این در حالی است که رئیس کل بانک مرکزی اخیرا در یک نشست مطبوعاتی درآمد نفتی ایران در سالجاری را حدود 58 میلیارد دلار پیش بینی کرده بود که البته این رقم با احتساب فروش نفت 70 دلاری صورت گرفته است.
براساس محاسبات صورت گرفته و با استناد به پیش بینی موسسات معتبر بین المللی انرژی در جهان مبنی بر میانگین قیمت 77 دلار برای نفت 2010 ، میانگین قیمت نفت ایران با توجه به آنکه قیمت هر بشکه نفت اوپک نسبت به بازار جهانی بین 5 تا 7 دلار پایین تر است و در عین حال نفت ایران 3 دلار ارزان تر از نفت اوپک بفروش می رسد ، 67 دلار خواهد بود.
براین اساس با محاسبه تولید سه میلیون و 900 هزار بشکه تولید روزانه نفت ایران و کسر یک میلیون و 700 هزار بشکه مصرف داخلی روزانه حدود 2 میلیون و 200 هزار بشکه نفت صادر می شود که با احتساب رقم های فوق الذکر درآمد نفتی امسال ایران 53 میلیارد و 948 میلیون و 400 هزار دلار برآورد می شود.
براساس این گزارش، در شش ماه اول امسال درآمد نفتی ایران بالغ بر 27 میلیارد و 416 میلیون و 400 هزار دلار خواهد بود.
این در حالی است که بهمنی رئیس کل بانک مرکزی در اخرین پیش بینی خود از بازار جهانی نفت تاکید می کند:
پیش بینی نهاد های بین المللی انرژی آن است که قیمت نفت در سال 2010 در حدود 70 تا 80 دلار باقی بماند و اعضای اوپک نیز از این قیمت استقبال کرده اند. در این صورت متوسط قیمت نفت ایران احتمالاً به 70 دلار نزدیک می شود. بنابراین پیش بینی می شود مجموع درآمد نفتی کشور در سال جدید حدود 15 تا 17 درصد افزایش یابد و به مرز 58 میلیارد دلار برسد.
براساس گفته محمود بهمنی متوسط قیمت نفت ایران در سال 88 معادل 62 دلار در هر بشکه بود که براین اساس حداکثر درآمد نفت ایران با صادرات روزانه 2/2 میلیون بشکه در روز به مرز 50 میلیارد دلار رسید. در سال 87 درآمد نفت و گاز کشور نزدیک به 82 میلیارد دلار بود که در نتیجه مقایسه این دور رقم، 39 درصد کاهش درآمد نفتی کشور را نشان می دهد.
از سویی دیگر، اداره اطلاعات انرژی آمریکا با انتشار گزارشی درباره وضعیت درآمدهای نفتی اعضای اوپک، پیش بینی می کند درآمدهای نفتی اوپکی ها با توجه به روند رو به رشد قیمتهای جهانی تا پایان سالجاری با افزایشی 181 میلیارد دلاری نسبت به سال گذشته به نزدیک 752 میلیارد دلار افزایش یابد.
در همین حال کل درآمد کشورهای عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت در سال گذشته میلادی به 571 میلیارد دلار رسیده بود.
این سازمان آمریکایی همچنین پیش بینی کرده است با توجه به رشد قیمتهای جهانی نفت خام درآمد نفتی اوپک در سال 2011 میلادی به بیش از 821 میلیارد دلار افزایش یابد این در حالی است که درآمدهای نفتی اوپک در سال 2008 به رکورد بی سابقه 966 میلیارد دلار رسیده بود.
در عین حال پیش بینی ها از میانگین قیمت نفت در سال 2011حکایت از افزایش دو دلاری میانگین این قیمت دارد.به طوری که تاکید می شود میانگین قیمت نفت در سال میلادی آینده 79 دلار خواهدبود.که بر این اساس نیز درآمد نفتی ایران افزایش چندانی نخواهد داشت.در حالیکه درآمد نفتی ایران در سال 87 به بیش از 80 میلیارد دلار رسیده بود.
نقش نفتی ایران در سال های آتی
در این بین آنچه بیش از دیگر موارد اهمیت می یابد بازیگردانی ایران در بازار جهانی در سال های آتی است.
کارشناسان در خصوص نقش ایران در بازار نفت طی سال های آتی تاکید دارند: در صورت کوچکترین درصد اشتباه در این تصمیم گیری ها ،ایران نقش خود را به عنوان صادرکننده نفت بزودی از دست خواهد داد.
برخی از موسسات بین المللی انرژی در جهان بر نقش تاثیرگذار ایران در بازار سال های آتی نفت می گویند و برخی با تحلیل وضعیت سرمایه گذاری و سیاست های اجرایی در صنعت نفت ایران بر حذف این کشور از جمع صادرکنندگان نفت اصرار دارند.اما نکته مشترک در تمام این پیش بینی ها ، نقش تاثیرگذار سیاست های اجرایی در صنعت نفت ایران طی 5 سال آینده است.چرا که تمام این موسسات تاکید دارند 5 سال آینده برای نفت ایران بسیار سرنوشت ساز خواهد بود و در صورت درصدی اشتباه در نحوه سرمایه گذاری ، تزریق مناسب گاز به میادین ، توسعه به موقع میادین و ... صادرکننده بودن ایران به رویایی دست نیافتنی بدل خواهد شد.
البته وضعیت عرضه و تقاضا نیز در سالهای اینده قطعا بر سیاست های ایران تاثیرگذار خواهد بود که شاید بررسی وضعیت بازار نفت طی سال های آینده بتواند در راستای رسیدن به هدف بازیگر نقش اول شدن در بازار نفت موثر باشد.
در این میان هر یک از موسسات تحقیقاتی بین المللی معتبر از وضعیت بازار نفت طی سال های آتی پیش بینی خاص خود را دارند که البته این پیش بینی ها در دوحالت خوشبینانه و بدبینانه تعریف شده است.پیش بینی خوشبینانه با رشد اقتصاد جهانی و پشت سر گذاشتن بحران مالی جهانی همراه است و بدبینانه آن در ادامه روند فعلی و بدتر شدن اوضاع مالی جهان خلاصه شده است.
اما در تمام این پیش بینی ها اگرچه اعداد و رقمی متفاوت از عرضه و تقاضا در بازار مطرح می شود اما در یک مساله نظری واحد دیده می شود و آن کاهش تقاضای نفت در سال های آتی است.
در این میان مستندترین این آمارها مربوط به آژانس بین المللی انرژی است که تاکید دارد تا 5 سال آینده 4 میلیون و 700 هزار بشکه از تقاضای جهانی نفت کاسته خواهد شد.براین اساس در سال 2015 تقاضای جهانی نفت از 86 میلیون و 300 هزار بشکه نیاز روزانه فعلی به 81 میلیون و 600 هزار بشکه کاهش خواهد یافت.
در این میان به بیشترین تقاضا در چین و خاورمیانه اشاره می شود و تاثیرگذاری این کشورها در نفت آینده بدون انکار است.
اما آنچه تا کنون مجامع بین المللی بر سر آن اختلاف نظر دارند شاید بازیگر اصلی بازار نفت باشد.چرا که هر موسسه بنابر تفکرات و تحلیل های خود، یک کشور و یا یک سازمان را بازیگردان اصلی بازار نفت در سال های آینده می داند.
برخی آمریکا و برخی روسیه راتاثیرگذارترین سال های اتی بازار نفت می دانند.در این بین مسوولان نفتی ایران نیز تحلیل خود را دارند.براساس پیش بینی معاون وزیر نفت در امور پژوهش و فن آوری ، ایران و عراق بازیگران اصلی بازار نفت دنیا تا 25 سال آینده خواهند بود.
اگرچه در این بین بسیاری از کارشناسان احتمال تاثیرگذاری عراق در بازار نفت طی سال های آتی را بالا می دانند اما حضور تاثیرگذار ایران در بازار نفت سال های آتی در هاله ای از ابهام قرار گرفته است.
البته محمدرضا مقدم این پیش بینی خود را با استناد به نظریه موسسه انستیتو اقتصاد انرژی ژاپن اعلام می کند و معتقد است این موسسه معتبرترین موسسه ای است که در شرایط فعلی پیش بینی هایش به واقعیت ها نزدیک تر است اما کارشناسان نفتی نظریه ای دیگر را در خصوص نفت ایران مطرح می کنند.
براساس اظهارات کارشناسان نفتی ، در خوشبینانه ترین حالت با ادامه روند فعلی، ایران تا 15 سال آینده واردکننده نفت خواهد شد و در بدبینانه ترین حالت تا 8 سال دیگر نفتی برای صادرات نخواهیم داشت.
در اینصورت تاثیرگذاری ایران در بازار نفت در25 سال آینده در هاله ای از ابهام قراردارد و قطعا منوط به اعمال سیاست های تزریق مستمر گاز به میادین نفتی ، حفظ ظرفیت تولید فعلی و توسعه میادین جدید نفتی خواهد بود.اگرچه در این میان مسوولان نفتی با تاکید بر سرمایه گذاری هایی که قرار است امسال در نفت صورت بگیرد ابراز امیدواری می کنند ظرفیت تولید نفت ایران تا 5 سال آینده به 5 میلیون بشکه در روز افزایش یابد.
نظر شما