به گزارش خبرآنلاین، رضا امیرخانی نویسنده کتاب «نفحات نفت» که به ساختار فرهنگی کشورمان پرداخته، درباره نبود نقد اصولی در حوزههای مختلف از جمله حوزه فرهنگ معتقد است که مقوله نقد تحت تاثیر فضای هیجانی کشورمان قرار دارد.
او در این باره میگوید: «برای بررسی این نکته که چرا در کشورمان نقد نداریم، باید از حوزه سیاست خارج شد، اما اگر بخواهیم از حوزه سیاست هم خارج شویم، به جوابهای مبهمی در این باره خواهیم رسید. بنابراین بد نیست در این باره از خود سیاست شروع کنیم.»
امیرخانی در این باره توضیح میدهد: «زمان برگزاری مناظرههای انتخابات ریاست جمهوری، هیچ کدام از طرفین به صورت عقلانی وارد گفتوگو نشدند. اما تنها جایی که همه آنها با هم به توافق رسیدند بحث کتاب بود.»
او با این مثال توضیح میدهد که نمیشود درباره نقد در حوزه سیاست خیلی حرف زد. بنابراین امیرخانی برای نقد در حوزه فرهنگ دست به مقایسه میزند و میگوید: «من به عنوان کسی که باید از صنف خودم یعنی فرهنگیها دفاع کنم، اهالی فرهنگ را بالاتر از اهالی سیاست رتبه بندی میکنم و نقش این دسته را در شرایط فعلی نقششان را موثرتر میدانم. اگر در رتبه بندی سینماگر ایرانی را با سینماگر خارجی، نویسنده ایرانی را با نویسنده خارجی، حتی فوتبالیست ایرانی را با فوتبالیست خارجی مقایسه کنیم و بعد در کنار اینها اهالی سیاستمان را با همتایان خارجی خودشان مقایسه کنیم، میبینیم خیلی دستمان پر نیست.»
امیرخانی از این مقایسه به این نتیجه میرسد که در کشور ما اهالی فرهنگ، جایگاهشان واقعیتر است و در این باره میگوید: «چرا که اهالی فرهنگ در ساز و کار واقعیتری جایگاهشان را کسب کردهاند. جایگاه اهالی فرهنگ را نه کسی بالا و پائین کرده و نه میتواند چنین کند.»
در نهایت امیرخانی به این نکته میرسد که درباره نقد باید از دیدگاه فرهنگی صحبت شود و نه از دیدگاه سیاسی که به اعتقاد او دیدگاه متعارف ماست.
او برای روشن کردن دیدگاهش درباره نبود نقد اصولی در کشورمان میگوید: «ما در کشورمان دو فضا داریم؛ یکی فضای عقلانی و یکی هم فضای هیجانی. تا زمانی که بخواهیم در فضای هیجانی از مردم نیرو و انرژی بگیریم، فضای عقلانی آنها به کار گرفته نخواهد شد و در چنین فضایی همه مجبوریم به هم تندی کنیم.»
این نویسنده درباره شکلگیری نقد در چنین فضایی میگوید: « نقد مقولهای عقلانی است و در نتیجه تا زمانی که ما در فضای هیجانی هستیم، نمیتوانیم نقد داشته باشیم. این همه بار کشیدن از فضای هیجانی باعث کمرنگ شدن و در نهایت تعطیل شدن فضای عقلانی میشود.»
امیرخانی درباره ارائه نقد عقلانی در این فضا میگوید: «در چنین فضایی وقتی کسی نقد عقلانی هم میکند، جواب هیجانی میگیرد و در نهایت این نقد است که از بین میرود یا اصولا به وجود نمیآید.»
نظر شما