این روزها که قاچاق فیلم‌های ایرانی روی اکران وارد مرحله‌ای جدید یا به گفته‌ای بازتکرار شده این نکته خودنمایی می‌کند که مبارزه با این معضل بیش از هر چیز نیاز به فرهنگ‌سازی دارد.
هنوز چند سالی نیست که ورود فیلم‌های پرفروش اکران به بازار قاچاق شرایطی ایجاد کرد تا بخشی از سینماگران وارد عمل شوند و به شکلی هرچند صوری و نمایشی طوماری را امضا کنند و عاملان قاچاق که حجت- ف نماینده آنها بود، دستگیر شده و این غائله خاموش شود.
اما بازتکرار این پروسه از نوروز 90 این واقعیت را یادآوری کرد که این غائله خاموش نشده بود که از سر گرفته شده است. همانطور که محمدرضا عباسیان رئیس ستاد مبارزه با قاچاق فیلم هم معتقد است خشکانده شدن ریشه این معضل در سینمای کشورمان همچون سینمای جهان امکانپذیر نیست و وقتی نسخه پرده‌ای فیلم‌های اکران جهانی در دسترس ما قرار داد یعنی این معضل جهانی است.
هرچند به گفته رئیس ستاد مبارزه با قاچاق فیلم این معضل در سطوح مختلف وجود دارد نه فقط برای فیلم‌های در حال اکران، این یادداشت قصد دارد بیشتر به این سویه ماجرا بپردازد.
در میان راهکارهایی که برای کاهش روند قاچاق و حمایت از سینما و فیلم‌های در حال اکران وجود دارد از ایجاد امنیت در طول اکران فیلم در سینماها تا ایجاد کد امنیتی برای فیلم‌ها، پلمب کارگاه‌های زیرزمینی که سی‌دی‌های قاچاق را کپی می‌کنند و ... به نظر می‌آید یک راهکار مهم بر همه اینها حاکمیت دارد.
واقعیت این است که باید بپذیریم رونق این روند در پی یک معادله ساده به قوت خود باقی است آنهم معادله عرضه و تقاضا است. در واقع خواهان و طالب فیلم‌های قاچاق وجود دارد که این شبکه‌های زیر یا رو زمینی خود را در معرض ریسک قرار می‌دهند تا در کوتاه‌ترین زمان کپی‌های متعدد را وارد بازار کنند.
آنهم نه نسخه‌های کامل با کیفیت صدا و تصویر مناسب بلکه نسخه‌های پرده‌ای نصفه و نیمه که چه بسا اگر کسی آنها را تماشا کند نمی‌تواند مدعی باشد واقعاً این فیلم‌ها را دیده است.
اینجا به این نکته می‌رسیم که در کنار همه تشکیلات عریض و طویل و فعالیت‌های میدانی که برای مبارزه با قاچاق فیلم وجود دارد، چیزی که بیش از همه لازم و ضروری است آسیب‌شناسی برقراری معادله عرضه و تقاضا و چاره‌اندیشی برای آن است.
این آسیب‌شناسی می‌تواند منجر به طراحی برنامه‌هایی برای فرهنگ‌سازی در مخاطبان و تقاضاکنندگان این گونه فیلم‌ها باشد. هرچند نازل بودن قیمت این نسخه‌ها نسبت به نرخ بلیت سینما می‌تواند این روند را - بخصوص در بحران اقتصادی فعلی برای همه افراد یک خانواده - شدت ببخشد، اما به نظر می‌آید اگر این تعبیر به شکل ریشه‌ای وارد فرهنگ و مفاهیم ذهنی هر فرد شود این روند کاهش می‌یابد.
تکیه بر ریشه‌ها و باورهای مذهبی- دینی مخاطبان برای مبارزه با این معضل و فرهنگ‌سازی یکی از راهکارهای ممکن است، اما به نظر می‌آید وقتی به اصول فطری اخلاقی انسانی رجوع کنیم که اصالت‌مند هستند، می‌توان به شکلی عمیق‌تر فرهنگ عامه را تحت تأثیر قرار داد.
اگر فرهنگی که خرید جنس دزدی اعم از یک سوزن تا یک خانه را نمی‌پذیرد و از آن کراهت دارد، به گونه‌ای شکل بگیرد که فیلم قاچاق را به مثابه همان جنس دزدی بداند ... آن وقت است که بازار قاچاق فیلم نه صرفاً به واسطه تار و مار کردن عوامل قاچاق و پایین آمدن میزان عرضه بلکه به واسطه کاهش تقاضا از رونق می‌افتد.
در چنین شرایطی است که می‌توان امیدوار بود چند سال دیگر این روند بازتکرار نشود و اگر فیلم پرفروشی به اکران درآمد منتظر و نگران رونق گرفتن بازار قاچاق نباشیم.
5858
نظر شما