طی چهار سال اخیر از افرادی بودید که بیش از بقیه ارکان دولت تخریب شدید، به نظر شما این اتفاق برای چه می‌افتد؟
به هر حال کار جدیدی در این دوره شکل گرفته که ما خیلی به آن عادت نداشتیم، عادت ما این بود که صرفاً مقاومت کنیم و این مقاومت را به شکل خیلی بارزی نشان دهیم ، عادت نکردیم که مذاکره نوعی از مقاومت است و در خود مذاکره شما ناگزیر از مقاومت هستید . من به شما عرض می‌کنم که اجرای برجام شاید از خود مذاکره بیشتر از ما وقت گرفته، به خاطر اینکه آن هم مقاومت است و هر طرفی در اجرا تلاش می‌کند حداقل مورد نیاز را ارائه دهد . ما هیچ وقت دنبال بمب هسته‌ای نبودیم لذا آمریکایی‌ها می‌توانند ادعا کنند که به آنچه که می‌خواستند رسیدند اما واقعیت امر این است که آنها می‌خواستند ایران یک سانتریفیوژ هم نداشته باشد .
می‌خواستند یک برنامه تحقیق و توسعه نداشته باشیم ، تا روزهای آخر مذاکرات، همین IR8 که دیروز گاز به آن تزریق شد تا روزهای آخر مذاکرات اصرار می‌کردند ایران می‌تواند فقط کار تحقیق و توسعه روی IR1 انجام دهد که ما گفتیم IR1 از رده خارج شده و ما نه‌تنها کار تحقیق و توسعه روی آن نداریم ، کار ساختن آن را نداریم و برای ما فایده‌ای ندارد اگر ما بخواهیم با IR1 نیاز بوشهر را تأمین کنیم چهار ساختمان مثل نطنز باید بسازیم که آنها را IR1 کنیم تا بتوانیم ۱۹۰۰۰۰ سو بگیریم . لذا ما اصرار داشتیم روی تحقیق و توسعه پیشرفت کنیم و آنها اصرار داشتند که روی IR1 کار کنیم. چند روز پیش IR8 را تزریق کردیم که بهترین سانتریفیوژ بود که داشتیم، لذا آنها هم در طول مذاکره ناگزیر شدند چیزهایی که نمی‌خواستند را بپذیرند و هم در طول اجرا ناگزیر شدند.
لذا یک تلاش دشوار در این مدت ادامه می‌دادیم .در این شرایط بعضی از دوستان مقاومت را در تعامل نکردن می‌دانستند ؛ نه تعامل در حال مقاومت.و یک نگرانی‌هایی برای بعضی‌ها ایجاد می‌کرد که بنده می‌خواهم خوش‌بینانه نگاه کنم . انسان باید به برادر مسلمان خود همیشه با دید حسن‌نیت نگاه کند ، لذا یک نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کرد و ملاحظات سیاسی داخلی وجود داشت.
بحث برجام به موضوع داغ جامعه تبدیل شد؛ و این هیچ وقت خوب نیست که موضوع سیاست خارجی به بحث داغ جامعه تبدیل شود ولی متأسفانه این اتفاق افتاد و آنچه که من نگران هستم تخریب خودم و همکارانم نیست و نمی‌توانم از طرف همکارانم صحبت کنم اما اطمینان دارم که همکارانم این آمادگی را به پیروی از آن درسی که همه ما از آقای هاشمی رفسنجانی گرفتیم داشتم که ما باید هزینه نظام شویم نه نظام هزینه ما . ما باید هزینه رهبری شویم نه رهبری هزینه ما . این اعتقاد را همیشه ما داشتیم لذا خیلی سخت نبود ، آن چیزی که برای ما سخت بود این بود که این تخریب‌ها روی مذاکره تأثیر می‌گذاشت .
بعضی وقت‌ها بعضی صحبت‌ها که در داخل می‌شد ، دوستان می‌گفتند که خوب است و نشان می‌دهد که خارجی‌ها می‌بینند که در داخل اختلاف نظر هست و دیدگاه‌های متفاوتی است . اما بعضی وقت‌ها خارجی ها پیام‌های غلطی می‌گرفتند ؛ چون دوستان ما در تخریب از یک محدوده فراتر می‌رفتند و طوری وانمود می‌کردند که تیم مذاکره‌کننده تیمی است که اصلاً تعلقی به مقاومت ندارد ، تعلقی به خواسته‌های ملت ندارد و این‌گونه به دروغ و به اشتباه گروهی را به مذاکره‌کننده خارجی معرفی کنند که حتماً ضرر می‌زند. البته من یقین دارم که برخورد ما در طول مذاکرات این توهم را از آنها دور کرده اما بالاخره تحت تأثیر قرار گرفتند . یا مثلاً اقدامی که در مرحله آخر برای افشا کردن بحث‌های سری و محرمانه ما در جلسه خصوصی اعضای کمیسیون شد ، دست همکاران من را در مذاکرات بعدی خیلی پایین آورد. بالاخره یک سری حرف‌ها از قول من منتشر کرده بودند که درست خلاف حرفی بود که قرار بود همکاران من در مذاکرات مطرح کنند و این فضاسازی‌ها از این جهت برای ما سنگین بود وگرنه بالاخره وقتی شما کار را انجام می‌دهید باید توقع داشته باشید که گروهی با آن مخالفت کنند ؛ مخصوصاً اگر این کار کمتر سابقه داشته باشد ..
یکی از نقدهایی که برخی از جریان‌ها در دلواپس حضرت‌عالی داشتند ؛ در مورد انگلیسی صحبت کردن شما بود مثلاً یک بار یکی از نمایندگان مجلس گفتند که چرا آقای ظریف انگلیسی صحبت میکنند ؛ مگر فارسی خودمان چه ایرادی دارد؟ این نقدها به نظر شما عجیب بود؟
زبان در دیپلماسی و ارتباطات یک ابزار است ، هیچ ارتباطی با هویت شما ندارد . مثل این است که شما بگویید چرا فلان رزمنده ما از هواپیمای غیرایرانی استفاده می‌کند ، چرا فلان رزمنده ما از تانک غیرایرانی استفاده می‌کند ؟ ان‌شاءالله که بتوانیم تانک ایرانی داشته باشیم ، هواپیمای ایرانی داشته باشیم و به حمدالله در این زمینه پیشرفت‌های خیلی خوبی کردیم که بسیار باعث افتخار است . اما اینکه از ابزار استفاده کنیم ، ابزار است . زبان ابزار ارتباطات است و همه کسانی که در حوزه،ترجمه کار کردند می‌دانند که بهترین مترجمان حتی مترجمان سازمان ملل که بعضی از آنها حقوقشان از دیپلمات‌ها بیشتر است در ترجمه ، چیزی بین ۶۰ یا ۷۰% محتوا را منتقل میکنند ، مخصوصاً وقتی که بحث به یک بحث فنی تبدیل می‌شود، در این بحث حتی کلمات وزن دارند ؛ یعنی امکان ندارد شما بتوانید یک بحث فنی را با ترجمه به نتیجه برسانید ، یک بحث معروفی در مورد قطعنامه شورای امنیت ۲۶۷ در موردد اعراب و اسرائیل وجود دارد که در این قطعنامه یک کلمه سه حرفی باعث شده است ادعایی را بتوانند مطرح کنند . به جای سرزمین‌های مشخص اشغالی ، گفته شده سرزمین‌های بدون مشخصه کردن بود و همین باعث شده است که یک دعوای بزرگ از آن زمان راه بیفتد ، ما اصولاً رژیم صهیونیستی را به رسمیت نمی‌شناسیم ولی برای آنهایی که در آن حوزه هستند مطرح شده است لذا وارد شدن به بحث‌های تخصصی با مترجم امکان‌پذیر نیست و مذاکرات سنگین تخصصی داشتیم . من با اینکه به زبان عربی و فرانسه نمی‌توانم صحبت کنم ، اما بعضی وقت‌ها ایراد ترجمه را می‌گیرم ، چه برسد به زبان انگلیسی که این توان را دارم و امکان پذیر نیست که چنین کاری صورت بگیرد .
دوستان ما باید به زبان به عنوان یک ابزار نگاه کنند نه به عنوان یک چیزی که هویت یک فرد را در این ماجرا معامله کند. حتماً این‌طور نیست ، در تمام مذاکرات هسته‌ای تصوراتی می‌شود ؛ مثلاً دو یا سه دقیقه در برابر دوربین بعضی از همکاران خارجی من به زبان محلی صحبت میکنند فکر میکنند در مذاکره هم همین طور است . در تمام مذاکرات هسته‌ای ، هم وزیر وزیر خارجه روسیه ، وزیر خارجه فرانسه به انگلیسی مذاکره می‌کردند و کسی به غیر از زبان انگلیسی صحبت نمی‌کرد مگر اینکه زبان انگلیسی بلد نباشند. یعنی اگر کسی نمی‌توانست انگلیسی صحبت کند بله به زبان انگلیسی صحبت نمی‌کرد ، این هم از آن نشانه های غلط است که به خارج می‌فرستند که تصور شود صحبت کردن ابزار ارتباط و ابزار پیشبرد منافع ملی را به خطر می‌اندازد و خود این یک ضد ارزش می‌شود . اگر طرف مذاکره شما احساس کند که شما برای هر حرکت ناگزیری که با یک هجمه وسیعی و روبرو باشید حتماً با شما برخورد مناسب نمی‌کند.
به جلسه جنجالی کمیسیون امنیت ملی مجلس بپردازیم ، اول اینکه از طرف حضرت‌عالی هیچ وقت توضیحی داده نشده ، علاقه‌مندم بدانم که آیا بالاخره کلمه اشتباه از آن زبان شما خارج شد؟
اولاً اتفاق عجیبی نیست که ما بگوییم اشتباه کردیم . ما هر روز اشتباهات متعددی می‌کنیم ولی آن‌جور که ایشان فرموده بودند من نگفتم؛ من نه در مذاکرات برجام و نه در مورد موارد دیگر ، بلکه در مورد یک اظهارنظر عمومی گفتم این اظهار نظر من درست نبوده و اشتباه بود. مثل اینکه دوستان ما از شنیدن کلمه اشتباه خیلی مشعوف شده بودند ، من هنوز اعتقاد دارم حرف‌هایی که در کمیسیون زدم حرف‌های محرمانه است .نه اینکه از مردم محرمانه باشد این را بعضی‌ها با مقداری فضاسازی در تلاشند که افکار عمومی را تحریک کنند . همه دولت‌ها در برابر طرف‌های مقابل حرف محرمانه دارند ، برای همین در وزارت خارجه اسناد محرمانه وجود دارد و یک ساز و کار عظیم به صورت محرمانه وجود دارد. برای چه محرمانه است ؟ از مردم محرمانه نیست، از طرف مقابل محرمانه است و نباید استراتژی شما را بداند و شما ممکن است حرفی را در جلسه بزنید که موضع مذاکراتی باشد و آن حرف با حرفی که در بحث خصوصی میزنید در همکاران خودتان، و هم‌وطنان خودتان دو بحث است و اگر بداند که حداقل و حداکثر شما چیست ، در بحث خصوصی کجاها را می‌گیرید و خط قرمزها کجاست ؛ طرف دیگر در مذاکره نیازی ندارد با شما مذاکره کند می‌رود و همان بحث خصوصی زده‌شده می‌خواند و می‌گوید که شما تا این جا راضی هستید . مثل این است که شما و شریکتان می‌گویید که من این جنس را حاضرم به ۱۰۰۰ تومان بفروشم بر روی آن قیمت دوهزار تومان گذاشته‌اید . اگر شریک شما به مشتری اعلام کند که شما حاضرید با ۱۰۰۰ تومان آن جنس را بفروشید شما ضرر خواهیم کرد، به خاطر اینکه مشتری حتماً یک تخفیف از شما خواهد گرفت ، وگرنه با شما مذاکره نمی‌کرد. طرف در مذاکره در تلاش است از موضعی که شما می‌خواهید مطرح کنید چیزی را بیرون بکشد و اگر قبل از اینکه به سر میز مذاکره بروید موضعی که شما می‌خواستید مطرح کنید را کسی دیگری مطرح کرده باشد ، و به صورت علنی شود . کمااینکه در متنی که پخش کردند کاملاً مشخص بود که من چه گفتم . وقتی دوستان ما به مذاکره رفتن ادعا داشتند که وزیر خارجه شما در جلسه این حرف را زده و شما چرا می‌گویید که ماجرا چیز دیگری است .این نشان دهنده این است که ، این حرکت به کار ما در مذاکره ضرر می‌زند و چیزی که تخریب شود منافع ملی است . حالا دوستان دوست دارند کسی بگوید که اشتباه کردم مشکلی ندارد انسان جایزالخطا است و خطا کردن جزء ذات انسان است ؛ همه ما اشتباه می‌کنیم ، خداوند غفار و غفور است .
با وجود تکذیب رسمی وزارت خارجه مکرراً این اتفاق افتاد اما باز هم مشاهده کردیم که همین جمله اشتباه کردم تیتر اول برخی از روزنامه‌ها و سایت‌های خبری شد .
دوستان با این روش خودشان را بی‌اعتبار میکنند اول باید متن را بخوانند، حالا که متأسفانه برادر ما متن را منتشر کرد ، بروند و متن را بخوانند و ببینن متن چیست .
یکی از رؤسای سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای اخیراً صحبت‌های مکرری در مورد بحث برجام می‌کند و دستاورد هسته‌ای را ، جعلی و برجام را واویلا خوانده است. به نظر شما با توجه به اینکه این فرد در سال ۹۲ کاندیدای ریاست جمهوری بود و به نظر می‌رسد که در سال ۹۶ فعال این عرصه باشد ، این صحبت‌ها از سر دلسوزی است یا جنبه انتخاباتی دارد؟
من امیدوارم از سر دلسوزی باشد ولی حتماً با ایشان موافق نیستم و سیاست‌هایی هم که ایشان دنبال کردند نه تنها من موافق نیستم بلکه یک بخش عظیمی از جامعه ما موافق نیست وگرنه به او رأی می‌دادند.
به نظر شما اگر روند قبلی در همین مذاکراتی که فرمودید در دولت آقای احمدی‌نژاد ادامه پیدا می‌کرد ، کشور الان از نظر سیاسی و اقتصادی در چه وضعیتی بود ؟
البته شما هیچ وقت نمی‌توانید پیش بینی کنید چه اتفاقاتی ممکن است بیفتد ؛ اما بالاخره بر اساس وضعیتی که وجود داشت ، گزارشی که به مجلس دادیم یک نمودار در این باره کشیدیم و وضعیت نفت را مشخص کردیم. تولید ایران از نزدیک دو میلیون و پانصد هزار بشکه در روز به چهارصد هزار بشکه در روز رسیده است و با یک برنامه‌ریزی که آنها برای ما کردند ؛ مثلاً آمریکا یی ها گفتند کشورها موظفند که هر شش‌ماه یک‌بار ۲۰% از آن را کم کنند ، اروپایی‌ها به خودشان شش ماه فرصت دادند که بتوانند جایگزین پیدا کنند و خرید نفت از ایران را قطع کردند . برای همین فروش نفت ایران از ۲۵۰۰۰۰۰ بشکه به ۱۰۰۰۰۰۰ بشکه رسید و قیمت نفت کاهش پیدا کرد. بعضی‌ها این اشتباه را میکنند و فکر میکنند که قیمت نفت افزایش پیدا کرده است ، قیمت نفت از ۱۰۷ دلار به ۱۰۵ دلار رسید و علیرغم آن فروش نفت ایران نصف شد . به خاطر اینکه در این فرصت عربستان تولید نفت را از ۸۰۰۰۰۰۰ بشکه در روز ۱۰۵۰۰۰۰۰ بشکه رساند. هم‌اکنون ما ضربه از آن افزایش تولیدی می‌کنیم که با خارج شدن ایران از بازار نفت حاصل شده. اگر با همان روند پیشرفت رفته بود حتی قوانینی که در آمریکا تصویب شده بود و به اجرا گذاشته نشد ، اجرایی نمی‌شد امروز ما حدود ۲۰۰۰۰۰ بشکه در روز تولید داشتیم ، باید دید با یک دهم تولید نفت کنونی آیا می‌توانستیم کار را پیش ببریم . حتماً دولتی که راهکارها و سیاست‌هایی را در نظر دارد و پیدا می‌کرد . کمااینکه در آن مدت از روی ناچاری ، راهکارهایی را پیدا کردند به آن راهکارها به خاطر اینکه غیرشفاف بوده و غیرمستقیم بود و هزینه آور و فساد آور بود . یعنی هم ایجاد فساد عظیم می‌کرده و هزینه خیلی کمی نقل و انتقالات پول صورت می‌گرفت و با هزینه‌های بسیار زیادی صورت گرفته بود که هنوز هم تمام صورت مسئله برای ما روشن نشده است که به چه میزان ضرر خوردیم .
نکته مبهمی که همیشه در این چند سال وجود داشته این بود که برخی از گروه‌ها ادعا میکنند رهبری در جریان ریز مذاکرات بودند و برخی می‌گویند در جریان کلیات بودند . هیچ وقت در این مورد شفاف‌سازی نشده ، اگر مایل هستید در این مورد توضیحاتی بفرمایید .
موضوعات مهمی که در مذاکرات جریان داشت به محضر مقام معظم رهبری گزارش می‌شد ، اینکه ایشان در مورد جزئیات اظهارنظر می‌کردند درست نیست نه، ایشان در مورد جزییات اظهار نظر نمی‌کردند اما خطوط کلی را مشخص می‌کردند ، اما ما جزئیات را هم گزارش می‌دادیم ؛ اما شأن رهبری ورود به آن جزئیات نداشته و ایشان خطوط کلی مشخص می‌کردند و ما خدمت ایشان می‌رفتیم ، به صورت مکتوب و شفاهی گزارش تقدیم می‌کردیم ، ایشان با توجه به اصول مذاکرات و چارچوب‌های مذاکرات ، موضوعات مذاکرات صحبت می‌کردند که مثلاً با تحریم‌ها چه کار کنیم ، با تحریم‌هایی یک‌جانبه آمریکا چه کار کنیم ، با تحریم‌های داخلی آمریکا چه کار کنیم ، نقش کنگره را چه کار کنیم . کلیات را خدمت ایشان عرض می‌کنیم و پیشنهاد خودمان را خدمت ایشان مطرح می‌کردیم و ایشان هر وقت مصلحت می‌گیرند رهنمود می‌دادند و مشخص می‌کردند که چه حوزه‌ای را باید دنبال کنیم اما اینکه ایشان وارد جزییات شوند معمولاً منش ایشان و خط مشی ایشان این نبود که وارد جزئیات شوند اما اینکه ما کل ماوقع مذاکره را با ریز جزئیات و متون به محضر مبارک ایشان تقدیم کردیم ، وظیفه خودمان را در این حوزه انجام می‌دادیم .
آقای ترامپ ، معتقد است که این توافق هسته‌ای بدترین توافق تاریخ است و همین عبارت عیناً توسط برخی عناصر داخلی که به دلواپس مشغول هستند تکرار می‌شود . به نظر شما علت این شباهت به علت این که عیناً مواضع تندروی‌های ایشان چیست؟
آقای ترامپ نگاه می‌کند و می‌گوید که ایران نباید یک سانتریفیوژ داشته باشد و الان این تعداد سانتریفیوژ دارد . می‌گوید که حتی تا روز آخر سیاست ما این بود که راکتور آب سنگین در ایران باشد ولی الان راکتور آب سنگین دارد . سیاست ما این بود که پالایشگاه آب سنگین اراک را ببندیم ، پالایشگاه آب سنگین الان یکی از بزرگ‌ترین تولیدات دنیا در ایران است . سیاست ما این بود که ایران از نظر تحقیق و توسعه محدود باشد به IR1 ولی الان IR8 که بهترین سانتریفیوژ است که در هر زمانی که به آن دست پیدا کردیم اخیراً در هفته گذشته تست گاز شده است. در صورتی که ما تا روزهای آخر مذاکره طرف مقابل اصرار می‌کرد ما نمی‌گذاریم IR1 بیشتر داشته باشید و تحقیق و توسعه کنید. متون آن موجود است و متن‌هایی که رد و بدل شده است وجود دارد. آقای ترامپ می‌گوید که چرا ایرانی‌ها اینها را به دست آوردند؟ متوجه نیست که وقتی آدم‌ها وارد مذاکره می‌شود نمی‌تواند همه ما چیزی را که می‌خواست به دست آورد. آمریکایی‌ها خیال می‌کردند که ایران دنبال سلاح هسته‌ای است و ما می‌دانستیم که دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم بتوانند مطمئن شوند که ایران دنبال سلاح هسته‌ای نیست، از طرفی دیگر دوستان ما از طرفی دیگر ممکن است خواست‌های سنگینی داشته باشند و دوست داشتن همه تحریم‌ها برداشته شود . اگر به مذاکره می‌آمدند متوجه می‌شدند که ما قرار بود راجع به هسته‌ای صحبت کنیم و قرار بود راجع حقوق بشر صحبت کنیم این درحالی است که آنها آمادگی این کار را داشتند ، آمادگی داشتند که راجع به موشک صحبت کنند و اگر ما حاضر می‌شدیم که راجع موشک صحبت کنیم تحریم‌های موشکی روی میز می‌آمد . ولی ما حاضر نیستیم راجع موشکی صحبت کنیم و به آنها بگوییم که به شما ربطی ندارد ، برنامه دفاعی ما به شما هیچ ربطی ندارد تحریم موشکی روی میز نمی‌آید.
یا وقتی که ما حاضر نمی‌شویم راجع سایر موضوعات صحبت کنیم ، هرچه قدر را می‌دهند که بیاییم و بنشینیم، راجع سایر موضوعات صحبت کنیم ، ما به دلیل مواضع صحیح خودمان حاضر نیستیم راجعه آن موضوعات صحبت کنیم و خطوط قرمزی که نظام برای ما تعیین کرده است مشخص است ،کسی که در مذاکره نبوده همان‌طور که آقای ترامپ در مذاکره نبودند نمی‌داند که ما راجع چه چیزی صحبت می‌کنیم یا جزئیات آن را متوجه نیست ، چرا این‌قدر طرف مقابل کوتاه آمده است متوجه نیستند که آمریکا نتوانست با تحریم ایران را وادار می‌کند که مسیرش را کنار بگذارد ، لذا از روی ناچاری به میدان آمدند و دولت قبلی آمریکا هیچ امتیازی را از روی رغبت به ما نداد و تک تک امتیازاتی که در زمان مذاکره و در زمان اجرا که مهم‌تر از مذاکره بود، این بود که بدعهدی آمریکا بود و ایرادی بود که بر ما می‌گرفتند که ایراد خود ما هم هست ولی این نقطه افتخار تیم مذاکره‌کننده است که علیرغم همه این بدبختی‌ها توانسته این میزان ، تلاش و فشار و دیپلماسی کسب کند و از طرف مقابل بگیرد . یعنی بدعهدی آمریکا یک صفحه ننگین برای آمریکا است ، ولی یک صفحه زرین برای کشور و مذاکره‌کنندگان و در رأس همه اینها مقام معظم رهبری است که این مسئله را هدایت کرده است . دوستان ما در اینجا نگاه میکنند و می‌گویند که ما توقعات بیشتری از شما داشتیم و دوست داشتیم که تحریم و همه تحریم‌ها برداشته شود . از طرفی دیگر در آن طرف توقعاتی برای خودشان دارند به همین دلیل است که در آن طرف عادت به تحمیل داشته و در اینجا نتوانسته تحمیل کند. این طرف عادت به ایستادگی در همه مواضع داشت و در اینجا احساس می‌کند که همه مواضع به خاطر اینکه وارد مذاکره نشده‌اند حاصل نشده است و ایراد می‌گیرد . در صورتی که شما اگر پشت میز مذاکره قرار داشت که احساس می‌کنم که متوجه می‌شدید جمهوری اسلامی با عزت مذاکره کرده ، با قدرت مذاکره کرده است. ببینید دو سال و نیم این مذاکرات طول کشید و همین‌طور بی‌دلیل مذاکره طول می‌کشد، به خاطر این است که ما در ما برابر خواسته‌های آنها مقاومت کردیم و آنها هم در برابر خواسته‌های ما مقاومت داشتند. ما توانستیم به یک نقطه تعادل برسیم.
گفته بودید که با سردار سلیمانی در ماجرای کودتای ترکیه در آن شب دائماً در تماس بودید، ارتباط شما با ایشان چگونه است ؟ نظر شما در مرد شخصیت ایشان را بفرمایید ؟
من بیش از ۲۰ سال است که با سردار سلیمانی ارتباط نزدیک دارم . در مذاکرات مختلف ، وقتی که در مورد عراق ، افغانستان، مذاکره می‌شد و من مسئول هیئت ایرانی بودم . یعنی کمک‌کننده به این مذاکرات بودیم و مذاکره‌کنندگان اصلی خود افغان‌ها بودند. در مذاکراتی که در مورد عراق بود ، قبل و بعد از حمله آمریکا ارتباط بسیار خوب و کاری با سردار سلیمانی داشتم و ایشان یک شخصیت بسیار فهیم و بسیار دلیر می‌دانم که امکان مفاهمه برای بنده با ایشان کاملاً وجود دارد و معتقد هستم که ما همه کارگزاران یک نظام هستیم و نیاز است که همه ما با هم متحد باشیم هرچند یک یا دو نفری دیدگاه‌های مشابه هم ندارند ، بنده و همه دوستان من‌جمله سردار سلیمانی ممکن است تفاوت دیدگاه داشته باشیم و ما توانسته‌ایم یک رابطه کاری مناسبی را دنبال کنیم و در بحث سوریه و آتش‌بس حلب ارتباط خیلی خوبی داشته باشیم و توانستیم مقداری به مردم محروم و مظلوم فوئه و کفریا که زیر محاصره بودند کمک کنیم. در مذاکرات سه‌جانبه همکاری خیلی خوبی داشتیم و در سایر مذاکرات همکاری خوبی داشتیم و توانستیم منافع کشور را جلو ببریم.
در صورت حضور و پیروزی دکتر روحانی در انتخابات سال ۹۶ و پیشنهاد مجدد حضرت‌عالی برای قبول وزارت خارجه آیا این سمت را قبول می‌کنید؟
من هیچ وقت راجع شرایط فرضی صحبت نمی‌کنم ، فعلاً وظیفه‌ای که الان داریم همان طور که مقام معظم رهبری گفتند این است که در هفته دولت فرمودند: دولت وظیفه دارد کارشان را انجام دهد و ما فعلاً تمام تمرکزمان روی این است که وظیفه‌ای که داریم را انجام دهیم . وزارت خارجه ، وزارتخانه است که باید ملی نگاه کند و ما باید برای پیشبرد منافع ملی همه کارها را انجام دهیم و هیچ گاه ، باز ضرس قاطع و قطعیت می‌گویم ، هیچ گاه هیچ اقدامی که در مذاکرات خارجی داشتیم هدف سیاسی داخلی نداشته و امیدواریم که کماکان برای پیشبرد منافع ملی تمام تلاشمان را انجام دهیم. در مورد آینده در آینده صحبت می‌کنیم.
ماه‌ها این جو در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد که حضرت‌عالی به عنوان یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ هستید.
این را با قطعیت می‌توانم بگویم که من هیچ گاه کاندید ریاست جمهوری نخواهم بود چون این توان را در خود نمی‌دیدم .
حتی اگر یک درخواست عمومی و درخواست بزرگان پشت این ماجرا باشد؟
من این را بارها گفتم ، اعتقاداتم به این است که در حوزه‌ای که تخصص دارند کار کنم و تاکنون در حوزه‌ای که بلد نبودم و تخصص نداشتم کار نکردم ، و کاری که بلدم همین کاری است که الان انجام می‌دهم. همین را هم می‌بینید که چقدر مورد مهرورزی بعضی از دوستان قرار می‌گیرند . .
رابطه حضرت‌عالی با مقام معظم رهبری را بفرمایید ، برخی مسئولین می‌گویند ایشان کمتر کسی را عزیز خطاب کردند .
من حتماً لیاقت محبت‌های که حضرت آقا نسبت به بنده در طول ۲۷ یا ۲۸ سال که ایشان به بنده محبت مستقیم داشتند ، شاید اولین باری که من خدمت ایشان رسیدم زمانی بود که کارمند محلی در نیویورک بودم و البته به عنوان کارمند محلی مسئول نمایندگی بودم که از اتفاقات نادر تاریخ دیپلماسی هر کشوری است و ایشان به عنوان رئیس‌جمهور برای مجمع عمومی تشریف آورده بودند ؛ از آن زمان محبتی که آقا به من داشتند ، محبت ویژه‌ای بوده است که حتماً لایق آن نبودم.
هر چند وقت یک بار با ایشان جلسه‌ای خصوصی داشتید ؟
من معمولاً یک عادت دارم که درخواست جلسه نمی‌کنم مگر اینکه بفرمایند کاری با من دارند که خدمت ایشان برسم اما یک سعادتی دارم که قبل از ملاقات‌های خارجی آقا، فرصتی می دهند و چند دقیقه‌ای خصوصی خدمت ایشان هستم. لذا این فرصت همیشه برای ما غنیمت بود و جلساتی که در خدمت ایشان هستیم کم‌وبیش وجود دارد، هر وقت هم که نیاز باشد ایشان بخواهند یا بنده درخواست کنم به محضر ایشان شرفیاب می‌شویم.
52312
نظر شما