با ناکامی تجاری چنین کمدی نازل در دو سال اخیر به نظر می‌رسید تولید و ساخت این نوع فیلم ها که جز تنزل سطح سلیقه مخاطب کارکرد دیگری ندارند کاهش یابد. این نکته‌ای بود که پیشتر جواد شمقدری نیز به آن اشاره کرد و کاهش تولیدات نازل را یکی از شاخصه‌های مدیریت معاونت سینمایی دانست.
هرچند در این خصوص کارشناسان و سینماگران نظرات متفاوتی دارند. از سویی برخی منتقدان به این نکته اشاره می‌کنند که نمی‌توان به سرعت و با بخشنامه استانداردهای تولید را بالا برد. از سوی دیگر این نکته را هم باید در نظر گرفت که تا زمانی که بستر دیگری برای تولید در بخش خصوصی وجود نداشته باشد. طبیعی است شاهد تحولی در این زمینه نباشیم. سینمای ایران در آینه تولیداتش مفهوم می‌یابد و با وجود کوشش‌هایی که برای احیای ژانرهای مهجور صورت گرفته ولی اکران سینماها را در هر فصلی مورد بررسی قرار می‌دهیم می‌بینیم هنوز هم کمدی سخیف ژانر غالب سینمای ایران است!
ترازوی ثابتی برای سنجیدن عیار فیلم‌ها وجود ندارد
تهماسب صلح‌جو منتقد فیلم معتقد است: «برای سنجیدن ارزش و عیار فیلم‌ها در سینمای ایران ترازوی ثابتی وجود ندارد که بخواهیم وزن فیلم‌ها را بسنجیم که آیا فیلمی نازل است یا نیست.»
صلح‌جو در این باره گفت: «هر کسی به اقتضای درک خود از سینما، با توجه به سلیقه و پسند خود آن را ارزیابی میکند. افرادی هستند با عناوین مختلف چه صاحب نظر چه غیره در مورد فیلم‌ها نظر می‌دهند نمی‌توانیم آدم‌ها را محکوم کنیم که چرا درباره سینما نظر می‌دهید، اما به این مسئله هم دقت کنیم که مسئله کیفیت فیلم‌ها در سینمای ایران مثل مسکن نیست که بخواهیم در مورد آن آمار ارائه دهیم و با آمار بگویم پیشرفت داشته‌ایم یا خیر. سینما یک پدیده فرهنگی هنری است که هر کس به اقتضای ذهنیت خود از آن برداشتی دارد.»
او افزود: «آقای شمقدری هم به عنوان یک فیلمساز و یک مسئول به فراخور درکی از سینما دارند در مورد این پدیده فرهنگی نظر خود را ارائه دادند و قطعاً ممکن است شخص دیگری خلاف نظر ایشان را از سینما داشته باشد نظرات هیچ کدامشان را نمی‌توانیم محکوم کنیم.»
صلح‌جو گفت: «اما به اعتقاد من اساساً پیشرفت و تحول در سینمای ایران بسیار کند انجام می‌شود. و دلیل مهم آن هم این است که مناسبات تولید در سینمای ایران رشد کندی دارد. کیفیت فیلم‌ها تحت تأثیر کند بودن مناسبات تولید قرار می‌گیرد و پیشرفت محسوسی پیدا نمی‌‌کند. اما در هر صورت نمی‌توانیم به صورت کلی پیرامون این مسئله نظر دهیم و باید بررسی‌های لازم را در مورد آن انجام داد. اینکه در سال گذشته چه میزان هزینه صرف تولید فیلم‌ها شده، باید بدانیم که سینما نیازمند هزینه است. مانند ادبیات با قلم و کاغذ تکلیفش مشخص نمی‌شود. سینما صنعت هزینه‌بری است. باید ارزیابی شود که سال گذشته در سینمای ایران چقدر سرمایه‌گذاری صورت گرفته و از این سرمایه‌گذاری چه حاصلی برداشت شده.»
این منتقد با بیان اینکه سینما سال‌هاست به لحاظ کیفیتی تکان آن چنانی نخورده در مورد اینکه چرا فیلم‌های با مضمون کلیشه‌ای همچنان ساخته و اکران می‌شود، گفت: «به هر حال شرایط ساخت این فیلم‌ها برای سازندگانشان فراهم است. قطعاً ساخت این فیلم‌ها برای سازندگان به صرفه است که این فیلم‌ها همچنان ساخته می‌شود. والا ساخت این فیلم‌ها متوقف می‌شد.»
وی گفت: «قطعاً بدانیم با مناسبات دیکتاتوری نمی‌توان سینما را هدایت کرد. اینکه بنشینیم بخشنامه صادر کنیم که از امروز چه فیلمی تولید و چه فیلمی دیگر ساخته نشود بدانیم که این روش نتیجه نمی‌دهد.»
اتحادیه جلوی تولیدات سخیف می‌ایستد
مهدی صباغ‌زاده نیز معتقد است: «به واقع معاونت سینمایی تلاش خود را میکند تا تولید فیلم‌های نازل را کاهش دهد. اما اینکه آیا این اتفاق را در حال حاضر در سینما شاهدیم یا خیر این بستگی به موضوع فیلم‌نامه‌ها، ساختار و کیفیت یک فیلم دارد.»
این فیلمسازتوضیح داد: «آرزوی همه ما سینماگران این است که فیلم‌نامه‌هایی با ساختار درست در سینمای ایران ساخته شود تا سینمای حرفه‌ای ایران را سراپا نگاه دارد. البته آن چیزی هم که امسال از سینمای ایران در جشنواره فجر دیدیم واقعاً تعداد فیلم‌های نازل به معنای واقعی کاهش پیدا کرده بود. امیدواریم با کنترل‌هایی که امسال هم صورت گیرد همچنان سینمای ایران شاهد تولیدات خوب با ساختاری قوی و منسجم باشد.»
صباغ‌زاده در بخش دیگری از صحبت خود گفت: «اما بحث اینجاست که تنها نازل بودن فیلم‌ها مسئله اصلی سینمای ایران است؟ آیا نباید فیلم‌ها به لحاظ ساختاری، جذابیت و محتوای دراماتیکی هم قابلیت جذب مخاطب را داشته باشند؟ آیا سینما نیازمند این قوانین برای جذب تماشاگران نیست؟ او گفت: به عقیده من علاوه براینکه باید سینمای ایران از فیلم‌های مبتذل و نازل تهی شود، باید به سمتی برود که مخاطبان را هم جذب خود کند. فیلم‌ها باید با ویژگی‌های ارزشمند و قوی خود جوابگوی نیاز مخاطبان باشند.»
وی ادامه داد: «اتحادیه تهیه‌کنندگان هم با کنترل پروانه ساخت‌ها سعی میکند سینمای ایران را به سمت جریان حرفه‌ای با مخاطب بالا و استاندارد هدایت کند. به عقیده من کنترل پروانه ساخت‌ها توسط اتحادیه یکی دیگر از ویژگی‌های ارزشمند معاونت سینمایی و آقای شمقدری است که باید آن را تحسین کرد.»
وی همچنین در مورد اینکه چرا همچنان فیلم‌های با کیفیت پایین در سینمای ایران ساخته و به اکران عمومی درمی‌آیند گفت: «به اعتقاد من سازندگان این آثار سینمایی مبتذل اولین زیان کنندگان تولید این آثار هستند. اولین لطمه بزرگ چه به لحاظ اقتصادی و چه به لحاظ روحی امروز به این دست‌اندرکاران می‌رسد. به عقیده من این دوستان باید تغییر و تحول اساسی در تولیدات خود انجام دهند و فکری به حال کارنامه خود کنند. امروز مخاطبان دیگر از این فیلم‌ها استقبال نمی‌کنند و آثارشان را پس می‌زند.»
58301
نظر شما