آتش‌سوزی یکی از مهم‌ترین خطرهایی است که جان فضانوردان را تهدید می‌کند، زیرا علاوه بر نابودی تجهیزات، ذخیره محدود اکسیژن را به‌سرعت مصرف می‌کند و حتی اگر فضانوردان بتوانند آتش را خاموش کنند و از تجهیزات پشتیبان استفاده کنند، کمبود اکسیژن را به‌هیچ وجه نمی‌توانند جبران کنند.
در روی زمین، گازهای حاصل از احتراق داغ و سبک‌ترند و به‌دلیل وزن کمتر به بالا صعود می‌کنند. هوا و اکسیژن خنک که نیروی وزن بیشتری دارند، به پایین رانده می‌شوند و شعله را تغذیه می‌کنند. این مکانیسمی است که در آتش‌های زمینی اتفاق می‌افتد. اما در فضا به دلیل نبود نیروی جاذبه، رفتار شعله بسیار متفاوت است. از سوی دیگر، نبود نیروی جاذبه باعث می‌شود استفاده از موادی مانند کف که روی شعله را پوشانده و مانع از رسیدن هوا به شعله شود، فایده‌ای نداشته باشد؛ چراکه کف پرفشار پس از برخورد به دیوارها و سطوح مختلف به جهتی دیگر رانده می‌شود و بدون کوچک‌ترین تاثیری در اطفای حریق، در محیط پخش می‌شود.
به همین دلیل، ناسا آزمایش‌های متنوعی برای بررسی رفتار شعله‌ها در فضا و چگونگی مقابله بهینه با آنها ترتیب داده است. تصویر فوق هم مربوط به یکی از آخرین آزمایش‌ها در این زمینه است که در ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام شده است. قطره‌ای به پهنای 3 میلی‌متر از سوخت هپتان (آلکانی با فرمول شیمیایی C7H16) که به رنگ زرد مشخص شده، در شرایط بی‌وزنی می‌سوزد و ذرات دوده سبزرنگی را تولید می‌کند که درنهایت، در مسیرهایی بلند و پیچ‌درپیچ از اطراف شعله دور می‌شوند. نتایج این آزمایش در تولید آتش‌خاموش‌کن‌های بهینه در فضاپیماها استفاده خواهد شد.
5353
نظر شما