مریم صدرالادبایی،سپیده سعیدی: حدود 17 سالی هم هست که قانون منع استفاده از تجهیزات دریافت امواج ماهواره در مجلس می گذرد قانونی که هر چند وقت یکبار نیروی انتظامی درصدد اجرای آن بر می یایید و البته شاهد اتفاق خاصی هم نیستیم
حضورفرهاد تجری نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی به عنوان قانون گذارودکتر امان الله قرایی به عنوان جامعه شناس درغرفه خبردرنمایشگاه مطبوعات امسال ،فرصتی بود برای پاسخ به تمام سوالاتی که دراین راستا درذهن داشتیم.
آقای تجری همانطور که می دانید سرداراحمدی مقدم اعلام کردند که بعد از جمع آوری ماهواره از خانه های مردم 16 درصد دیگراز ماهواره استفاده نکردند و اما مابقی دوباره اقدام به نصب تجهیزات ماهواره ای خود کردند ، طبق آمارمرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی هم 65 در صد مردم ازماهواره استفاده می کنند. با این حساب به نظر می رسد 50 درصد مردم کشورمان از ماهواره ها استفاده می کنند و اگر بخواهیم این آمار را به قانون منع استفاده از ماهواره ها تعمیم دهیم ،نیمی ازمردم کشورمان مجرم شناخته می شوند ، فکرنمی کنید وقت باز نگری در این قانون رسیده ؟
تجری:من معتقد هستم یکی از رموزموفقیت هرقانون آن است که ما زمینه ای برای اجرای آن داشته باشیم و ابزاراجرایی شدنش فراهم باشد . قانون ممنوعیت استفاده از تجهیزات ماهواره درمرور زمان مورد استفاده مجریان و قانون گذران قرار نگرفت . پس متاسفانه از موارد مطرود به حساب می آید . همانطور که می دانید استفاده ازتجهیزات ماهواره ای تقریبا فراگیر و عمومی شده است .ضمن آنکه دراین مورد به خصوص امکان برخورد و اعمال قانون مجازات برای مرتکبین تقریبا وجود ندارد . به هرحال همه ما می دانیم که استفاده از ماهواره ها در خانواده ایرانی پیامدهایی دارد و ما امروز این قانون را تصویب کردیم تا مردم از آسیب های موجود مصون بمانند و آسیب پذیری مردم جامعه پایین بیاید . ازطرفی دیگر با طیف آسیب پذیردیگری روبرو هستیم وآن مدیران هستند. مدیران وکارشناسانی که طیف پایبند به قانون جامعه هستند وازطرفی بسیارموقعیت حساسی دارند. همه ما به خوبی می دانیم که هدف رسانه های بیگانه از اثر گذاری برآحاد جامعه به یک سو،اما اثر گذاری بر روی اقشارمسئول و مدیران و کارشناسان هم از سوی دیگر،کاملا روشن و واضح است . به هر حال این جمعیت نیز بیش از هر قشر دیگری مورد هجوم رسانه های غربی هستند اما جالب اینجاست که مدیران و کارشناسان ازماهواره ها استفاده نمی کنند و در بسیاری از مواقع مواضع دشمن را نمی شناسند وهمین مسئله باعث می شود که اهداف و سیاستهایی که درقانون بدان اشاره شده است مورد غفلت قرارگیرد چرا که عدم آگاهی این قشرموجب بروزنتیجه عکس خواهد شد .ازنگاه من به عنوان یک فرد حقوقی باید این قانون اصلاح شده و روی آن تجدید نظر کرد .
شما اشاره کردید به عدم دسترسی مدیران میانی و مدیران بالا دستی به ماهواره ،به نظر شما این روند چه نتیجه ای روی قانون خواهد داشت ؟
تجری : به نظر من روندی را که در حال حاضر پیش رو داریم نمی توان زیبنده جامعه اسلامی دانست ،در یک چنین فضایی مدیران جامعه بازیگران جریان سازی ماهواره ها می شوند و مردم هم سو بااین فضا سازی ها و جریان سازی ها قرار می گیرند . که نمی توان به هیچ عنوان به صلاح جامعه دانست.
آقای دکتر قرایی از نظر جامعه شناسی چه کمبودها و ضعف هایی ما را دچار این معضل کرده است ؟به عبارتی مردم ما به دنبال چه چیزی به سراغ شبکه های ماهواره ای می روند؟
قرایی : در پاسخ به این سوال اول متذکر می شوم که ما همواره موظف به اجرای قانون هستیم . اما چه خوب است که قانونی وضع شود تا امکان اجرایی شدن آن فراهم باشد . در مورد کمبود و امکانات فرهنگی در جامعه هم حرفهای بسیاری می توان زد که بازهم منوط به اجرایی شدن آنها می توان امیدواربود که جامعه در شرف رهایی از دسیسه ها است . من در این راستا خیلی مستقیم و بدون تعارف عرض می کنم که بیشتر تقصیرها را باید به گردن صدا و سیما انداخت و برنامه ای که می سازد و یا اصلا نمی سازد . باید به جرات ابراز کنم که برنامه های صدا و سیما و امکانات موجود رسانه ای ما آنگونه که باید باشد و نیاز جوانانمان را برآورده کند نیست . باید بگویم که 70 در صد این برنامه به درد جوانان نمی خورد و البته بیش از 70 در صد آحاد مردم که جوانان هستند از این برنامه ها استفاده نمی کنند . از مسئولان صدا و سیما می پرسم کدامیک از برنامه های تلویزیونی به درونیات جوان و ایجاد شادی و نشاط در این قشر اهمیت می دهد .
ما می توانیم برنامه های بسیار با موسیقی های شاد طبق سنت و عرفمان بسازیم که جوانان را شاد کند . شبکه هایی مانند زمزمه ،فارسی 1،بی بی سی ،یورو نیوز،العربیه ،الجزیره و .... ضعف ما رادر ساختن برنامه های تلویزیونی فهمیده اند و دقیقا همانی را اجرا می کنند که می دانند ما از اجرای آن عاجز هستیم . ما عاجزیم از داشتن رنگ موسیقی و تنوع ،در دکور ،در داستان ،در موسیقی و ...
شبکه هایی مانند فارسی 1 به هیچ عنوان تبلیغ هم نمی گذارند برای اینکه اهداف آنها بالا تر از مادیات است . اما در سیمای خودمان در ایران هر چیزی می تواند مهم باشد به جز هدف .
آقای تجری برای حل این معضل باید چه کار کرد آیا تغییر قانون منع استفاده از ماهواره و هدفمند کردن استفاده از آن می تواند یکی از راه کار های اساسی برای مقابله با این تهاجم باشد ؟قانونی که اجرایی شدن آن تقریبا غیر ممکن است ؟
تجری :من به عنوان یک مسئول و قانون گذار خودم رادرمورد هررخدادی مسئول می دانم و معتقدم نباید از روزمرگی های مردم دور شویم . به نظر می رسد اکنون در این قانون و این چنین قانون ها مشکلی وجود دارد . تنوع ،تکثر و تعدد قانون های مشابه نباید ما را از اهدافمان دور کند و حال تبدیل به معضل هم شده است . باید دید چه رفتاری جرم است و چه رفتاری جرم نیست . باید دید چه رفتاری می تواند آرامش و امنیت جامعه را بر هم زند و بر عکس . ما نمی توانیم بسیاری از رفتارهای شهروندان را به عنوان جرم تلقی کنیم و تعریف جرم بدان بدهیم . به طور کلی رویکرد قانون گذاری ما اصلا نباید جرم محور باشد . باید زندگی روند عادی خودش را طی کند و چکش زندان و مجازات از روی قانون ها برداشته شود . متاسفانه این روند بسیاری از خواص و نخبگان را از میدان به در می کند و جامعه را پر تنش می سازد .
من معتقد هستم برای ارائه یک راه حل باید یک راه را در پیش گرفت و آن پالایش قوانین است که نظام حاکمیت و مجلس باید آن را مد نظر قرار دهد . باید قوانین صحیح را گسترش دارد و به تعبیر مقام معظم رهبری مرز بین حق و باطل را مشخص کرد . مقام معظم رهبری در این میان تعبیر زیبایی هم ارائه کرده اند . ایشان می فرمایند . "نباید قانون و قانون گذار مسیر خود را طی کند و جامعه هم در مسیر خودش گام بردارد ". امروز همه ما می دانیم که در جامعه دین محور زندگی می کنیم و ما مردمی دین باور داریم که این خصیصه را صدها سال با خود به همراه داشته اند . پس باید به مردم اعتماد هم داشت .
دکتر قرایی : در ادامه فرمایشات آقای تجری باید بگویم ،ما نباید مردم را افرادی لاابالی فرض کنیم که نمی دانند چه چیز خوب است و چه چیز بد است . مردم ما مردمی با فرهنگ و تمدن چندین هزار ساله هستند.آنها به خوبی می توانند تشخیص دهند که چه چیزی می تواند کانون خانواده آنها را به هم بریزد وچه چیزی نه .ما مردمی داریم که اگرساعتی پای ماهواره ها بنشینند ،ازنماز اول وقت خود غافل نمی مانند وهمچنان برعفاف و حجاب خود پایبند هستند .
چرا یادمان می رود که فرهنگ مامردم ایران آنقدراصیل وغنی هست که 4 تا سریال بی پایه و اساس نتواند آن را در هم بریزد .ازطرفی دیگرمادیده ایم که دربسیاری ازخانه ها ماهواره جمع شده ،اما به سرعت در اکثرموارد ماهواره را صاحب خانه نصب کرده است.به قول شاعر:عزخود می بری وزحمت ما می داری ،چرا نیروی انتظامی عزت خود را ازبین ببرد وزحمت مردم را زیاد کند.قانونی که مردم آن را قبول نکنند جززحمت و مشقت برای مجریان اثر دیگری ندارد.قانون نباید برای مردم محرک باشد و نباید نارضایتی را درجامعه تکثیرکند.بیاییم واین قوانین زاجره وتبیهی را ازجامعه حذف نماییم .دراین میان باید به اینترنت اشاره کنم وازقانون گذاران سوال کنم که آیا می توان اینترنت را هم حذف کرد وازدسترس مردم خارج نمود .ما غافل هستیم ازاین که تا چه اندازه دانشمند ونخبه درمملکت ما وجود دارد که به این ابزارنیازمند است وما با این اقدامات آنها را ازکشورفراری می دهیم .
تجری : دراین راستا باید حتما اضافه کنم که حاکمیت و نظام هم نمی تواند کشورو مردم را به حال خود رها کند واز نظارت کافی بر امور چشم بپوشاند . هر کشوری برای خود ضوابط و مقرراتی دارد که باید به نفع احسن اجرایی شود . مسئولان اجرایی موظف هستند که جلوی هر گونه هرزگی و رواج فساد را در جامعه بگیرند و قانون گذاران هم در این راستا باید هوشمندانه عمل نمایند .این اقدمات می تواند همان حفظ ارزشها و سیانت از سیاست نظام،هنجارهای تعیین شده و آرمانها باشد .
به نظر می رسد استفاده ازچنین ابزارهایی اتفاقا برای نخبگان و کارشناسان جامعه ضروری است و نباید همه مردم را بایک چوب بزنیم . گرچه از قدیم گفته اند ترو خشک باهم می سوزند .اما باید در این راستا بتوانیم موارد را از هم تمیزدهیم . دقت کنیم که سلامت جامعه ما بالاتر از سلامت حتی بسیاری ازکشورهای همسایه و حتی اسلامی در خاورمیانه است . به یاد داشته باشیم که ما مردمی متدین و همراه ولایت داریم .
دکتر قرایی : آقای تجری من از شما می پرسم تا کنون این همه اعدام و مجازات تاثیری بر بهبود روند عادی در جامعه داشته است و این مجازات ها توانسته به سلامت جامعه کمک کند ؟
تجری : ببینید اگر جامعه ما جامعه ای بود که روند عادی خود را طی می کرد آری ،اما همه ما می دانیم که ما همچنان در چشم دشمنان هستیم و آنها هم با تهاجمات فرهنگی و با جنگ نرمی که در پیش گرفته اند همچنان کشور و مردم و به ویژه جوانان ما را تهدید می کنند . الان ما در این فضا قرارداریم و نمی توان عنان گسیخته باشیم .
دکتر قرایی : من می خواهم به شما به عنوان یک مسئول بگویم که بیایید کاری کنید که مردم خود به خود دنبال ماهواره نروند و آنقدر غنی باشند که خودشان این برنامه ها را باز پس بزنند .بیاییم روشنگری کنیم .
تجری : من همچنان معتقد هستم که هنوز و همواره مردم کشورمن الگوی بسیاری از کشورهای همپایه در خاورمیانه و دیگر نقاط جهان هستند . ما مردمی همیشه بیدار داریم و در این رابطه خود مردم بهتر می توانند خود را از این ورطه بیرون کشند . باید نگاه واقع بینانه داشته باشیم .
دکتر قرایی : من هم به عنوان یک جامعه شناس عنوان می کنم که ما نمی توانیم ازمسئله غنی بودن فرهنگ اصیل ایرانی مان غافل باشیم . فرهنگی که از لحظه تولد با ماست . از لحظه ای که در گوش ما اذان می خوانند و نام مبارک امامان را برما می گذارند . باید این موضوع را همه ما درک کنیم که ماهواره بود و یا نبودش نمی تواند برای ما مسئله ای باشد. نباید از ماهواره بترسیم .
4745
نظر شما