یاسرفاتحی،نسرین وزیری: با وجود اینکه هنوز به طور رسمی فعالیت های انتخابات مجلس نهم که قرار است در اسفند ماه امسال -90- برگزار شود، شروع نشده ولی احزاب و جریان های سیاسی به خصوص در میان اصولگرایان در حال برنامه ریزی هستند.
در این میان هر قدر در اردوگاه اصولگرا وحدت، دغدغه و نگرانی اصلی سران این جریان است، در اردوگاه اصلاحات به نظر می رسد بررسی صلاحیت ها دغدغه کسانی است که قصد دارند از این جریان در انتخابات شرکت کنند.
سخنگوی شورای نگهبان که نهاد بررسی کننده صلاحیت افراد است در گفت و گو با خبرآنلاین اطمینان می دهد که تنها رفتار افراد ملاک بررسی صلاحیت ها قرار می گیرد نه اینکه شخص جزو کدام جریان سیاسی است.
عباسعلی کدخدایی که خود عضو حقوقدان شورای نگهبان است در خصوص سخنرانان همایش های دفاتر استان های این نهاد می گوید به علت فاصله ای که از موعد انتخابات وجود دارد دفاتر در دعوت از چهره ها محدودیتی ندارند. چرا که دستور العمل مشخص سازمانی برای اینکه چه کسانی دعوت شوند وجود ندارد.
وی در عین حال تاکید دارد که به دفاتر استانی شورای نگهبان توصیه شده که حتی المقدور از کسانی دعوت به همکاری کنند که کمتر با نهادهای نظامی ارتباط دارند.
وی بر تدوین قانون جامع انتخابات تاکید و نسبت به اصلاحات موردی انتقاد دارد. از این بابت کدخدایی معتقد است مجلس و دولت می بایست پیش از این این قانون را تدوین می کردند.
کدخدایی همچنین در بخشی از این گفت و گو به سوالات کاربران خبرآنلاین پاسخ گفت.
این گفت و گو که در حاشیه حضور سخنگوی شورای نگهبان در «کافه خبر» انجام شد را در ادامه می خوانید:
****
فکر می کنید مصوبه مجلس برای اصلاح قانون انتخابات که پیش از این یک بار توسط شورای نگهبان رد شده بود این بار با چه تصمیمی از سوی شورای نگهبان روبرو شود؟
منظورتان مدرک تحصیلی است؟
بله. این مصوبه در مجلس هفتم از سوی شورای نگهبان رد شد.
مقداری با مصوبه اخیر تفاوت می کند ولی هنوز دوفوریت آن به دست ما نرسیده است و حتی شنیدم که در دستور کار فردای مجلس است.
من هم خیلی خوشحال هستم که در جمع دوستان رسانه ای در کافه خبر خبرآنلاین هستیم. توفیقی است خدمت عزیزان و دوستان گرامی هستم. مخصوصا چهره هایی که توفیق داشتیم در جای دیگر نیز خدمتشان باشیم. واقعیت این است که دو جا از بهترین لحظه های عمر بنده است و هیچ گاه احساس ناراحتی نمی کنم. یکی در دانشگاه و با دانشجویانم است و دیگری با دوستان رسانه ای. به همین خاطر در دوره ای که در دانشکده خبر چند واحد درس داشتم فضای کاملا متفاوتی را در دولت هفتم و هشتم گذراندم و از رسانه ها هیچ گله ای ندارم. اگر بخواهید به عنوان جمع بندی مطالب از من چیزی داشته باشید باید بگویم که از رسانه ها هیچ گله ای ندارم. چون کاملا دوستان را درک می کنم. به هر حال رسانه وظیفه بسیار مهمی بر عهده دارد و تبیین مسایل و بخش مهمی از آنچیزی که در رسانه تحت عنوان «دانستن حق مردم است» بیان می کند رسانه ها بر عهده دارند.
به همین خاطر این حق را برای رسانه ها قائل هستیم که راجع به مسایل سیاسی، اجتماعی و مسایل مختلف کشور جویا باشند، سوال کرده و مطلب را برای مخاطبین خود ارائه کنند که مردم خوب کشور ما هستند. ما نتنها نباید گله ای داشته باشیم حتی باید قدردان زحمات دوستان ما در بخش های مختلف رسانه ها باشیم. گاهی اوقات از لحاظ فنی و تخصصی خبر اشتباه انعکاس داده می شود و ما نگران این هستیم که دانستن صحیح حق مردم است. حق نداریم در رابطه با گزارش کار یا مسایل دیگر کشور مردم را به اشتباه بیاندازیم. از این جهت گاهی اوقات لازم است تذکری داده شود که آن خود خبر یا نحوه انعکاسش صحیح انعکاس داده شود.
بحثی که اکنون در خصوص انتخابات وجود دارد بحث تغییر شرایط نمایندگان است. به نظر می رسد نمایندگان در دوره پایان نمایندگی علاقنمد به تغییر این قانون می شوند. فکر می کنید در این دوره با توجه به ایرادات قبلی شورای نگهبان به نتیجه برسند؟
در رابطه با قانون انتخابات طرح جامع هنوز نیامده است.
منظور همین لایحه اصلاح قانون است.
دو مورد اصلاحات در مجلس مطرح شده است. یکی مربوط به مدرک تحصیلی می شود که به صورت دو فوریتی تصویب شد و منتظر هستیم با نهایی شدن آن نظر شورای نگهبان را اعلام کنیم. یکی هم طرح استانی شدن است که مدت ها در دستور کار مجلس بود و ظاهرا خود مجلس محترم آن را از دستور کار خارج کرده است. الان طرح دیگری درمجلس مطرح نیست.
به نظر می رسد همان بحث مدرک تحصیلی نمایندگان دامنه انتخابات را کمی تنگ کرده است. مثلا یکی از نمایندگان مجلس در اعتراض به این امر تاکید کرد که تنها 9 درصد از فارغ التحصیلان دانشگاهی ما مدرک فوق الیسانس دارند. بنابراین ممکن است در برخی شهرها اصلا فردی در این سطح نداشته باشند و یا واجد شرایط دیگر نامزدی انتخابات مجلس نباشند و این امر باعث این شود که از شهرهای دیگر فرد نامزد شود که مشکلات خاص خود را خواهد داشت. موضع شورای نگهبان در این خصوص چیست؟
اگرچه ما مصوبه را دریافت نکردیم ولی با توجه به سابقه ای که از مصوبه داریم که فکر می کنم در دوره ششم مجلس چنین مصوبه داشتیم اعضای محترم شورای نگهبان نظرشان این بود اگر ما سطح مدرک تحصیلی را زیاد بالا بگیریم موجب محرومیت عده زیادی برای شرکت در انتخابات مجلس خواهد شد و این مسئله به نوعی تبعیض ناروا است. هم اکنون نمی دانم آیا همچنان اعضای محترم شورای نگهبان بر چنین وضعیتی اعتقاد دارند یا خیر، با توجه به اینکه تعدادی از اعضا تغییر کردند. اگر اعضای محترم شورای نگهبان این ایراد را وارد بدانند ممکن است مصوبه تایید نشود.
این مسئله از سوی برخی از خود نمایندگان انتقادی وارد شده که تلاش نمایندگان مجلس در سال آخر هر دوره برای اصلاح شرایط نامزدی برای انتخابات مجلس شورای اسلامی ممکن است به این معنا تلقی شود که نمایندگان به دنبال اصلاح قانون به نفع خود هستند تا به نوعی رقبا را حذف کنند. این انتقاد را شما چقدر وارد می دانید و آیا توصیه ای برای ان مسئله دارید که زمان اصلاح قانون شرایط انتخابات چه هنگام باشد؟
البته من نمی خواهم ذهن خوانی کرده و نسبت به اقدامات نمایندگان محترم پیش داوری کنم. قطعا در هر دوره ای نمایندگان محترم مجلس بر اساس وظیفه ای که دارند ممکن است نسبت به اصلاح یا پیشنهاد یک طرح قانونی اقدام کنند و حق قانونی آن ها نیز هست. اما از جهت کارشناسی در دوره قبل نیز ما تاکید کردیم که نیازمند یک قانون جامع انتخاباتی هستیم.قانون جامع انتخابات قطعا زمان زیادی را هم از دولت و هم از مجلس محترم می گیرد و لازمه اش این است که نظرات تمامی کارشناسان و دستگاه های ذی ربط در یک فرصت موسعه ای بررسی شود.
قطعا قانون جامعی را در یک سال باقی مانده عمر مجلس نمی توانیم داشته باشیم. از جهت زمان فرصتی نمانده است برای اینکه بتوانند یک قانون جامعی را تصویب کنند ولی بارها عرض کردم که از جمله الزامات جامعه ما این است که قانون جامع انتخابات داشته باشیم تا از این فضا که قانون انتخابات به صورت پیوند زدن به قوانین قبلی است خارج شویم.این مسئله به مصحلت کشور نیست.
قانون جامع انتخابات از زمان آقای پورمحمدی قرار بود به مجلس برسد؟
اخیرا نیز شنیدم که در دولت اقداماتی برای قانون جامع انتخابات انجام شد که به صورت لایحه به مجلس ارائه شود ولی به هر دلیل متوقف شد. اما نشنیدم اقدام خاصی از سوی مجلس محترم در این زمینه انجام شود.
مشکل کار چیست که حتی دو سال از عمر دولت دهم نیز می گذرد ولی هنوز این قانون به مجلس نرسیده است؟
عرض کردم هم دولت و هم مجلس در این جهت کوتاهی هایی را دارند.
از شورای نگهبان نظرخواهی شده است؟
ما اعلام آمادگی کردیم که هر گاه هم دولت و هم مجلس محترم از ما نظرات کارشناسی خواستند در اختیارشان بگذاریم ولی اینکه مشخصا در این موارد و پیش نویس های اخیر مجلس ما کاری انجام داده باشیم باید بگویم خیر. مشارکتی نداشتیم.
اشاره به بحث استانی شدن انتخابات کردید. با توجه به اینکه امضاء ها برای طرح این مسئله در صحن علنی مجلس کم شده موضوع به کمیسیون رفته است ولی اگر بخواهد این موضوع در صحن مطرح شود موضع شورای نگهبان چه خواهد بود؟ ممکن است آن نیز به نوعی دامنه انتخابات را تنگ کند؟
البته آن را نیز نمی توانم پیش بینی کنم ولی طرح مشابهی در دوره ای به شورای نگهبان واصل شد که شورای نگهبان نظرش این بود که ممکن است چنین طرحی موجب کاهش مشارکت مردمی شود. هم اکنون مطلع نیستم که همچنان اعضای محترم شورای نگهبان چنین نظری دارند یا خیر ولی آنچه مسلم است وضعیت موجود نسبت به قانون انتخاباتی که داریم برای جامعه ما وضعیت مطلوبی نیست.
بودجه ای که دولت برای برگزاری انتخابات مجلس در سال آینده درنظر گرفته است 31 میلیارد تومان در ردیف بودجه ای است که برای وزارت کشور در نظر گرفته است. آیا شورای نگهبان بخشی از این بودجه را در اختیار خواهد داشت یا ردیف بودجه جداگانه ای برای نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس نهم در نظر گرفته شد؟
در دو، سه دوره گذشته بودجه انتخابات شورای نگهبان مستقل بود ولی این بار دولت محترم پیشنهاد داد که بودجه انتخابات مجموعا با بودجه شورای نگهبان یکی شود. که البته از جهت اجرایی برای ما مشکلاتی را خواهد داشت و ما تلاش داریم بودجه همچنان به صورت مستقل در اختیار وزارت کشور و شورای نگهبان باشد.
به نسبت سال گذشته بودجه چقدر افزایش پیدا کرده است که بتوان گفت این بخش آن مخصوص انتخابات در نظر گرفته شد؟
بودجه انتخاباتی که ما پیشنهاد دادیم چیزی حدود 20 میلیارد تومان است.
یعنی به بودجه سال آینده شورای نگهبان 20 میلیارد تومان اضافه شد؟
الان اضافه نشده است. ما پیشنهاد دادیم. 28 اسفند اگر بودجه تصویب شود می توانیم بگوییم چقدر بودجه ما اضافه شده است.
یعنی حدود 20 میلیارد از 31 میلیارد کل بودجه وزارت کشور از آن شورای نگهبان است؟
دقیقا نمی دانم دولت محترم در رابطه با وزارت کشور چه بودجه ای در نظر گرفته است تنها عرض می کنم که پیشنهاد دولت این بود که بودجه ادغام شود ولی پیشنهاد ما برای شورای نگهبان چیزی حدود 20 میلیارد تومان است.
بنابراین آقای نجار حق دارد که اعتراض کند. چون نسبت به بودجه پایین وزارت کشور اعتراض کرد؟
اطلاعی ندارم. هنوز که تصویب نشده است.
خیر. در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس که مطرح و نظرخواهی شد معاون ایشان در کمیسیون اعتراض کرد که بودجه در نظر گرفته شده برای وزارت کشور کم است.
البته فکر می کنم دوستان ما در وزارت کشور و دولت بودجه های تفکیکی دیگری داشته باشند که به این شکل عمل می کنند. مثلا وزارت کشور بخشی از نیروهای انتخابات را از کارمندان موجودش استفاده می کند ولی ما باید مستقلا افرادی را برای نظارت انتخابات به کار بگیریم. در واقع بخشی که وزارت کشور به کارکنان خود می پردازد همان حقوق و مزایایی است که به کارکنان خود می پردازد. ما چنین وضعیتی را نداریم. کسی که در استان ها می آید برای ما نظارت کند باید برای آن چند روزی که در اختیار ما است به وی حق الزحمه پرداخت کنیم.
هم اکنون پیشنهاد خود را به کمیسیون تقدیم کردید؟
ما پیشنهاد مان را به دولت دادیم. طبق قانون بودجه ای که شورای نگهبان پیشنهاد می کند عینا باید در لایحه بودجه بیاید.
طبق قانون برای قوه قضاییه نیز باید این بودجه بیاید ولی هر سال دولت از این کار خودداری می کند؟
برای اینکه وضعیت ما را بهتر درک کنید به شما اشاره می کنم که من تا امروز تلاش می کردم تا بخشی از بودجه سال جاری را که تاکنون پرداخت نشده را بگیریم. بنابراین می توانید حدس بزنید وضعیت ما در سال آینده چه خواهد بود.
چون بحث قانون جامع انتخابات مطرح شد، با توجه به اینکه شما نیز در این زمینه کار تخصصی کرده و در جایگاه استاد راهنما و مشاور پایان نامه های بسیاری داشتید مسئله ای که مطرح می شود این است که در قانون جامع انتخابات حتی در خصوص تبلیغات انتخابات، درآمد ها، شفافیت هزینه های انتخاباتی باید ذکر شود. این مسئله در قوانین انتخابات کشورهای بزرگ دنیا مانند آمریکا و سایر کشورها ذکر شده است. اینکه فرد باید چقدر از خود هزینه کند و چقدر ازحزبش و چقدر از مردم کمک بگیرد. اینکه ما بگوییم مردم خودجوش کمک کرده و هزینه انتخابات کردند در انجا معنا ندارد. به عنوان یک استاد دانشگاه آیا منظور شما از ضرورت تدوین قانون جامع انتخابات این است که تمامی این مباحث در آن گنجانده شود یا حداقل مسایل کافی است؟
جدای از بحث استاد دانشگاه و شورای نگهبان در مجموع عرض می کنم واقعیت این است که نظام انتخاباتی ما مربوط به سی و سی و یک سال پیش است و هیچ اصلاح اساسی صورت نگرفته است. فضای جامعه ما فضای سی و یک سال پیش بوده و با فضای کنونی جامعه ما متفاوت است. بنابراین نیاز داریم در این چهارچوب فرهنگی یا اجتماعی که تغییر و تحولاتی داشتیم دیده شود. یکی از این مسایل بحث تبلیغات است. اصلا تبلیغات یعنی چه؟! الان مکررا از ما سوال می شود آیا فلان شخصیت که فلان جا سخنرانی کرده تبلیغات است یا خیر؟! واقعا قانون چیزی را روشن نکرده که ما آن را تبلیغ بدانیم یا خیر. تبلیغات در قانون فعلی محدود به همان چند روز فرصت قانونی معروف به فعالیت های انتخاباتی شده است که ممکن است پوستری چاپ شود. هزینه ها نیز همین شکل را دارد. گاهی اوقات متاسف می شویم که فردی در یک حوزه کوچک و دور افتاده مبالغی را برای تبلیغات انتخاباتی هزینه کرده که اگر همان مبالغ را صرف آبادانی آن محل می کرد بازدهی خیلی بیشتری داشت و متاسفانه شاهد چنین مسایلی هستیم.
قطعا بحث تامین مالی یکی از مباحث قانون جامع است. شیوه انتخابات و حزبی شدن و اینکه اسامی در یک لیست بیاید یا در لیست های متفاوت و ... هیچ کدام روشن نیست. می بینیم در انتخابات ها برخی شهرها با لیست انتخاب می شوند و در برخی دیگر از شهرها انفرادی انتخاب می شوند. بنابراین هیچ وضعیت باثباتی وجود ندارد . این ها مجموعه آسیب هایی است که به قانون انتخابات و مشخصا نظام انتخابات بستگی دارد. اگر چه به دلیل اعتمادی که بین مردم و مسئولین است خوشبختانه هیچ گاه از این رهگذر آسیب جدی نداشتیم و این نیز مرهون صداقت و پایداری مردم در مباحث سیاسی و اجتماعی است. ولی نیازمند این هستیم که این قانون و نظام انتخابات را به طور جدی اصلاح کنیم.
شورای نگهبان برای انتخابات مجلس نهم و تشکیل هیات های نظارت برنامه ریزی داشته است؟
هیات های نظارت طبق قانون باید در زمان خاص خود شکل بگیرد. یعنی در زمانی که قانون پیش بینی کرده از زمان تشکیل هیات های اجرایی و هیات های نظارت. قبل از آن خلاف قانون است. بنابراین ما کاری انجام نمی دهیم ولی باید بودجه پیش بینی شود که این کار انجام می شود و این مسئله ما را به سمت و سوی انتخابات می برد و قطعا باید ناظرین را سامان دهی کنیم. خیر،هنوز هیچ گونه کار سازمانی روشنی را شکل ندادیم.
آقای دکتر! دفاتر شهرستانی که فعال هستند؟
دفاتر ما دائمی هستند ولی اینکه فعالیت انتخاباتی داشته باشند خیر. باید طبق چهارچوبی که در موارد قانونی قید شده شکل بگیرد. دفاتر ما اصالتا نقشی در انتخابات ندارند. این هیات های نظارت هستند که وظیفه قانونی در انتخابات دارند و دفاتر حکم پشتیبانی آن ها هستند.
روز گذشته خبری داشتیم مبنی بر اینکه همایشی تحت عنوان ناظرین انتخاباتی استان قزوین برگزار شده است. همایش های ناظرین شورای نگهبان در چهارچوب وظایف قانونی برگزار می شود؟
عرض کردم ما هیچ گونه نیروی استخدام شورای نگهبان به این شکل نداریم. مردمی هستند که داوطلبانه با ما همکاری دارند. در ادوار گذشته هر از چند گاهی ما از آن ها دعوت می کنیم و ممکن است کسی بیاید برای آن ها سخنرانی داشته باشد ولی الزاما سخنران ها و سخنانی که مطرح می شود موضع رسمی شورای نگهبان نیست.
شما در جریان همایش قزوین که بسیار خبرساز نیز شده هستید ؟
بله. خبرش را دیدم. البته ظاهرا اصلاحاتی نیز نسبت به خبر وارد شد. ظاهرا خبر خوب منعکس نشده بود.
شورای نگهبان نظری راجع به مدعوین این دست همایش ها ندارد؟ آیا لزومی دارد یک شخصیت نظامی برای چنین همایش هایی در نظر گرفته شود؟
معمولا ما آزاد گذاشتیم که افرادی از همه قشرها، اساتید دانشگاه و حوزه، روحانیت معزز و ... دعوت کنند. چون الان زمان انتخابات نیست منعی نداریم که چه کسانی باشند ولی دفاتر نیز بر اساس سلیقه خود سخنران دعوت می کنند. دستور العمل مشخص سازمانی برای اینکه چه کسانی باشند نداریم.
برای جلوگیری از بوجود آمدن شائبه در دفاتر استانی برنامه ای برای آینده دارید؟
چون ما به سمت انتخابات پیش می رویم قطعا برای سال آینده باید بررسی بیشتری کرده و از افرادی دعوت کنیم که بخواهند در چهارچوب مصالح کشور صحبتی داشته باشند نه در چهارچوب مصالح شخصی، و نظرات شخصی خود را بیان کنند.
آقای دکتر! بعد از هر بار انتخابات این شائبه به وجود می آید که هیات های نظارت از بین افراد شبه نظامی یا بسیجی انتخاب می شوند. برای اینکه از این شائبه ها جلوگیری شود شورای نگهبان چه برنامه ای دارد؟
گاهی اوقات برخی افراد مراجعه کرده و نکاتی را مطرح می کنند که واقعی نیست. ما قطعا از مسئولین نظامی دعوت نمی کنیم و در هیات های ما از مسئولین نظامی کسی حضور ندارد. ولی افراد فرهنگی با قشرهای مختلف ارتباط دارند. مثلا بخشی از روحانیت با بدنه نیروهای نظامی(سپاه، ارتش و بسیج) ارتباط دارند. ممکن است آن ها دعوت شوند ولی نه به سبب ارتباطی که با این دست نیروهای نظامی دارند بلکه به سبب شخصیت حقیقی خود آن ها که البته تلاش شده است و ما به دوستان گفتیم که حدالمقدور از کسانی که کمتر این گونه مراودات را دارند دعوت شوند. قطعا برای انتخابات آینده نیز در نظر داریم این روش را ادامه دهیم.
یعنی شورای نگهبان این انتقاد را می پذیرد که تاکنون به این مسایل کم تر توجه داشت؟
عرض کردم. به این شکل نبود ولی چون در فضای بیرونی گاهی اوقات دوستان مطالبی بیان می کنند ما سعی می کنیم آنجا که منع قانونی داریم و دخالت افراد نظامی در انتخابات را تاکید دارد از این افراد استفاده نکنیم.
مشخصا راجع به بسیج بفرمایید شورای نگهبان چه موضعی دارد؟
بسیج به عنوان نیروی نظامی شناخته شده نیست، بنابراین منعی برای بکار گیری شان برای هیات های نظارت نداریم. ولی اگر فرماندهی بسیج دخالت کند قطعا ما آن را نپذیرفته و اجازه نخواهیم داد که در این بخش ها وارد شود. ولی من، شما و دیگران همه عضو بسیج هستیم. آیا نمی توانم در شورای نگهبان عضو باشم؟!
قطعا شورای نگهبان بعد از این همه برگزاری انتخابات تجارب زیادی داشته . برای اینکه هم انتخابات سالم برگزار شود و هم شبهات کم شود چه توصیه ای دارید؟
بخشی از این مطالب به این باز می گردد که ممکن است بین دستگاه های مختلف سوء تفاهم هایی وجود داشته باشد. ولی ما هیچ گاه نگفتیم کار شورای نگهبان کاملا بی عیب و نقص است. به هر حال ما نیز انسان و بشر هستیم. یکی ازا عضای شورای نگهبان بنده ام که در خدمت شما هستم. آیا نمی توانم مرتکب خلاف و اشتباه شوم؟! چرا؟! به هر حال انسان هستیم و در معرض خطا و اشتباه، مگر اینکه خدا کمک کند.
بنابراین ما رد نمی کنیم اگر در گذشته اشتباهی صورت گرفته باشد. اما تلاش می کنیم اشتباه مان را جبران کنیم. با روش های جدیدی که داریم. با دسترسی بیشتری که از طریق رسانه ها با مردم داریم. سعی می کنیم اگر جایی تذکری به ما داده شد آن را گوش کرده و به دنبال اصلاح ان برویم. مثلا بخشی به عنوان «بازرسی» طی یکی، دو سال اخیر در شورای نگهبان راه اندازی کردیم. بخشی در انتخابات ها داریم به عنوان نظارت که هر دو بخش از جهت شکلی و محتوایی مکررا در حال بررسی سوابق گذشته و انتخاباتی که در گذشته برگزار شد و حتی دوستان ما در روابط عمومی از وضعیت انتخابات گذشته یک آسیب شناسی تهیه کرده و به ما دادند. ما این را در جلسات کارشناسی مطرح می کنیم اگر اشتباه و خطایی مرتکب شدیم درصدد اصلاح آن بر می آییم. اگر هم در حد یک انتقاد و یا سوء برداشت بوده توضیح می دهیم. گاهی اوقات دوستان و شهروندان از طریق ایمیل یا تلفن ارتباط برقرار می کنند. ما از دوستان خود درخواست می کنیم که تلفنی یا حضوری توضیح بدهند و آن فرد بعد از توضیح ما متوجه می شود که این مسئله سوء تفاهم است. به هر حال همچنان آماده هستیم هر کسی اشتباه و خطای ما را گوشزد کند آن را بررسی کرده و قطعا خود را اصلاح کنیم.
برای بررسی صلاحیت ها دستورالعمل مشخصی دارید یا ممکن است به مرور زمان ملاک ها و معیارهای جدید تر به دستور العمل قبلی اضافه شود؟
ملاک ها توسط قانون مشخص می شود. مگر اینکه مانند دو فوریتی که اخیرا مجلس نسبت به مدرک تحصیلی اقدام کرده است. دو ماده 28 و 30 که در قانون انتخابات مجلس است معیارهای اصلی ما است. یکی شرایط را مطرح کرده و دیگری موانع را. ما بر اساس آن حرکت می کنیم. اگر دستورالعمل یا بخشنامه ای نیز باشد باید در همین چهارچوب تصویب شود. طبعا ما بخشنامه ها و دستورالعمل های انتخاباتی را در جلسه شورای نگهبان اعلام می کنیم و اگر جایی ابهامی باشد نظر اجماعی اعضای شورای نگهبان را درخواست می کنیم و آن نظر را به عنوان دستورالعمل به دفاتر یا هیات های نظارت در زمان انتخابات ابلاغ می کنیم.
برای انتخابات مجلس نهم چه زمان این جلسه برگزار و دستور العمل آن ابلاغ می شود؟
اگر ما انتخابات را اواخر اسفند داشته باشیم طبعا از اواخر اردیبهشت کارهای مقدماتی انتخابات شروع می شود و چیزی حدود خرداد یا مرداد سال آینده باید کارهای اصلی ما شروع شود.
برای کمرنگ شدن اعمال سلایق در بررسی صلاحیت ها برنامه خاصی دارید؟
به هر حال هم دوستانی که ما به کار می گیریم دارای تجربه هستند. ما برخی از افراد را داریم که از اولین دوره انتخابات جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب حضور داشته و با ما همکاری می کنند. ما سعی می کنیم این تجربه را منتقل کنیم. دستورالعمل ها و بخشنامه هایی که از نظر کارشناسی مورد تایید هستند را در مدت انتخابات و دوره ای که اغاز انتخابات است برای دوستان و همکاران منعکس می کنیم و آنان نیز بر اساس همین عمل می کنند. فکر می کنم اگر بتوانیم در رابطه با اجرای صحیح قانون و دستورالعمل ها آموزش هایی را نیز داشته باشیم که در گذشته داشتیم ولی باید تعداد آن ها را بیشتر کنیم به بهتر برگزار شدن انتخابات ها کمک می کند.
بنابراین کاهش بودجه تاثیر مستقیم بر انتخابات می گذارد؟
قطعا. خدمت دوستان دولت و مجلس عرض کردم که شورای نگهبان نهادی بوده که با کمترین بودجه حرکت می کرد. به دلیل روحیه ای که اعضای محترم شورای نگهبان داشتند در یک زمان نیز به نیازمندی های شورای نگهبان توجه نشده است. به دلیل گسترش مباحث انتخاباتی ولی الان در جایگاه سی و دو سال پیش برای سازمان های دیگر هستیم. سازمان های دیگر بودجه های عمرانی شان به خوبی تصویب شده است و امکانات فراهم شده است ولی برای شورای نگهبان این امکانات فراهم نشده است. قطعا اگر این بودجه ها برای شورای نگهبان تامین نشود در انجام وظیفه ما نیز ممکن است کوتاهی هایی صورت بگیرد.
مسئله ای که راجع به تایید صلاحیت ها مطرح می شود این است که هر بار بعد از بررسی صلاحیت ها شورای نگهبان اعلام می کند که حاضر است اسناد و مدارک این بررسی ها را در اختیار افراد متقاضی قرار بدهد ولی هیچ گاه این کار صورت نگرفت؟
طبق قانون ما موظف ایم دلایل کسانی که صلاحیت شان مورد تایید واقع نمی شود را به خودشان اعلام کنیم.
این اقدام صورت گرفته است؟
بله. این دلایل طبق رویه منظمی که بین شورای نگهبان و وزارت کشور است از طریق فرمانداری ها و از همان طریقی که ثبت نام انجام شده است به افراد اعلام می شود. مثلا اعلام می شود که آقای فلان به دلیل ماده دو بند 28 یا ماده 5 بند 28 صلاحیت شان مورد تایید واقع نشده است. اما اگر مستندات پرونده را بخواهند باید به دفاتر ما در استان ها مراجعه کنند یا به خود شورای نگهبان مراجعه کنند. تعداد کثیری از این افراد در هر دوره از انتخابات به شورای نگهبان مراجعه می کنند که ما پرونده را در حضور خود ایشان تشریح می کنیم.
اما نمی توانیم به فرد دیگری نشان دهیم. چون برخی از دوستان اعلام می کنند که این پرونده ها را در اختیار رسانه ها قرار دهید که ما طبق قانون مجوزی برای این کار نداریم و اگر انجام شود تخلف محسوب می شود.
گاهی اوقات افرادی که پرونده رد صلاحیت خود را دیدند مدعی می شوند که اسناد و مدارک شورای نگهبان در رد صلاحیت شان متقن نیست. آیا می توان این موارد خاص را رسانه ای کرد؟
خیر. ما در هر صورت نمی توانیم موارد رد صلاحیت افراد را رسانه ای کنیم. این یک حکم کلی است و قانون به ما چنین اجازه ای نداده است. اما قانون تشخیص این امر را بر عهده شورای نگهبان قرار داده است. در ابتدا هیات های اجرایی، بعد هیات های نظارت استانی و بعد هیات مرکزی و در نهایت شورای نگهبان بررسی می کند. مثل اینکه شما بگویید دو نفر که اختلاف دارند به محکه ای بروند و بعد رای را یکی از طرفین صادر کند. قانون گفته است اینجا رای را قاضی صادر کند. در اینجا نیز تشخیص این مسئله بر عهده اعضای شورای نگهبان است.
گاهی اوقات شاهد هستیم گفته می شود دیدار با فلان شخصیت و چهره موجب رد صلاحیت نامزدهای انتخاباتی می شود. مخصوصا در یک سال گذشته. چنین چیزی صحت دارد؟
صرف دیدار در این جهت هیچ تاثیری ندارد. ممکن است افراد با خیلی اشخاص دیدار داشته باشند. خیلی از مقامات سیاسی ما با برخی از مقامات کشورهای منطقه که الان سقوط کردند ملاقات داشتند. آیا این می تواند دلیل رد صلاحیت این ها باشد. بنابراین صرف دیدار مطرح نیست. آنچه که من همواره عرض کردم رفتار افراد است. ممکن است با برخی از این افراد ملاقاتی داشته باشید که تذکری به آن ها بدهید یا مطلبی از آن ها بشنوید. ولی گاهی اوقات می روید آن ها را تایید می کنید. شما می روید کسی که تخلفی مرتکب شده و خدشه ای به نظام وارد کرده است را تایید می کنید. اگر کارتان به گونه ای باشد که موید این شخص یا فرد باشد ممکن است در آینده مورد بحث واقع شود.
برخی اوقات شاهد اظهارنظرهای مقامات غیر مسئول یا رسانه ها راجع به رد صلاحیت افراد هستیم. چقدر این دست اظهارنظرها اعضای شورای نگهبان را در خصوص بررسی صلاحیت افراد تحت فشار قرار می دهد؟
هیچ.
اینکه از هم اکنون اعلام می شود که فلان طیف سیاسی دیگر حیات ندارد و نباید تایید صلاحیت شود و مسایلی از این دست؟
موضع رسمی شورای نگهبان این است که اصولا هیچ گونه نگاهی به جناح ها و گروه هایی که در چهارچوب قانون حرکت می کند ندارد. به هر حال همه این ها محترم هستند و مادامی که در چهارچوب قانون حرکت کنند برای شورای نگهبان محترم هستند و هیچ گونه مطلبی در این خصوص صحت ندارد ولی اگر کسی مثلا با سازمان منافقین ارتباط دارد قطعا در بررسی صلاحیت شان تاثیر می گذارد.
عید نوروز را در پیش داریم. برخی شخصیت ها هستند که علی رغم اینکه هنوز هیچ محکمه قضایی، ساختار شکنی ان ها را تایید نکرده به عنوان ضد انقلاب مطرح هستند. آیا نمایندگان فعلی مجلس صرفا به خاطر دیدار نوروزی با این اشخاص رد صلاحیت می شوند؟
مردم تکلیف این افراد را مشخص کردند. دیگر این افراد در جایگاهی نیستند که بخواهند ادعای برگشت به نظام را داشته باشند مگر اینکه در چهارچوب قانونی برخورد دیگری شود. محکومیتی که این ها بین افکار عمومی پیدا کردند به ما اجازه نمی دهد که در شورای نگهبان بتوانیم صلاحیت کسانی که رفتار این افراد را تایید کردند را برای انتخابات آتی احراز کنیم.
گاهی اوقات خواسته می شود کسانی که به عنوان خواص بی بصیرت مطرح هستند از رفتار و عملکرد سران فتنه اعلام برائت کنند. آیا این اعلام برائت ها می تواند در بررسی صلاحیت این اشخاص تاثیرگذار باشد؟
نمی توان الان چیزی عرض کنم. چون پیش گویی از آینده است ولی به هر حال رفتار افراد برای بررسی صلاحیت افراد در آینده مد نظر خواهد بود.
توصیه مقام معظم رهبری در خصوص جذب حداکثری و دفع حداقلی مورد نظر شورای نگهبان در خصوص بررسی صلاحیت ها است؟
قطعا این طور است. اگر نبود ما شاهد نبودیم در ادوار مختلف از جناح ها در انتخابات شرکت کنند. همین انتخابات هشتاد و هشت نیز شاهد شکل گیری یک رقابت سنگینی بین نامزدها بودیم و شورای نگهبان نیز با همین نگاه افراد را تایید صلاحیت کرد که آن رقابت ها و جذب حداکثری باشد ولی متاسفانه از این امر سوء استفاده شد و در جهت خلاف مصالح نظام از ان استفاده کردند.
این نگرانی که ممکن است گرایش های سیاسی مانع از تایید صلاحیت افراد شود گاهی اوقات باعث این شد که افراد بدون تابلو وارد رقابت انتخاباتی شوند و حتی رای آورده ولی بعدها تحت عناوین فراکسیون بندی مجلس موضع سیاسی خود را مشخص کنند. این مسئله ممکن است این حق را از مردم بگیرد که با شناخت موضع سیاسی به این فرد رای بدهند. موضع شورای نگهبان چیست؟
عرض کردم که ما رفتار افراد را مد نظر داریم نه اینکه وابسته به کدام جناح یا حزب سیاسی هستند. بنابراین افراد و گروه های مختلف خیال شان راحت باشد. شورای نگهبان هیچ نگاه جناحی نخواهد داشت. در گذشته این طور نبوده و در آینده نیز این طور نخواهد بود. من به ضرس قاطع این را عرض می کنم. ولی رفتار فردی اشخاصی که داوطلب هستند قطعا مد نظر قرار خواهد گرفت.
ما در دوره های مختلف انتخابات مجلس نمایندگانی داشتیم که صلاحیت شان برای دوره بعد تایید نشد. فکر می کنید هم اکنون نیز نمایندگانی در مجلس هشتم باشند که صلاحیت شان برای دوره نهم تایید نشود؟
این هم می شود پیش گویی که ما از آن معذوریم. ولی چون رفتار افراد ملاک قرار میگیرد ممکن است الان من در شورای نگهبان حضور داشته باشم و مشکلی نداشته باشم ولی در دور بعد مشکلی داشته باشم و نتوانم صلاحیت های لازم برای ورود به شورای نگهبان را داشته باشم. همین وضعیت برای هر جایگاهی امکانپذیر است. چون همان طور که عرض کردم انسان خطاپذیر است. اگر خدایی نکرده یک نماینده فعلی مرتکب یکی از جرایم شود که در قانون است، مثلا حکم محکومیت در خصوص آن صادر شود قطعا آن مد نظر ما قرار خواهد گرفت.
غیر از حکم محکومیت، اظهارنظرها و مواضع چطور؟
در خصوص رفتارها عرض کردم. اگر کسی علیه نظام رفتار کند قطعا در بررسی صلاحیت ها آن را مد نظر قرار خواهیم داد.
به هر حال رفتار نمایندگان فعلی بعد از سه سال مشخص است؟
هنوز بررسی نکردیم. قرار شد انتخابات را در سال نود شروع کنیم. انشاء الله همان زمان اظهارنظر می کنیم.
آقای دکتر! چقدر مصلحت ها در نظر اعضای شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت ها تاثیرگذار است؟
در بررسی صلاحیت ها مصلحت ها شخصی خواهد بود. چون دوازده نفری که هستند پرونده ها را از زاویه ای خاص بررسی می کنند. ممکن است در یک مورد یک نفر نظر مثبت داشته باشد و دیگری نظر منفی. این در رای انفرادی فرد تاثیر گذار است.
یعنی هیچ گاه به صورت کلی مطرح نمی شود که مثلا در خصوص فلان جناح یا فلان شخص مصلحت ها را در نظر بگیرید؟
خیر. اگر مثلا کسی صلاحیت اش مورد تایید نباشد و بر اساس شرایط 28 یا 30 قانون نباشد قطعا هیچ مصلحتی بالاتر از قانون نیست.
مکانیزم بررسی صلاحیت ها برای انتخابات مجلس چه تفاوتی با انتخابات ریاست جمهوری دارد؟
در انتخابات ریاست جمهوری بررسی صلاحیت ها مشخصا در هیات مرکزی و خود شورای نگهبان است. چون تمام کشور و حتی ایرانیان خارج از کشور یک حوزه انتخابی محسوب می شوند. ولی برای انتخابات مجلس یا خبرگان رهبری چون انتخابات حوزه ای است در هر یک از این حوزه ها ما هیات نظارت و هیات اجرایی استان و شهرستان داریم. در تمام این مراحل موضوع بررسی می شود. اگر من از شهرستانی در انتخابات شرکت کردم هیات نظارت شهرستان در خصوص صلاحیت من اظهارنظر می کند. اگر اعتراضی داشتم به هیات نظارت استان واگذار می شود. از هیات نظارت استان به هیات نظارت مرکزی و از آنجا به شورای نگهبان می آید. بنابراین این طور نیست که همه مطالب به شورای نگهبان بیاید. شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت ها به عنوان یک مرجع عالی تجدید نظر محسوب می شود.
در خصوص بررسی صلاحیت افراد عضو دو حزبی که سال گذشته غیرقانونی اعلام شده اند شورای نگهبان چطور عمل می کند؟
این دو حزب منحل شده و دیگر عضوی ندارد.
یکی از افتخارات روابط حقوقی در کشور ما این است که ما نقطه کوری نداریم و همه مسایل پیش بینی شده است. آیا این صحیح است که فردی یا نهادی اعلام کند که من این قانون را اجرا نمی کنم چون این طور تشخیص دادم؟
ما در مباحث حقوقی و حاکمیت قانون و قانون گرایی بحثی وجود دارد مبنی بر اینکه قانون باید ضمانت اجرا داشته باشد. امروزه بسیار بین مسئولین و مقامات و حتی مردم مطرح است که قانونی که نوشته می شود آیا ضمانت اجرا دارد یا خیر؟ منظور من از ضمانت اجرا عموما این نیست که جریمه، مجازات و حبسی یا در قانون مجازات و در خصوص جرایم سنگین مجازات اعدام باشد. ما در خصوص ضمانت اجرای قوانین به ضمانت های مادی تاکید می کنیم. در صورتی که در فلسفه حقوق و فلسفه قانون از ضمانت اجرایی دیگری سخن گفته می شود که آن ضمانت اجرای درونی انسان ها است. یعنی اگر به اعتبار قانون بین من و شما قراری گذاشته شود و یا متن قانونی نگارش شود آنچه که الزام آور است احساس درونی من و شما است.
اگر مقداری روشن تر بگویم قصد و اراده افراد مبنی بر معتبر شمردن قانون اساسی که اجرای قانون از آن استخراج می شود. پس فراتر از ضمانت های مادی نیازمند این احساس درونی هستیم. متاسفانه امروزه در بین برخی مسئولین چنین تصوری است که مثلا اگر فلان قانون یا مصوبه ای وجود دارد بنده با تشخص شخصی خود اجرا نمی کنم. خدایی نکرده سوء نیتی نیز وجود ندارد. شاید سوء تفاهمی باشد که تشخص بدهم این مصوبه یا قانون الان به مصحلت کشور نیست. ولی ما باید بدانیم اگر این فرض را تک تک آحاد جامعه داشته باشند یعنی چیزی حدود هفتاد تا هشتاد میلیون جمعیت قانون مستقل خودشان را می خواهند که آن موقع ما با نوعی آنارشیسم و بی نظمی مواجه می شویم که کسی نمی تواند جامعه را اداره کند.
جدای این بحث حقوقی اشاره ای به رویه بزرگان مان می کنم. مثلا حضرت امام(ره) در جامعه هر گاه مسئله ای مطرح می شد ایشان می فرمودند به قانون عمل کنید. حتی آنجایی که به ضرورت مصلحتی ایجاب می کرد که تصمیم دیگری بگیرند باز همان جا ایشان می فرمودند بعد از رفع مصلحت به قانون باز گردید. نمونه بارز این مسئله در وصیت نامه امام راحل است که ایشان برخی مواردی که در زمان حیات شان مصلحتا تصمیمی گرفته بودند برای رفع آن معضل تاکید کردند تا به قانون باز گشت شود.
مقام معظم رهبری نیز دقیقا بر همین مبنا حرکت می کند. این دو شخص بزرگوار به عنوان الگو اسوه تمام جامعه ما هستند و به عنوان رهبر دینی و سیاسی مطرح هستند. تجربه های بسیاری از ایشان در همین شورای نگهبان شاهد بودم که هر گاه مسئله ای مطرح می شد ایشان بر اجرای قانون تاکید داشتند. ولو اینکه ممکن بود آن قانون محاذیری هم داشته باشد.
مواردی که ایشان به استناد اصل 57 قانون اساسی استفاده کردند بسیار اندک است و البته همان جا نیز اجرای قانون است. ما اجرای احکام حکومتی را عین قانون و اجرای قانون می دانیم. بنابراین هنگامی که بزرگان ما در این چهارچوب حرکت می کنند ما نیز باید در همین چهارچوب حرکت کنیم.
قطعا قانون محدودیت هایی برای من به وجود می آورد؛ چه به عنوان شخصیت حقوقی ام در شورای نگهبان و چه به عنوان شخصیت حقیقی ام در جامعه. ولی من باید تابع باشم. به هر حال آمدیم سازوکار رسمی را به عنوان مجلس یا هر مرجع دیگری را پذیرفتیم و باید به مصوبه های آن عمل کنیم. ما مراجعی داریم که به نوعی بر یک مبنای قانون شکل گرفتند و الزاماتی را برای ما به وجود می آورند. ما باید تابع این ها باشیم. اگر این کار را نکنیم به بی نظمی و آنارشیزم باز می گردیم که جامعه مدیریت نمی شود.
شورای نگهبان به این مسئله واکنش نشان می دهد؟
متاسفانه هیچ ابزاری در اختیار شورای نگهبان نیست. تنها موردی که ما می توانیم اعلام نظر کنیم این است که اگر تفسیری از ما درخواست شود آن موقع می توانیم اعلام کنیم که چنین برداشتی از قانون صحیح است یا خیر.
پس تسری این دیدگاه به جامعه را خطرناک می دانید؟
قعطا . عرض کردم از این مسئله به نوعی آنارشیزم می رسیم. نباید فراتر از قانون حرکت کنیم. باید در چهارچوب الزامات حرکت کنیم. ولو اینکه قانون به نفع من شخص یا من مسئول نیز نباشد. اگر هم مشکلی هست راهکارهای قانونی وجود دارد.
خوب است ایجا خاطره ای از جلسه 26 خرداد ماه با مقام معظم رهبری عرض کنم. در پایان این جلسه که برخی اعضای شورای نگهبان و اعضای ستاد چهارگانه انتخابات حضور داشتند یکی از اعضا از مقام معظم رهبری درخواستی داشت که خلاف قانون بود و ایشان فرمودند من خلاف قانون انجام نمی دهم. عین قانون عمل شود.
درخواست ایشان چه بود؟
بگذریم.
ابطال انتخابات بود؟
خیر. این مسئله که مطلب کلی تری بود که حتی مطرح هم شد ولی رد شد.
خب. اگر نگویید این طور برداشت می شود که این مسئله بود؟
علاوه بر این ها بود. یکی از اعضای ستاد درخواست ابطال کردند که ایشان تاکید کردند که خلاف قانون است. ایشان بر راهکار قانونی تاکید کردند و فرمودند شورای نگهبان و وزارت کشور مکلف اند مشکلات را بررسی کنند و اگر تخلف و تقلبی صورت گرفته اعلام شود. این هم یک مصداق آن بود ولی آنچه که عرض کردم در پایان جلسه مطرح شد که رهبری تاکید کردند من خلاف قانون عمل نمی کنم.
نتیجه کارگروه حل اختلاف بین دولت و مجلس به کجا رسید؟
بعد از اینکه کار تمام شد دبیر محترم شورای نگهبان نتیجه را خدمت مقام معظم رهبری تقدیم کردند. منتظر هستیم اگر نظر جدیدی دارند اعلام کنند و بعد ما در همان چهارچوب تفسیر قانون اساسی در جلسه عمومی شورای نگهبان اعلام کنیم.
با توجه به فضای سیاسی فعلی کشور ارزیابی شما از مشارکت مردمی در انتخابات آینده چیست؟
انتظار و پیش بینی ما این است که با توجه به اینکه مردم خوبی داریم مثل همیشه مردم به صورت گسترده پای صندوق های آرا حاضر خواهند شد و انشاء الله انتخابات باشکوهی خواهیم داشت.
سوالات کاربران خبرآنلاین از سخنگوی شورای نگهبان و پاسخ عباسعلی کدخدایی به این سوالات:
****
شورای نگهبان معمولا بطور رسمی اعلام می کند در انجام وظایف خود کار جناحی نمی کند. اما در انتخابات مختلف برخی اعضای شورای نگهبان صراحتا از یک یا چند کاندیدا حمایت می کنند. این تناقض چگونه قابل حل است؟
این گونه مسایل جناحی و سیاسی مد نظر شورای نگهبان قرار نمی گیرد. ولی به هر حال شخصیت های شورای نگهبان هر کدام در جایگاه های متعددی حضور و مشغول هستند و نظراتی را به حسب شخصیت غیر شورای نگهبانی شان در انتخابات ریاست جمهوری اعلام می کردند. البته به این افراد تذکر داده شد که نبایستی چنین کاری می کردند.
اما اساس کار شورای نگهبان بر بی طرفی است و در تمام مراحل کار خود نظرات شخصی افراد را دخالت نمی دهد. در همین انتخابات ریاست جمهوری اخیر نیز بارها عرض کردم اگر اعضای شورای نگهبان قصد تاثیرگذاری داشتند در بررسی و تایید صلاحیت ها این کار را می کردند. چطور آن جا صلاحیت ها را تایید کردند ولی در برگزاری انتخابات دخالت کردند؟! بنابراین باید دوستان ما که این سوال را مطرح کردند این تناقض را پاسخ دهند.
تا به حال موردی وجود داشته که شورای نگهبان اشتباه کرده باشد(مثلا در تصویب یا رد یک قانون) و بعدا اشتباه خود را جبران کرده باشد؟
اگر تا زمانی که ما رای را به مجلس محترم اعلام می کنیم و اشتباهاتی مانند اشتباه تایپی وجود داشته باشد و یا اینکه برخی آقایان در این فاصله مجددا برسی کرده باشند و نظرشان تغییر کرده باشد. بله، در این فاصله به مجلس اعلام کردیم که مثلا نظری که برای شما فرستادیم این اشکال را دارد ولی عموما این مسئله به ندرت پیش امده است.
تنها در چند مورد که اشتباه تایپی شده بود اصلاحیه ای را به مجلس محترم ارسال کردیم.
اگر کسی را اشتباها رد صلاحیت کردید و بعد فهمیدید اشتباه بود چه کار می کنید؟
مثل این است که یک قاضی برای یک فرد حکم مجازات می دهد و بعد از سال ها متوجه می شود که حکم شان اشتباه بوده است. اگر ما بتوانیم جبران کنیم قطعا جبران می کنیم ولی اگر قابل جبران نباشد باید خدا ما را ببخشد.
چرا آیت ا.. جنتی چندین و چند پست کلیدی دارد؟ شورای نگهبان و خبرگان و امام جمعه، مجمع تشخیص و...
شغل تعریف خاص دارد. گاهی اوقات این ها از جهت حقوقی سمت های سیاسی است. سمت های سیاسی الزاما شغل نیست. مثلا رییس محترم جمهور رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز است. عضو مجمع تشخیص مصلت نیز است، عضو شورای عالی امنیت ملی نیز است و ... این ها شغل محسوب نمی شود. این ها سمت هایی است که باید در صحنه باشند.
چرا شورای نگهبان برخی از اشخاص را از شمول طرح بررسی اموال خارج کرد. چرا با طرح اولیه مجلس مخالفت کرد؟
به استناد اصل 142 ام. اینجا مشخص شده که رهبر، رییس جمهور و وزرا از این مسئله استثنا هستند. نظر اعضای شورای نگهبان این بود که چون تنها این جایگاه ها در این اصل تصریح شده بنابراین نمی توان جایگاه های دیگر را اضافه کرد.
چرا برای انتخابات از سازمان بین الملل برای ناظر استفاده نمکنید که برای کسی شبه وجود نداشته باشد ؟
قانون به ما چنین اجازه ای نمی دهد. با توجه به تجربه ای که داریم به ضرس قاطع اعلام می کنیم که آماده ایم بر انتخابات هر کشوری که بخواهد نظارت کنیم.
سوالی که من داشتم این بود خداوکیلی آقای دکتر در رابطه با انتخابات 88 دلایلی را که شورای نگهبان آوردند لاقل برای خودشان قانع کننده بود که از مردم انتظار داشتند تا همه ان را متقن فرض کنند؟
بله. اگر وی شک دارد می تواند به ما مراجعه کند تا توسط اسناد و مدارک یک بار دیگر برای ایشان توضیح دهیم.
چرا به عنوان سخنگوی شورای نگهبان که وظیفه نظارت بر انتخابات را بر عهده دارد در رسانه ملی راجع به مسائل پس از انتخابات 88 این قدر ضعیف اظهارات شما منعکس شد؟ فکر نمیکنید این امر خود عاملی بر تداوم التهابات گردید؟
انتقاد وارد است به صدا و سیما نه به شورای نگهبان. باید این سوال برای صدا و سیما ارسال شود.
آیا شورای نگهبان در روند بررسی صلاحیت کاندیداهای مجلس نهم ، مانند مجلس ششم عمل می کند یا مجلس هفتم و هشتم .یعنی فضای باز سیاسی ایجاد می کند یا خیر؟
طبق قانون عمل می کنیم.
شما چه نمره ای به عملکرد خود در جریان حوادث پس از انتخابات و اعتراضات به روند رای گیری می دهید ؟ آیا صحبت های شما باعث اقناع افرادی مانند کسانی که به دکتر رضائی رای داده بودند، شد ؟
نمره را باید دوستان بدهند. من در خصوص سایرین نمره می دهم. اگر می شد تمام این ها را باز می کردیم و گزارش تلفن ها و مذاکرات خود را بازگو می کردیم نسبت به همه شاید فضا باز تر از این می شد. ولی برخی مصالح اجازه این کار را به ما نمی دهد.
مذاکرات انجام شده با طرفین ضبط و حفظ شده است؟
بخشی از آن بله ولی بخش دیگر آن خیر.
لطفا مواضع شورای نگهبان را درباره کاندیداتوری سید محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری اعلام کنید. با توجه به اینکه بدنه دلسوز نظام چه مردم و چه رجال خواستار حضور ایشان هستند و حساب این بزرگوار از دیگران جداست؟
الان خیلی زود است تا راجع به اشخاص اظهارنظر کنیم. به موقع آن اگر ایشان ثبت نام کردند ما نظر می دهیم.
شما در خصوص آقای کروبی و موسوی نظرتان را فرمودید. راجع به آقای خاتمی چند بحث مطرح است. برخی ایشان را خواص بی بصیرت دانسته و برخی دیگر ایشان را جزو سران فتنه می دانند. خاطرم است آقای غفوری فرد روزی گفتند که از مقام معظم رهبری شنیدند که حساب آقای خاتمی از دیگران جداست. آیا چنین چیزی صحت دارد؟
من نمی دانم.باید از آقای غفوری فرد بپرسید که چنین مسئله ای بوده یا خیر.
نظر شورای نگهبان در خصوص وی چیست؟
عرض کردم بحثی در شورا مطرح نشد که من بخواهم نظر شورا را مطرح کنم. ولی به هر حال اگر رفتارها تا آن موقع طوری باشد که مغایر با مصالح و منافع کشور نباشد طبعا در بررسی صلاحیت ها تاثیر دارد.
/30112
نظر شما