القاعده بدون بن لادن چگونه القاعده ای است؟

رحیم الله یوسفزی روزنامه نگار برجسته پاکستانی که پیش از حوادث یازده سپتامبر با بن لادن و ملا عمر رهبر طالبان دیدار کرده معتقد است ناتوانی القاعده در واکنش نشان دادن به موقع به ترور اسامه بن لادن نشانه ای روشن از میزان بالای بهم ریختگی در میان رده های مختلف آن است.

درگذشته وقتی یکی از سران القاعده و یا حتی یکی از اعضای پایین تر آنها کشته می شد این سازمان بلافاصله در بیانیه ای نسبت به این خسارت از خود واکنش نشان میداد.

الان به نظر می رسد که این وظیفه طالبان است که به عنوان متحدان اصلی القاعده، در پاکستان و افغانستان با انجام حملاتی تازه به نیروهای آمریکایی و رهبران پاکستانی، حمله به بن لادن را محکوم کنند.  اما حتی از چنین تهدیدهایی نیز خبری نشده است.

با این وجود طالبان از مرگ بن لادن ناراحت خواهند شد، آنها برای حمایت از بن لادن چه قبل و چه بعد از حملات یازده سپتامبر فداکاری های زیادی کردند، از جمله قدرت خود را به خاطر او واگذاشتند.

با این حال شکی وجود ندارد که مرگ بن لادن تفاوتی در میزان عملیات های القاعده در افغانستان و پاکستان بعمل نخواهد آورد چرا که آنها از پیش پایگاهشان در افغانستان را از دست داده بودند و در پاکستان نیز قدرتی ندارند.

 در حقیقت اولویت اصلی بن لادن و ایمن الظواهری در ماههای اخیر جهاد نبود بلکه زنده ماندن و جلوگیری از دستگیرشدنشان بوده است.

القاعده تلاش می کرد با منطقه در ارتباط باشد و با تکیه بر طالبان پناهی برای خود فراهم کند و چند تن از مبارزینش را برای ادامه عملیات ها فعال کند.

اعتبار بن لادن

  اهمیت بن لادن در ماههای آخر عمرش صرفا نمادین بود،او نتیجه یک زندگی انفرادی بود که برای رفاهش کاملا به هوادارانش در طالبان متکی بود.

واقعیتی که او را در آبوت آباد پیدا کردند چیز شگفت آوری بود.اکثر ساکنین این شهر طرفدار طالبان نیستند و اغلب کارشناسان انتظار داشتند او را در یک مکان روستایی ببینند جاییکه بتواند دسترسی بهتر و قوی تری به حمایت طالبان داشته باشد .

از آنجا که القاعده تقریبا هیچ قدرت نظامی نداشت ، بعید است مرگ بن لادن ضربه ای به جنگ ناتو علیه طالبان در افغانستان وارد کند.

با این وجود,تقریبا مسلم است که سوال در مورد محل اختفای ایمن الظواهری از اولین سوالهای احتمالی است که بازجویان ایالات متحده از افرادی که در عملیات آبوت آباد دستگیر شده اند،می پرسند.

برای سر الظواهری هم مثل بن لادن جایزه ای 25  میلیون دلاری گذاشته اند.

اما حتی اگر ایمن الظواهری دستگیر هم نشود چندان مهم نیست چون نه اعتبار و نه پول بن لادن را دارد.

او شاید انتخاب حتمی برای رهبر بعدی القاعده باشد اما سازمانی را به ارث برده که قدرتش کاهش یافته و در ماههای اخیر بارها در اختلافات محلی با گروههای شبه نظامی در افغانستان و پاکستان درگیر شده است. اگرچه القاعده به نیرویی که الان دارد نخواهد رسید اما تصویر اسامه بن لادن به عنوان شهید در میان انبوهی از تندروهای ضدغربی و گروههای هم فکرش در خاورمیانه و جنوب آسیا باقی خواهد ماند.

بی بی سی /ترجمه آمنه معزی
26149