به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، هدف اصلی مرشایمر از نگارش کتاب «توهم بزرگ، رویاهای لیبرال و واقعیتهای بینالملل» ، آنگونه که خود نوشته، شرح علل ناکامی روزافزون سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا با وجود خوشبینیهای موجود در اوایل دهه ۱۹۹۰ در خصوص نقش این کشور در سیاست بینالمل است. واکاوی ریشه این ناکامیها بهویژه در طرح خاورمیانه بزرگ و در روابط ایالات متحده با روسیه، مرشایمر را برای نگارش این اثر مصمم ساخته است.
کتاب «توهم بزرگ، رویاهای لیبرال و واقعیتهای بینالملل» جدیدترین اثر پروفسور جان مرشایمر، بنیانگذار نظریه رئالیسم تهاجمی و استاد سیاست بینالملل دانشگاه شیکاگو توسط منصور براتی و دلیله رحیمی آشتیانی ترجمه و توسط موسسه مطالعات ابرار معاصر تهران منتشر شد.
این کتاب ۸ فصل کلی دارد؛ هژمونی لیبرال بهعنوان راهبردی جاهطلبانه در فصل نخست کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. صحبت از سرشت انسان، چیستی لیبرالیسم سیاسی و واکاوی تناقضهای آن موضوع فصل دوم و سوم این کتاب است. شکاف در ساختار لیبرالیسم در فصل چهارم بررسی میشود. فصل پنجم کتاب نقطه آغاز بحث درباره کارکرد هژمونی لیبرال خارج از مرزهای داخلی است. فصل ششم کتاب لیبرالیسم را در خارج از مرزها بهعنوان منبع دردسر برای نظم بینالملل بررسی میکند؛ فصل هفتم علت شکست سیاست خارجی لیبرال را واکاوی میکند و در فصل هشتم آینده ایالات متحده آمریکا را در صورت عدم ایجاد تغییر در سیاست خارجی آن به تصویر میکشد.
مرشایمر در آخرین اثر خود میکوشد مبانی بنیادین سیاست خارجی لیبرال آمریکا را از یکسو و پیامدهای پیگیری هژمونی لیبرال را از سوی دیگر مورد ارزیابی و نقد قرار دهد. استدلال او این است که ایالات متحده آمریکا پس از جنگ سرد، سیاست خارجی عمیقاً لیبرالی را دنبال کرد که منجر به «هژمونی لیبرال» شد. از نگاه او، هدف راهبرد جاهطلبانه هژمونی لیبرال این است که درعینحال که یک نظام اقتصاد بینالملل آزاد پرورش داده شده و نهادهای بینالمللی قدرتمند ساخته میشوند، تا جای ممکن کشورهای بسیاری نیز به دموکراسیهای لیبرال تبدیل شوند.
در نگاه مرشایمر، ایالات متحده بهدنبال آن بوده تا جهان را طبق تصویر مورد نظر خود بازسازی کند؛
با اینحال مرشایمر میافزاید سرنوشت هژمونی لیبرال از آغاز محکوم به شکست بود و چنین هم شد. این راهبرد همواره منجربه اتخاذ سیاستهایی شد که کشور را مقابل ناسیونالیسم و رئالیسم قرار داد که درنهایت بیش از لیبرالیسم بر سیاست بینالملل تأثیر داشت.
کتاب «توهم بزرگ» درصدد پاسخگویی به این پرسش است که لیبرالیسم، رئالیسم و ناسیونالیسم چگونه به یکدیگر مرتبط میشوند. به بیان دقیقتر، نویسنده تلاش کرده تا سیاست خارجی لیبرال را با رویکرد واقعگرایانه مورد نقد قرار دهد. برای این منظور، مرشایمر با در نظر گرفتن سه مفهوم کلیدی مطرح شده، مدعی میشود سیاست خارجی هژمونی لیبرال بهدلیل نادیده انگاشتن موازنه قدرت، بیتوجهی به اهمیت ناسیونالیسم (ملیگرایی) در میان دولتها و در نظر نگرفتن ماهیت آنارشیک نظام بینالملل منجر به بروز جنگهای گوناگون خواهد شد. مرشایمر دولت-ملت را نقطه تلاقی این سه مفهوم میداند و بر این باور است ماهیت مداخلهگرایانه سیاست هژمونی لیبرال، مخل مفهوم حق خودمختاری دولت-ملتها از یکسو و موجب خدشه وارد شدن به هویت واحدهای سیاسی میشود که همین امر کشورها را تا مرز جنگ پیش میبرد.
۲۵۸۲۴۵
نظر شما