داوران انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان: شمای کلی جشنواره فجر منعکس‌کننده نوعی انفعال در مدیریت سینماست

مراسم معرفی برگزیدگان بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر به انتخاب انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان روز سه‌شنبه برگزار شد و فیلم‌های «اخراجی‌ها3»، «33 روز» و «آسمان هشتم» جوایز این انجمن را به خود اختصاص دادند. 

بیانیه هیئت داوران انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان به شرح زیر است:

اعضای هیئت داوران انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان پس از بازبینی فیلم‌های شرکت‌کننده در بخش مسابقه و تعداد اندکی خارج از مسابقه، نکاتی را پیرامون وضعیت سینمای ایران ناظر به جشنواره بیست و نهم بیان می‌دارد.

البته ذکر این مطالب دال بر نادیده گرفتن تلاش دلسوزانه متولیان حاضر نیست. امیدوار است توجه مسئولانه و اقدام مقتضی از سوی نخبگان، فعالان فرهنگی و مدیران سینمای ایران را به دنبال داشته باشد.

بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر در حالی به پایان رسید که دولت عدالت‌خواه برای ششمین بار سکان برگزاری آن را به دست داشت؛ دولتی که گام‌های بلندی به سوی عدالت در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی برداشته است و بدون هراس از هیاهوی استکبار داخلی و خارجی؛ مطالبات مردم و آرمان‌های اصیل انقلاب اسلامی را پی گرفته است.

در این شرایط ویترین جشنواره بیست و نهم در عین برخورداری از اندک ستاره‌های کم‌فروغ، همچنان بر قاعده جشنواره‌های سابق می‌چرخد و دولت دهم نیز هم‌چون دولت نهم، در عرصه سینما، از مردمی کردن سینما و آشتی دادنش با مطالبات به حق توده‌های آرمان‌خواه و عدالت‌جوی ایرانی، کم‌توان می‌نمایاند؛ هم‌چنان اکثریت قاطع فیلم‌هایی که قرار است «سینمای ایران» را شکل دهند، صرفا بازتاب‌دهنده بخش‌های خاصی از جامعه «پایتخت» هستند و آنچه در آینه معوج این سینما دیده می‌شود چندان نسبتی با ایران بزرگ، سرافراز، الهام‌بخش و تاریخ‌ساز ندارد.

برخی کسانی که از بیشترین سماحت و حمایت معنوی و مادی مدیریت جدید سینمایی برخوردار شدند نه تنها در کنار مردم و انقلاب قرار نگرفتند بلکه بعضا ظالمانه‌ترین رفتار و کلام را در حق مردمی که بزرگ‌ترین جرمشان حق طلبی و تسلیم نشدن به تمنیات نامشروع اشرافیت سیاسی و فرهنگی است، روا داشتند. 

شعار آزادی و رهاسازی در سینمایی که مناسباتی عمیقا ظالمانه در حاشیه و متن آن در جریان است و اقلیتی محدود که نسبتی با اکثریت قاطع ملت ندارند گلوگاه‌های مختلف ساختاری و محتوایی آن را اشغال کرده‌اند، جز به تشدید بی‌عدالتی و تعمیق این ظلم آشکار نخواهد انجامید. آزادی اگر ذیل عدالت نباشد، مطمئناً به تشدید ظلم و انحصارطلبی و اشرافی‌گری و مردم‌ستیزی می‌انجامد. 

شایسته است دولتی که شعار اصلی خود را مبارزه با فقر، فساد و تبعیض قرار داده به فساد مالی موجود در سینمای ایران حساسیت نشان داده و در حالی که بسیاری از فیلمسازان مستعد سال‌ها در جست‌وجوی اندک امکانی برای ورود به سینمای ایران هستند، بررسی کند چگونه برخی ناموران متشخص سینمای ایران با دست‌اندازی به بودجه‌های عمومی، هزینه پروژه‌های سینمایی خود را بسیار بالاتر از قیمت واقعی به بیت‌المال تحمیل می‌کنند. در این زمینه همه نهادهای حمایتی سینمای ایران اعم از وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات، صدا و سیما و ... باید به طور شفاف کارنامه خود را ارائه نمایند. 

اگر چه چینش عمومی جشنواره و شمای کلی آن منعکس‌کننده نوعی انفعال و بی‌هویتی در مدیریت سینمای ایران است، اما نباید از نظر دور داشت که فراتر از فضاسازی‌های منفعلانه مدیریت و غوغاسالاری‌های جریان روشنفکری، در همین جشنواره نیز می‌شد با کمی دقت پتانسیل‌های مهجور سینمای ایران برای دستیابی به وضع مطلوب را مشاهده کرد. 

ظرفیت‌ها و قابلیت‌های فنی و هنری و انسانی فراوانی در سینمای ایران وجود دارد که اگر ریل‌گذاری عادلانه و درستی انجام شود، حباب‌های هیاهو و ادعا را خواهد ترکاند و تصویر درست‌تر و جامع‌تری از فرهنگ، جامعه، جغرافیا، تاریخ، و آرمان‌های ایران بزرگ را ارائه خواهند کرد.

آثار کم‌شماری که تاریخ پر شکوه ایران اسلامی، مخاطب منطقه‌ای و جهانی سینمای ایران، معنویت و اخلاق ناب دینی را مورد توجه قرار داده بودند علیرغم برخی کاستی‌ها می‌توانند فانوس‌های راه درست سینما در شب تاریک و گرداب‌های حائل جنگ نرم تلقی شوند؛ مشروط به آن که مدیریت فرهنگی کشور بصیرت و شجاعت لازم را آن‌چنان که در برخی عرصه‌های دیگر در دو دولت اخیر شاهد بوده‌ایم از خود نشان دهد.

داوران انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان با تاکید مجدد بر بازنگری در سیاست‌های مدیریت سینمایی کشور منتخبین خود را به ترتیب ذیل اعلام می‌دارد:

1- جایزه اول انجمن به خاطر بیان چالش‌های اجتماعی و سیاسی در چهارچوب نقد درون‌گفتمانی و به شکل جذاب و موثر تعلق می‌‌گیرد به فیلم سینمایی «اخراجی‌ها 3» به کارگردانی مسعود ده‌نمکی.

2- جایزه دوم انجمن به خاطر توجه به مسایل منطقه‌ای و جهان اسلام تعلق می‌گیرد به فیلم سینمایی «33 روز» به کارگردانی جمال شورجه.

3- جایزه سوم انجمن به خاطر پرداخت درست به معنویت شیعه و رویکرد به مخاطب منطقه‌ای سینمای ایران تعلق می‌گیرد به فیلم سینمایی «آسمان هشتم» به کارگردانی حسن نجفی.

54