسکناسهای جدید نیز دوباره واردچرخه اقتصاد میشوند. اسکناس‌هایی که پس از توقف سه هفته‌ای توزیع پول جدید، منتشرمیشوند تنها یک تفاوت با اسکناسهای سابق دارند وآن درج زمان چاپ است. از قرار معلوم مسولان مالیه فراموش کرده‌بودند که در اسکناسهای جدید تاریخ انتشار را درج کنند.
*با همه اقدامات صورت گرفته در بخش پولی ومالی کشور در دو ماه اخیر، به نظر می‌رسد که هنوز بازار مالی کشور متلاطم است. در آخر فروردین‌ماه 1311 روزنامه اطلاعات اعلام میکند که قیمت پوند بریتانیا به 90 ریال رسیده‌است. این رشد سرسام‌آور، تجار را نسبت به وضعیت اقتصادی سال جدید تا حدودی نگران کرده‌است.
21739
نظر شما