روح و روان و جسم و جانِ شهروندان و آدمیان را در کنار سایر اموال مردم به نشانه گرفته و آتش نیستی بر خرمن هستی و کار و زندگی آنها می افکند.! هفته پایانی سال و آغازی بر قصۀ پُر غصۀ چهارشنبه سوری...!! این روزها،چهارشنبه‌سوری از آن شکل سنتی خودش فاصله گرفته و شکل و شمایل دیگری پیدا کرده است؛ روزی که قرار بود با شادی و احترام به آداب و آئین سنتی و تاریخی ایرانیان همراه باشد، حالا بیشتر با نگرانی و انواع خطرها همراه شده است؟!
شبی که در گذشته با نیکی و نکوئی، همراه با شادی و دوستی نیاکان و بزرگانمان و احترام به آداب و آئین های سنتی و مردمی، خاطره ای به یادمان در ذهن و روحمان بر جای می گذاشت و مردم آنرا با نیکی و نکوئی، جشن می گرفتند، حالا، خود تبدیل به فاجعۀ مکرر و بحرانی شده که همگان، اعم از مردم و مسئولان و خانواده ها را به ترس و وحشت و هراس غیر قابل انکاری می کشاند! به گونه ای که خسارات مادی و معنوی حاصل از چهارشنبه سوری، بسیار سنگین و دل خراش و تاسف بار گزارش می گردد و دیگر رنگ و بوئی از خاطرات زیبا و ماندگار چهارشنبه سوری ایرانی در میان مردم و جامعه به چشم نمی خورد!
با توجه به نزدیک شدن روزهای پایانی سال و شور و شوق مردم، بویژه کودکان و نوجوانان در استقبال از سال جدید، متأسفانه، تعدادی افراد فرصت‌طلب و سودجویان پیدا و پنهان و سوداگران مرگ نسبت به حقوق شهروندی مردم و شهروندان بی گناه، به بهانه چهارشنبه آخـر سـال (چهارشنبه سوری) اقدام به تهیه و توزیع گسترده و فراگیر انواع مواد محترقه انفجاری و آتش‌زا و حتی، دست ساز بین مردم می‌کنند. از آنجا که خریداران اینگونه مواد را اکثراً، جوانان و نوجوانان تشکیل می‌دهند که با به‌کارگیری این گونه مواد در معابر عمومی شهرها و مراکز پرجمعیت باعث ایجاد صداهای مهیب انفجاری، رعب و وحشت و سلب آسایش شهروندان شده و به تبع آن، زمینه اخلال در نظم و آسایش عمومی و ایجاد مزاحمت برای بانوان و اطفال را فراهم می‌کند، به نحوی که در طول سالیان گذشته بر اثر اقدامات مذکور و احتــراق چنین موادی، بسیاری از مردم ، کودکان، نوجوانان و جوانان به علت انفجار یا احتراق جان خود را از دست داده یا دچار صدمــات شدید و غیر قابل جبرانی شده‌اند و در برخی موارد نیز خسارات مالی فراوانی به مردم و استفاده کنندگان آنها واردشده است.
چهارشنبه‌سوری، یک بهانه برای شادی مردم مطرح شده است.چهارشنبه‌سوری،توجه به آئین سنتی نیاکان ایرانی است و لزوماً، همه مردم به دنبال آتش بازی نیستند، بلکه به دنبال فضای شاد گروهی و تجدید و تکرار خاطرات و سنن قدیمی و ایرانی هستند. اگر مردم بدانند در این روز می‌توانند ضمن رفتن به پارکها و سرگرمی در آنجا،به موسیقی اقوام و ملل گوش فرا دهند یا در مقام مشاهده آیین های سنتی شبیه سازی در شهرها و روستاها برآیند، به سرعت به جای انواع ترقه‌ها و مواد منفجره، از اینگونه مراسم استقبال خواهند کرد اما در نبود دولت و برنامه های شاد دولتی برای شادی عمومی مردم، چه کسی یا گروهی باید احساسات فراگیر و پیدا و پنهان شهروندان، کودکان، جوانان و نوجوانان را هدایت و سازماندهی کند؟!.
امروزه، چهارشنبه سوری برخلاف گذشته و برخلاف مراتب یاد شده، با ترس، نگرانی پیدا و پنهان خانواده و مردم و ناامنی و تشدید مسائل امنتیتی و انتظامی مربوطه و هشدارهای مکرر مسئولان و مقامات دولتی و انتظامی و نیز نگرانی روزافزون و غیرقابل انکار خانواده ها، شهروندان ، رسانه ها و دست اندرکاران سلامت عمومی و شهروندان و انتقال فراگیر این ترس و ناامنی به جوانان و نوجوانان و کودکان ایرانی همراه هست.! چهارشنبه‌سوری در جامعه ما واقعیتی نیست که بتوان از آن فرار کرد یا آن را انکار نمود! این پدیده، ریشه در تاریخ، فرهنگ و ادبیات دارد و نمی توان و نباید در مقام تحریف آن و پاک کردن صورت مساله و اعمال تهدید و ارعاب و هر گونه خشونت های غیر موثر به مانند دیگر تحولات اجتماعی و فرهنگی مشابه و ناموفق سالهای اخیر برآمد.! بهتر است ضمن مطالعه و آسیب شناسی وضعیت موجود، با استفاده از توان کارشناسی و علمی جامعه شناسان، روان شناسان، حقوقدانان و پژوهشگران حوزه های مختلف و مرتبط و بهره مندی از ظرفیت های علمی، تخصصی، تجربی و کارشناسی آنها در جهت برون رفت از وضعیت بحرانی موجود، اقدامی همه جانبه و ملی صورت پذیرد.
ضروری است با گسترش شادی عمومی و افزایش سرانۀ آن در بین مردم و جامعه، در تلاش برای گسترش همه جانبۀ سرمایه های اجتماعی و تقویت روحیه عمومی مردم در کشور بود. چهارشنبه سوری می تواند یک بهانه باشد.امروزه شادمانی به یک خواست جمعی تبدیل گردیده و جدای از طبقه اجتماعی و اقتصادی افراد، یکی از حق های حقوق بشری قلمداد می گردد. شادی و شادمانی از اساسی ترین و مهمترین وجوه زندگی اجتماعی جوامع بشری نیز محسوب می گردد. همانطور که خلوت شدن سوگواری های ملی موجب تأمل و نگرانی می شود، رو به افول نهادن شادی های عمومی و ملی هم باید نگران کننده باشد. به همین دلیل است که نه تنها نباید مانع چنین شادی‌های گروهی و عمومی شد، بلکه باید از اصل واکنش‌های اجتماعی اینچنینی نیز استقبال هم کرد. اگر چنین شادی‌هایی بی رونق شود، در سالهای آینده، همانطور که ولنتاین جای خودش را در بین افراد جامعه باز کرده، هالوین هم وارد جامعه ایرانی وارد می‌شود و جای مراسمی مانند چهارشنبه‌سوری را می‌گیرد!. تحقق این حقیقت، علاوه بر فضاهای خصوصی با استفاده از شبکه های مجازی ، گسترش فزاینده و غیر قابل انکاری را به خود خواهد گرفت. باید برای امروز فکر کرد، چراکه ، فردا؛ زود، دیر می شود...!
با این وجود، نظر به شیوع گسترده کرونا ویروس در ایران و جهان و فوت بسیاری از شهروندان در اثر آن و شهادت بسیاری از پزشکان، پیراپزشکان و پرستاران در جهت مقابله با کرونا و درمان مردم در بیمارستان ها و داغدار شدن خانواده های آنها و مردم، پیشنهاد می گردد با راه اندازی " پویش شمع و گل برای قربانیان کرونا در چهارشنبه سوری 98" در منازل و مراکز درمانی و سازمانی مربوطه و عدم حضور در خیابان ها؛ بهتر است به جای چهارشنبه سوری هر سال- در سال جاری، هر یک از خانواده ها با روشن کردن شمع به احترام و نکوداشت قربانیان کرونا و شهدای سلامت و قراردادن یک شاخه گل در کنار آن(شمع) در منازل خویش و وضعیت قرنطینه خانگی خود ؛ یاد و نام آنها را گرامی دارند.
" شمع " ؛ نماد روشنی و نور به مانند آتش چهارشنبه سوری است و " گل " نماد هستی، زیبایی و زندگی بوده و بیانگر، ضرورت امیدواری مردم و شهروندان به حیات و زندگی و تداوم آن با مقابله بر کرونا در آستانه سال جدید شمسی و عید سعید باستانی است. اینگونه، نه اثری از تخریب محیط زیست خواهد بود و نه وضعیت قرنظینه خانگی شهروندان مخدوش خواهد شد و نه به مانند هر سال نیز با حجم بالایی از صدمات و آسیب های وارده ناشی از چهارشنبه سوری های نوین مواجهه خواهیم شد! و ضمن ابراز همدردی با خانواده های قربانیان و شهدای سلامت، یاد و نام آنها را نیز در شب چهارشنبه سوری، گرامی و محترم خواهند داشت و در جهت رعایت نظم عمومی کشور و حق بر سلامت و حق بر حیات شهروندان نیز اقدام خواهد شد.
* وکیل پایه یک دادگستری
نظر شما