رشد واقعی شاخص‌های بورس چگونه ممکن شد؟

مشکلات و چالش‌های عمده‌ بازار سرمایه در آغاز فعالیت دولت یازدهم یکی از مهمترین موضوعاتی بود که باید با سرعت و دقت هرچه تمامتر اقداماتی برای حل آنها انجام می‌گرفت.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، عملکرد شاخص های بورس اوراق بهادار طی سالهای اخیر و خصوصاً پس از اجرای قانون جدید بازار سرمایه جمهوری اسلامی ایران و همچنین بعد از فضای سیاسی و چشم انداز اقتصادی بوجود آمده پس از آغاز به کار دولت یازدهم از رشد چشمگیری برخوردار بوده است.

در عين حال مشکلات و چالشهای عمده بازار سرمایه در آغاز فعالیت دولت یازدهم وجود داشت که ساماندهی و کنترل آثار و تبعات انها زمان طولانی و انرژی فراوانی نیاز داشت.

یکی از این مشکلات را می توان توسعه نيافتگي نهادهاي مالي لازم براي فعاليت بهينه بازار سرمايه دانست. در کنار این اشکال اساسی، ناکافي بودن تنوع ابزارهاي مالي نیز مشکلات را دوچندان کرد.

از سوی دیگر وجود برخي قيمت‌گذاري هاي دولتي و نبود نظام اقتصاد بازار در بخشهاي مختلف اقتصاد کشور نیز آثار ضعف قوانين و مقررات به ويژه قوانين حمايت از سرمايهگذاران بخش خصوصي را بیشتر نمایان می‌کرد.

یکی دیگر از اشکالات نهادینه شده در بازار سرمایه قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم، ضعف دانش و فرهنگ سهامداري و سرمايه‌گذاري در بين آحاد مردم و برخي از تصميم‌گيران مربوطه بود که نشان از آشفتگی و ناکارآمدی ساختاری بورس داشت به نحوی که در سياست‌هاي توسعه صنعتي و معدني در کشور هیچ برنامه مشخصی وجود نداشت.

در کنار این اشکالات داخلی، بحران‌ها و تحريم‌هاي مالي جهاني طی سالهای 90 تا 92 و با تشدید تحریم‌های ظالمانه مقررات و سازوکار اجرايي محدودکننده‌ای تدوین شد که جذب سرمايه‌گذاران خارجي را با محدودیت‌هایی مواجه می‌کرد.

در جدول زیر برخی از شاخص های مهم بورس اوراق بهادار تهران در شهریور 1392 آورده شده است:

اقداماتی برای اصلاحات ساختاری و بهبود اوضاع بورس

بورس اوراق بهادار تهران پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در سال 92 ابتدا روند رو به رشد خود را در شرایط بهبود مسائل سیاسی و امید مثبت به آینده اقتصادی کشور آغاز کرد.

از اولین اقدامات صورت گرفته برای ساماندهی آمار و اطلاعات بورس راه اندازی سامانه جدید معاملات بازار پایه توافقی در مهرماه 92 بود. پس از آن با راه اندازی تابلوی صندوق‌های قابل معامله در فرابورس در راستای تقویت بازارهای فرابورس گام‌های اساسی برداشته شد.

با توافق های صورت گرفته برای عرضه نفت خام در بورس انرژی ضوابط جدیدی نیز برای وزارت نیرو تدوین شد تا عرضه برق هم در این بورس انجام شود. با این اقدامات امکان صادرات انرژی برق و محصولات پتروشیمی فراهم شد.

دولت یازدهم برای کاهش بدهی‌ها به پیمانکاران و بخش‌های دیگر بسترهای مقرراتی لازم برای انتشار اسناد خزانه اسلامی در چارچوب قانون بودجه را آماده کرد.

یکی دیگر از اقداماتی که در دستور کار قرار گرفت تاسیس و راه‌اندازی صندوق توسعه بازار به منظور حمایت از بازار سرمایه در مواقع بحرانی و کاهش آثار مخرب تکانه‌های بیرونی بود که طی دو سال ابتدای فعالیت دولت یازدهم انجام شد.

اصلاح دستورالعمل‌هاي كفايت سرمايه و خريد اعتبار ، ایجاد تغييراتي در سقف معافيت‌هاي مالياتي شركت‌هاي بورسي ، ابلاغ بخشنامه مصادیق معافیت مالیات ارزش افزوده خدمات مربوط به بازار سرمایه ، اجراي طرح بيمه سهام ، تشکیل كميته ثبات بازار سرمايه ، تصویب اوراق مرابحه مبتنی بر سهام در کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس از جمله اقداماتی بود که در حوزه قوانین و مقررات برای بهبود شرایط و ساختار بازارسرمایه انجام شد.

معاملات قراردادهای آتی شرکت های ایران خودرو و گروه مپنا و آماده‌سازی ارکان مختلف بازار سرمایه برای حضور سرمایه گذاران خارجی هم از گام‌هایی بود که با رضایت مندی کارشناسان و فعالان بازار سرمایه همراه شد.

در جدول زیر شاخص های مهم بورس اوراق بهادار در پایان خرداد 1395 در مقایسه با شهریور 1392 آورده شده است.