امیر رضا احمدی:سوت آغاز جام جهانی فوتبال، بزرگ ترین فستیوال فوتبالی دنیا از ۳۰ آبان دمیده می شود تا ۳۲ تیم از گوشه و کنار دنیا، در مستطیل سبز به رقابت بپردازند و در تلاش برای تصاحب جام طلایی، یک ماه هیجان انگیز را به عاشقان فوتبال هدیه کنند.
مطمئنا کمتر رویدادی به اندازه فوتبال و جام جهانی می تواند دنیا را مشغول به فعالیتی واحد کند و افراد زیادی را ساعت های پای قاب تلویزیون میخکوب کرده تا نبرد فوتبالی ها را تماشا کنند. همین موضوع هم باعث شده تا بازیکنان و مربیان تمام تلاش خود را به کار گیرند تا در این فستیوال جهانی حضور داشته باشند و به نوعی از چشیدن مزه شیرین حضور در این رقابت ها بهره مند شوند.
با این وصف، جام جهانی همیشه با شوق همراه نیست و گاه حسرت های بزرگی در دل خود دارد؛ حسرت هایی از جنس غیبت، خانه نشینی و دوری از این مسابقات؛ این حسرت وقتی سخت تر می شود که مربیان یا بازیکنانی قبلا طعم حضور را چشیده باشند و حالا در کنار گود نظاره گر بقیه باشند.
در فوتبال امروز هم مربیان زیادی هستند که در مستطیل سبز فعالیتی نداشته و کنار گود نشسته اند؛ بزرگانی که بعضی از آن ها روزگاری در جام جهانی بازی کرده و یا به عنوان مربی حضور داشته اند، بعضی هایشان حتی بر جام قهرمانی بوسه زده اند بعضی ها هم امیدوارند که روزی هدایت تیم ملی یک کشور را بر عهده بگیرند و روی چمن این مسابقات قدم بزنند.
به همین بهانه، در ادامه به بررسی مربیان نامداری می پردازیم که این روزها، در دنیای فوتبال فعالیتی ندارند و از خانه نظاره گر مسابقات هستند.
زین الدین زیدان؛ مرد تاریخ ساز
وقتی زیزوی محبوب هدایت رئال مادرید را برعهده گرفت شاید کمتر کسی فکرش را می کرد که این ستاره سابق فرانسه، در اولین حضور جدی اش در دنیای مربی گری تا این اندازه بدرخشد؛ اما زیدان گویی دریبل های معروفش را به دنیای مربی گری آورده بود و از کنار زمین، رقبا را محو در تکنیک خود می کرد و به پیش می رفت. او در دوران هدایت رئال مادرید در بین سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ موفق شد عناوین مختلفی از جمله سه قهرمانی پیاپی در لیگ قهرمانان اروپا را کسب کند و به نوعی یک رکورد منحصر به فرد را به ثبت برساند. زیزو سال ۲۰۱۸ با نیمکت لوس بلانکوس خداحافظی کرد اما یک سال بعد به برنابئو برگشت، این بار رئال را قهرمان لالیگا کرد و دوباره از هدایت این تیم کنار رفت.
زیزو این روزها یکی از سرشناس ترین مربیانی است که بیرون از دنیای فوتبال نشسته؛ هرچند مدتی زمزمه حضور او روی نیمکت تیم ملی فرانسه هم شنیده شد اما قهرمان جام جهانی ۱۹۹۸ همچنان در خانه پیگیر مسابقات فوتبال است.
یواخیم لو؛ وداع پس از ۱۵ سال
سرمربی تیم ملی فوتبال آلمان یکی از معدود مربیانی بود که ۱۵ سال در یک تیم ملی مربی گری کرد و همیشه تیمی قابل احترام را روانه مسابقات می کرد. بی شک مانشافت در دوران لو، یکی از چهار تیم برتر دنیا بود که همیشه یک پای ثابت نیمه نهایی و فینال رقابت های معتبر بود. لو پس از جام جهانی ۲۰۰۶ هدایت آلمان را بر عهده گرفت، در جام جهانی ۲۰۱۰ تا یک قدمی فینال پیش رفت و در ۲۰۱۴ رویای قهرمانی را به حقیقت تبدیل کرد.
لوو ابتدا به عنوان جانشین یورگن کلینزمن در تیم ملی آلمان انتخاب شد اما پس از رقابت های جام جهانی ۲۰۰۶ و جدایی کلینزمن، او به عنوان سرمربی به کارش ادامه داد. او در رقابت های یورو ۲۰۰۸ تیمش را به فینال رساند و تنها در دیدار نهایی با یک گل مغلوب اسپانیا شدند.
دو سال بعد تیم جوان او با ستاره هایی مانند مانوئل نویر، توماس مولر، مسوت اوزیل و سامی خدیرا، با نمایش هایی درخشان تا نیمه نهایی رفت و این بار هم با شکست برابر اسپانیا، نتوانست به جام برسد.
بعد از ناکامی آلمان در یورو ۲۰۱۲ در مرحله نیمه نهایی، انتقادها از لوو بالا گرفت اما او به کارش در تیم ملی آلمان ادامه داد و توانست این تیم را در جام جهانی ۲۰۱۴ به قهرمانی برساند؛ دستاوردی که با پیروزی ۷-۱ مقابل برزیل در نیمه نهایی و برد ۱-۰ فینال برابر آرژانتین به دست آمد.
اما تیم او بعد از آن در سراشیبی قرار گرفت و در یورو ۲۰۱۶ به جمع چهار تیم پایانی نرسید و در جام جهانی ۲۰۱۸ هم در همان مرحله گروهی کنار رفت.
در نهایت شکست ۶-۰ مقابل اسپانیا در رقابت های لیگ ملت های اروپای ۲۰۲۰، انتقادها از این مربی باتجربه را به اوج رساند و به نظر می رسد همین فشارها در نهایت او را به این نتیجه رساند که به کارش در تیم ملی آلمان پایان بدهد.
در این سال ها شایعات زیادی در مورد علاقه باشگاه های مختلف برای به خدمت گرفتن او منتشر شد؛ از جمله علاقه چند باره رئالی ها برای سپرده سکان هدایت تیم شان به او. اما لو پس از کناره‌گیری از هدایت ژرمن‌ها، فعلا بدون تیم است و باید دید چه تصمیمی برای آینده‌اش حرفه‌ای‌اش می گیرد.
لو در مدت ۱۵ سال نشستن روی نیمکت آلمان، در ۱۹۸ بازی، ۱۲۵ برد، ۳۹ مساوی و ۳۴ باخت در کارنامه داشت و یکی از قدرتمند ترین تیم های دنیا را با ژرمن ها تشکیل داد.
بیشتر بخوانید:
ارنستو والورده
هنوز به طور دقیق کسی نمی‌داند که مدیران وقت بارسا به چه دلیل ارنستو والورده را اواسط فصل گذشته از کار برکنار کرده و کیکه ستین را جای او آوردند. او در حالی از هدایت تیم کاتالانی اخراج شد که توانسته بود بارسا را به دو قهرمانی پیاپی برساند و به گفته خیلی از کارشناسان، قهرمانی سوم در دو فصل قبل اصلا دور از دسترس نبود. البته باید این را هم اضافه کرد که بارسا با والورده یک قهرمانی در کوپا دل‌ری و یک قهرمانی در سوپرکاپ به دست آورد.
آمار می‌گوید او عملکرد نسبتا قابل قبولی در این تیم داشته است. در ۱۴۵ بازی که والورده روی نیمکت آبی اناری‌ها نشست، این تیم ۳۳۹ گل به ثمر رساند و تفاضل گلش ۲۱۱ بود. میزان برد بارسا نیز در دوره او ۶۷درصد بود. در طی یک سال و نیم اخیر بارها اسم والورده در اطراف تیم‌های مختلف شنیده شده است، اما تا به امروز این مربی ۵۶ ساله هنوز بیکار است.
لئوناردو ژاردیم
در پایان فصل ۲۰۱۳-۲۰۱۴ مشاوران ریبولولف، مالک متمول روسی باشگاه موناکو، به او توصیه می کنند ژاردیم را جایگزین کلودیو رانیری کند. در واقع بعد از خرید سهام باشگاه توسط این میلیاردر روس، همه در فرانسه از ورود رقیبی جدی در برابر پاری سن ژرمن صحبت می کردند. ولیکن قوانین یوفا و لیگ فرانسه این اجازه را به باشگاه ها نمی دهد که خارج از درآمدزایی و از طریق تزریق پول دست به خرید بازیکن های گران قیمت بزنند. از اینرو موناکو زیر ذره بین بازرس های یوفا قرارداشت و باشگاه مجبور بود برای ۲۰۱۴-۲۰۱۵ به میزان صد میلیون یورو از هزینه های باشگاه بکاهد.
در قرارداد بین ژاردیم و اسپورتینگ، بندی وجود داشت که به ازای پرداخت ۳ میلیون یورو به این پرتغالی اجازه فسخ می داد. موناکو هزینه آن را تقبل کرد و "پروژه ترمیم ساختار باشگاه" را به ژاردیم سپرد. خامس رودریگز به قیمت ۹۰ میلیون یورو به رئال مادرید فروخته شد و فالکائو(با ۵۵ میلیون یورو شرط تملک) به منچستر یونایتد قرض داده شد.
ژاردیم با نشستن روی نیمکت موناکو فصل جدیدی را در تاریخ این باشگاه گشود و موفق شد با این تیم، هم در رقابت های داخلی و اروپایی بدرخشد و هم ستاره های مختلفی مانند حکیم زیاش، دلیخت و... را به فوتبال دنیا معرفی کند.
ژاردیم در دو فصلی که بهترین عملکرد را با موناکو داشت، توانست نام خود را بر سر زبان ها بیندازد. در اولین فصل موفق او که فصل ۱۵-۲۰۱۴ بود، آنها در لیگ یک فرانسه سوم شدند و در آستانه حضور در مرحله نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان بودند. آن تیم بر پایه یک دفاع مستحکم ساخته شده بود که با فاصله، بهترین دفاع لیگ یک فرانسه بود و کاراسکو روی توانایی ضدحمله بازیکنانی مانند آنتونی مارسیال، برناردو سیلوا و یانیک فریرا حساب ویژه‌ای باز کرده بود. این ترکیب، انسجام و فرصت‌طلبی باعث شد که موناکو، آرسنال را در ورزشگاه امارات ببرد و شهرت ژاردیم افزایش یابد.
این مربی پرتغالی پیش از آن در المپیاکوس موفق شده و توانسته بود از بازیکنان جوان اسپورتینگ پرتغال هم عملکرد خوبی بگیرد (از جمله اسلام سلیمانی که در اولین فصل حضورش در اروپا خوش درخشید) اما هنگامی که در باشگاهی بزرگ مربی شد، به دلیل نداشتن فلسفه‌ای مشخص دچار مشکل شد. ژاردیم در موناکو وظیفه دشواری داشت، اینکه بازیکنان جوان و بی‌تجربه را پرورش بدهد. این کار دشواری بود، به‌ویژه که فلسفه باشگاه این بود که بازیکنان خوبش را بفروشد تا درآمد کسب کند.
در دیگر فصل درخشان ژاردیم، یعنی ۱۷-۲۰۱۶، او در موناکو به اوج رسید. در این فصل بود که او بازیکنان کهنه‌کار را در کنار بازیکنانی که هنوز خود را ثابت نکرده بودند بازی داد و بازیکنانی مانند کمیل گلیک، بنجامین مندی و کیلیان امباپه را به تیمی اضافه کرد که تیموئه باکایوکو و سیلوا را در اختیار داشت. آن تیم قهرمان لیگ فرانسه شد و با نمایش‌های زیبا تا نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان پیش رفت و دل هواداران را ربود.
البته ژاردیم در فصول آخر حضورش در موناکو روزهای پر نوسانی را سپری کرد و نهایتا راهی درهای خروجی باشگاه شد تا هدایت الهلال عربستان را برعهده بگیرد. با وجود آن که ژاردیم توانست الهلال را به قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا برساند اما سران سخت‌گیر این باشگاه تصمیم به اخراج او گرفتند. شکست سنگین الهلال برابر الاهلی مصر در جام جهانی باشگاه‌ها باعث شد تا حکم اخراج این مربی سرشناس صادر شود.
کارلوس کی روش؛ از درخشش با ایران تا ویرانی کاخ مصر
بی شک نام کارلوس کی روش در ایران، در سال های اخیر بیش از هر نام دیگری شنیده شده؛ مرد پرتغالی که روزگاری دستیار فرگوسن بود و هدایت رئال مادرید را در کارنامه داشت، هشت سال روی نیمکت ایران نشست و در دو جام جهانی و دو جام ملت ها با این تیم حاضر شد. کی روش که در دوران هشت ساله حضورش در ایران به جام و قهرمانی ای نرسید، در جام جهانی قبل در روسیه، با ایران غملکرد خوبی داشت و یک قدم تا صعود از گروه فاصله داشت که در گام آخر کم آورد.
او پس از ترک ایران در پایان جام ملت های آسیا ۲۰۱۹، ابتدا سرمربی کلمبیا شد که در آنجا هم به توفیقی نرسید تا راهی سرزمین فراعنه شود. او موفق شد با مصر به فینال جام ملت های آفریقا برسد که البته در فینال دستش از جام کوتاه ماند اما همچنان به کارش با فراعنه ادامه داد تا اینکه در پلی آف جام جهانی، در یک بازی پر حاشیه در ضربات پنالتی مقابل سنگال تسلیم شد و از پرواز قطر جا ماند.
کی روش پس از این ناکامی از سمت خود استعفا داد تا پس از حضور در سه جام جهانی پیاپی ۲۰۱۰، ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸، جام جهانی ۲۰۲۲ را از خانه تماشا کند.
کلودیو رانیری
کهنه سرباز ایتالیایی دنیای فوتبال، در این سال ها ردای مربیگری تیم های مختلفی را بر تن کرده است اما نام او بیشتر با درخشش لسترسیتی و تاریخ سازی آن ها در لیگ انگلیس به یاد می آید.
کلودیو در همه این سال ها از نیمکت چلسی، یوونتوس، اینتر، رم، ناپولی، اتلتیکو، موناکو و... گذر کرده ولی به‌نظر می‌رسد بعد از قطع همکاری اش با لسترسیتی، دیگر اعتبارش در عرصه مربیگری را از دست داده باشد. او در انگلیس توانست برای اولین‌بار در تاریخ در سال ۲۰۱۶ تیم لستر را قهرمان لیگ برتر کند ولی بعد از آن شرایط برایش خوب پیش نرفت؛ نه در نانت فرانسه، نه در فولام و در نه در رم و سمپدوریا و واتفورد.
با این وصف او تنها مقطعی در سال ۲۰۱۴ هدایت تیم ملی یونان را بر عهده داشت و بعد از آن به فوتبال باشگاهی برگشت که موفق شد قهرمانی تاریخی با لسترسیتی را به کانرماه اش اضافه کند. در سال های اخیر هم همیشه زمزمه نشستن او روی نیمکت تیم های ملی مختلف شنیده شده اما همه این ها فقط در حد حرف باقی مانده و هیچ گاه جامه عمل به خود نپوشیده تا رانیری تجربه حضور به عنوان سرمربی در جام جهانی را فعلا از دست بدهد.
بیشتر بخوانید:
۲۵۷ ۲۵۱
نظر شما