بسیاری از کشورها در برهه‌های زمانی مختلف اقدام به حذف صفر از پول ملی کرده‌اند این اقدام براساس چه ضرورت‌هایی انجام شد؟
حذف صفر از پول ملی معمولا با دو هدف صورت می‌گیرد. هدف اول مربوط به عملیات حسابداری است. وقتی ارزش و قدرت خرید پول ملی کاهش پیدا می‌کند و نسبت برابری آن در مقایسه با سایر اسعار به شدت پایین می‌آید به ناچار تعدادی صفر حذف می‌شود، حذف صفر به شکل فوق به معنای اتخاذ تصمیم در حوزه‌های دیگر مثبت و فقط به منظور ساده شدن امور محاسباتی تعدادی صفر از پول ملی حذف می‌شود.معمولا حذف صفر به شکل حسابداری در کشورهایی صورت می‌گیرد که با تورم بالا و سه رقمی روبه‌رو هستند به‌طوری که ناچارند برای خرید کالا مبالغ بالایی بپردازند. در این موارد حذف صفر به تنهایی اتفاق خاصی را به همراه ندارد بلکه فقط واحد پولی جابه‌جا می‌شود.هدف دومی که در حذف صفر از پول ملی صورت می‌گیرد توامان با اصلاحات اقتصادی است به این معنا که ابتدا نظم و نسقی به سیاست‌های پولی و مالی داده می‌شود بعد از آنکه در پرتو این سیاست‌ها نرخ تورم کاهش یافت می‌توان به منظور سهل‌الوصول کردن امور تعدادی صفر از پول ملی حذف کرد.
تفاوت این دوهدف در چیست آیا در بروز نتایح حاصله نیز تاثیر گذار است ؟
در عملیات حسابداری حذف صفر بدون توجه به اصلاحات اقتصادی صورت می‌گیرد و اگر این کار در یک شرایط تورمی انجام شد در کوتاه‌مدت به دلیل افزایش قیمت‌ها باز هم دولت‌ها ناچار به اضافه کردن صفر هستند. برزیل در تمامی دوره‌هایی که اقدام به حذف صفر کرد به دلیل آنکه هدف خود را مسائل حسابداری قرار داده بود شکست خورد. یعنی ناچار بود هرازچندگاهی در واحد پولی خود تغییر ایجاد کند. اما وقتی اصلاحات اقتصادی را مبنا قرار داد توانست با کاهش تورم و حتی تک‌رقمی کردن تورم بعضا سه درصدی قدرت خرید پول ملی خود را به طور اصولی تقویت کند و دیگر به بازنگری مکرر در واحد پولی نیازمند نباشد. در حالی‌که بر مبنای اصل حسابداری با حذف سه صفر اتفاق خاصی صورت نمی‌گیرد و آثار تورمی سر جای خود قرار دارد بنابراین در شرایط رشد تورم کنترل نمی‌شود. در عملیات حسابداری بیشتر آثار روانی مدنظر هست، اثر روانی در اقتصاد موضوعی شناخته شده است. امکان دارد با حذف صفر در کوتاه مدت به دلیل آثار روانی و انتظارات تورمی کاهش در نرخ تورم حاصل شود اما اگر در کنار این مساله کار اصولی انجام شود بلافاصله این آثار از بین می‌رود و مجددا به دلیل نبود پایداری شرایط به وضع قبل بازمی‌گردد
در حال حاضر بحث‌هایی که بر سر تقویت ارزش پول ملی است را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در یک محیط دستوری و با تبصره نمی‌توان پول ملی را تقویت کرد. اصلی‌ترین چالشی که برای اقتصاد کشور به وجود خواهد آمد افزایش کسری بودجه دولت است. دولت به دلیل آنکه بخش بالایی از منابع خود را از محل درآمدهای نفتی کسب می‌کند در صورت کاهش برابری دلار و ریال ناچار است درآمد کمتری از این محل حاصل کند. به طور قطع فروش دلار با قیمت 900 تومان متفاوت با قیمت 700 تومان است. از سوی دیگر قیمت کالاهای خارجی ارزان می‌شود و واردات شتاب پیدا می‌کند فکر می‌کنید چرا چین زیر بار سیاست‌های آمریکا نمی‌رود و پول خود را تقویت نمی‌کند به دلیل آنکه به شدت صادرات و مازاد تجاری آن کاهش می‌یابد.
- آیا تقویت ارزش پول ملی می تواند تاثیری در معیشت اقتصادی مردم داشته باشد ؟
به نظر من روی تورم حاصل از واردات تاثیر دارد. براساس گزارش بانک مرکزی سهم تورم وارداتی در تورم کشور کمتر از سه درصد است در صورت تقویت ارزش پول تورم حاصل از واردات کنترل می‌شود. اما از ناحیه این تقویت چالشی نظیر کاهش درآمد دولت و صادرات را برای ما به همراه دارد و به نظر من بهتر است سیاست تثبیت نرخ ارز دنبال شود البته باید در ادامه محوریت سبد ارزی از دلار کاهش یابد و به ترکیبی از ارزها توجه شود.
نظر شما