با تشدید تحریم ها در سال ۹۸ و سخت تر شدن محیط کسب و کار برای بنگاه ها، اقتصاد ایران بیش از پیش در رکود و بحران قرار گرفت. در حالی که شیوع ویروس کرونا همچنان اقتصاد جهان را تهدید می‌کند و در حال حاضر برخی کشورها در انتظار موج دوم شیوع این بیماری است، پیش‌بینی صندوق بین‌المللی کوچک شدن ۶ درصدی اقتصاد ایران است. وزیر اقتصاد نیز اعلام کرده که به تولید ناخالص داخلی ۱۵ درصد خسارت وارد شده و حتی اگر محدودیتی برای صادرات نفتی وجود نداشته باشد باز هم دسترسی به تمامی منابع امکان پذیر نیست و بایستی سیاست ها به سمت تحریک تقاضا باشد. این در حالی است که اقتصاد بریتانیا کاهش شدید ۲۰ درصدی رشد اقتصادی در یکماه اخیر را تجربه کرده که در تاریخ اقتصاد این کشور بی سابقه است.
در هفته گذشته بازارهای سهام جهانی با افت چشمگیر مواجه بودند در حالی که بازار سهام داخلی در خلاف جهت بازارهای جهانی حرکت کرده و رشد ۹.۵ درصدی را پس از دو هفته افت به ثبت رساند و در آخرین روز معاملاتی بار دیگر از مرز یک میلیون واحد عبور کرد. حمایت دولت از این بازار و عرضه سهام عدالت در آن باعث رشد بازار سهام بر خلاف بازارهای جهانی شده است. عوامل اقتصادی از جمله شروع موج دوم همه گیری، حذف ارز دولتی از برخی از کالاها و اصلاحات جدید بر سامانه معاملاتی در شروع هفته آینده (۲۴/۳/۹۹) بر روند این بازار تاثیرگذار خواهد بود.
در بازار ارز اما کشمکش ها بر سر حفظ و یا افزایش نرخ ارز ادامه دارد. عده ای سعی بر آن دارند تا با تب اخبارهای سیاسی قیمت را افزایش دهند در حالی که عده ای نیز از ایجاد تقاضای کاذب در بازار و افزایش قیمت جلوگیری می کنند. رشد ۹.۵ درصدی بازار سهام و افزایش ورود سرمایه های خرد از جذابیت بازار دلار و ارز در هفته گذشته کاست. در اوایل هفته گذشته قیمت دلار تحت تاثیر اخبار مبادله زندانی‌های ایران و آمریکا و افزایش نرخ درهم، قیمت را به ۱۷ هزار و ۶۷۰ تومان رساند. اما در نهایت در طول هفته با اخبار تحریم کشتیرانی ایران توسط آمریکا شاخص ارزی به قیمت ۱۷ هزار و ۹۵۰ تومان رسید که این قیمت بالاترین نرخ فروش دلار از مهرماه ۹۷ بوده است. فعالان بازار معتقدند که تا زمانی که نرخ حواله درهم بالای مرز ۵ هزار تومانی باقی بماند احتمال تداوم رشد قیمت دلار و شکستن مرز ۱۸ هزار تومانی وجود دارد. همزمان با روند افزایشی دلار در هفته گذشته و افزایش قیمت جهانی طلا به ۱۷۰۰ دلار، سکه با رشد حدود ۲.۸ درصدی به ۷۵۱۰ هزار تومان رسید. این بیشترین رشد روزانه سکه در خرداد ماه بوده است. عده ای بر این عقیده هستند که افزایش قیمت طلای جهانی تداوم می یابد و تقاضا برای فلزات گرانبها در این بازار را افزایش می دهد.
ارز دیجیتال در شرایط کرونا علیرغم نوساناتی که داشته هنوز محفل امنی برای سرمایه گذاران محسوب می‌شود. در این شرایط نیز دولت‌ها بیشتر تمایل به استفاده از این نوع ارز و کاهش حجم پول کاغذی دارند و این موضوع تمایل سرمایه‌گذاری در بازار این رمز ارزی را افزایش و مهم‌ترین دلیل رشد بیت کوین از ابتدای سال تاکنون بوده است. بیت کوین در هفته گذشته روند صعودی داشته و توانسته با رشد ۲ درصدی قیمت ۹۸۹۱ دلار را به ثبت رساند. چشم اندازها در مورد قیمت نفت نیز متفاوت است. افزایش شمار مبتلایان در آمریکا و احتمال کاهش تقاضای این کشور، قیمت را در هفته گذشته وارد فاز نزولی کرد. قیمت نفت خام آمریکا در آخرین روز هفته گذشته به ۳۶.۳۴ دلار در هر بشکه رسید که کاهش ۳ درصدی نسبت به اوایل هفته داشته است. اگر دولت آمریکا بتواند از ایجاد موج دوم کرونا در کشور پیشگیری کند، پیش بینی می شود که قیمت هر بشکه نفت در پاییز پیش رو به بشکه ای ۷۰ دلار افزایش یابد. در هفته گذشته تقاضا برای فلزات اساسی به دلیل ارائه بسته‌های حمایتی اقتصادی از سوی دولت‌ها و بازگشت شرکت ها به فعالیت اقتصادی افزایش و بازدهی آن مثبت بوده است. بازار مس و آلومینیوم به ترتیب بازدهی ۱.۶ و ۰.۱ درصدی را به ثبت رساندند. با توجه به اینکه بنگاه‌ها فعالیت‌ها را آغاز کردند و در صدد تامین نیاز فعلی بازار و جبران کاهش تقاضا در دوران کرونا هستند، این احتمال وجود دارد تا بازار فلزات اساسی روند صعودی در پیش داشته باشد.
* رییس اتاق بازرگانی شیراز
۲۲۳۲۲۵
نظر شما