گروه اندیشه: مهران صولتی در یادداشتی به شعارهای دولت سیزدهم مبنی بر تمدن سازی پرداخته در حالی که از هیچ گونه نظام نقد برخوردار نیست. او در مرحله نخست در دو اپیزود دو نوع رنسانس را در غرب و ایران از این منظر تعریف کند.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین صولتی در اپیزود_اول می نویسد: «رنسانس را نوزایی نامیده اند. غرب در این دوران به آموزه های فلسفی و عقلانی یونان باستان بازگشت و کوشید تا آن ها را در افق امروز بازخوانی کند. به باور ادموند هوسرل باور به خودآیینی مهمترین این تعالیم بود که به شکل گیری اومانیسم انجامید. بنابراین به موازات تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی این خوانش گذشته در آیینه امروز بود که تمدن غرب را رقم زد.»
او در اپیزود_دوم یعنی تمدن سازی جمهوری اسلامی می نویسد: «جمهوری اسلامی هم در پی تحقق تمدن نوین اسلامی است. هدفی که به عنوان مقصد حرکت انقلاب اسلامی تعریف شده و حکومت می کوشد تا به گفته خودش در آن مسیر حرکت کند. در این میان دستگاه های فرهنگی می کوشند تا با بزرگ‌نمایی دستاوردها چهل ساله و تاکید بر حضور در عرصه جنگ روایت ها نسل های آینده را نسبت به موفقیت های جمهوری اسلامی در این دوران متقاعد سازند.»
این محقق حوزه جامعه شناسی در ادامه با اشاره به این که «کارگزاران دولت سیزدهم بارها از عزم خود برای تمدن سازی سخن گفته اند» می نویسد: «در تازه ترین اظهارات هم وزیر ارشاد بیان داشته؛ تحقق تمدن نوین اسلامی مستلزم نهضت بازگشت به مسجد است. به نظر می رسد اظهاراتی از این دست نه تنها با واقعیت های جهان امروز بیگانه است» که « بر ناکارآمدی های فزاینده در عرصه های مختلف » تاکید می کند.
از نظر صولتی «تمدن ها امور پسینی هستند یعنی بعد از آن که ایجاد شدند به این نام خوانده می شوند بنابراین هر گونه طرح پیشینی و آمرانه از سوی حکومت‌ها برای تحقق آن‌ها پیشاپیش محکوم به شکست است. از سوی دیگر تمدن ها نیازمند ارتباط با یکدیگر هستند تا قادر باشند فرآیند تبادلات فرهنگی را تسهیل نمایند. هیچ تمدنی تاکنون در انزوا و عدم ارتباط با جهان شکل نگرفته است مگر آن‌که تمدن‌سازی را صرفا مرادف دستیابی به قدرت نظامی در نظر بگیریم.»
او در ادامه یادداشت خود می نویسد:«تمدن ها محصول دوران شکوفایی در عرصه های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هستند. با در رسیدن عصری از ثبات، امنیت، آرامش و خودآیینی، اندیشمندان با بهره گیری از مدارای مذهبی، رونق فرهنگی و آزادی های آکادمیک به آفرینش آموزه های نظری و تبادلات فرهنگی با کشورهای دیگر پرداخته و ناخواسته به شکل گیری یک تمدن جدید کمک می کنند. اما در ایام کنونی که با یکدست شدن قدرت شاهد انسداد مجاری اطلاعاتی، نابودی آزادی آکادمیک، رونق اقتصاد دولتی و رانتی، تشدید رابطه تنش آلود با جهان، محدودیت آزادی های اجتماعی و حکومتی شدن عرصه فرهنگ و هنر هستیم چگونه یک مسئول عالی رتبه می تواند با اعتماد به نفس از حرکت به طرف تمدن نوین اسلامی سخن بگوید؟!»
صولتی در پایان یادداشت خود می نویسد: «جمهوری اسلامی در همه این سال‌ها نشان داده است که بازگشت را نه به معنای نگاه انتقادی نسبت به سنت و تلاش برای ارائه خوانشی امروزین از آن جهت گره‌گشایی از معضلات موجود بلکه بیشتر به معنای بازگشت به نمادها و فضاهای گذشته بدون جرح و تعدیل آن‌ها در نظر می گیرد. اقدامی فرمال که در پی آرمان‌شهر سازی از سنت، بسیج وفاداران مذهبی و کند کردن حرکت به سوی تغییرات در مناسبات اجتماعی - سیاسی است.»
بیشتر بخوانید:
چرا حکومت در ایران از حل مسائل ناتوان است؟
موانع اجتماعی رشد علم در ایران!
مسیر توسعه یافتگی در ایران بر اساس نظریه فوکویاما
216216
نظر شما