دولت تعیین نرخ بر اساس عرضه و تقاضا را پذیرفت/ دلار چند تومان می‌شود؟

مریم یعقوبی:

ولی‌اله سیف روز گذشته در نشست كارگروه تسهيل و رفع موانع توليد خراسان رضوي از ابلاغ دستورالعمل و ضوابط اجرایی خرید و فروش ارز توسط بانکها بر اساس ارز آزاد در هفته جاری خبر داد. به گفته وي "اين اقدام، گامي در جهت تحقق پيش نيازهاي يكسان سازي نرخ ارز محسوب مي شود".

رئیس کل بانک مرکزی در توضیح دستورالعملی که بزودی به بانک ها ابلاغ می شود، گفت: "بانك ها مجاز مي شوند ارز آزاد مشتري را تحويل گرفته و نسبت به خريد و فروش آن اقدام كنند. همچنين صادر كنندگان مي توانند ارز حاصل از صادرات خود را به بانك بفروشند يا سپرده گذاري كنند".

محدودیت در خرید و فروش ارز به ویژه ارز حاصل از صادرات یکی از مواردی بود که فعالان بخش خصوصی همواره از آن انتقاد می کردند و کارشناسان هم آن را یکی از موانع یکسان سازی نرخ ارز می دانستند.

حال به نظر می رسد با ابلاغ این دستورالعمل در هفته جاری، اقتصاد کشور یک گام دیگر به رهایی از آفت چند نرخی بودن ارز نزدیک می شود.

کارشناسان معتقدند ابلاغ دستورالعمل خرید و فروش ارز در بازار آزاد به بانک ها در واقع به این معناست که دولت، تعیین قیمت ارز بر اساس مکانیزم بازار و تناسب عرضه و تقاضا را به رسمیت شناخته است.

از سوی دیگر با مجاز شدن خرید و فروش ارز توسط بانک‌ها، منابع ارزی کشور و بانک‌ها افزایش می‌یابد و همچنین مبادلات ارزی از سمت بازار ارز به سمت سیستم بانکی حرکت می‌کند. با این مجوزشبکه بانکی  از این پس بازیگر اصلی بازار ارز می شود و این چارچوب مثبتی برای ایجاد ثبات در بازار ارز خواهد بود. منابع تجهیز شده با نرخ مناسب و برای اهداف سیستم بانکی و بانک مرکزی قابل تخصیص است.

به گفته کارشناسان یکی از زیرساخت‌های موردنیاز برای یکسان‌سازی، هماهنگی با دستگاه‌های دولتی از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت است تا تعداد اقلام کالایی که تأمین ارز آن با ارز متقاضی انجام می‌شود، افزایش یابد. افزایش تعداد کالاهای وارداتی که با ارز متقاضی وارد می‌شوند، به این خاطر است که پس از اعلام یکسان‌سازی نرخ ارز، نگرانی نسبت به افزایش قیمت کالاهای وارداتی به وجود نیاید.

تمایل وزارت صنعت به حذف ارز مبادله‌ای

این تصمیم در حالی از سوی بانک مرکزی به بانک ها ابلاغ خواهدشد که چندی پیش، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفته بود: "ارز مبادلاتی را باید از نظام تجارت خارجی کشور حذف کرد و تک نرخی شویم.

ولی الله افخمی راد در تشریح روند حذف ارز مبادله ای گفته بود: "هم اکنون که سرعت حذف دریافت‌کنندگان ارز مبادلاتی بیشتر شده است، حتی واردکنندگان هم اعتراض خاصی نداشته‌اند و به همین دلیل به نظر می‌رسد این سیاست از سوی دولت بدرستی در حال اجرا است؛ اما در مورد کاهش واردات نیز باید به این نکته اشاره کرد که هر چه ارز مبادلاتی بیشتری را به واردکنندگان عرضه کنیم؛ حجم واردات غیرضرور به کشور افزایش می‌یابد بنابراین به نظر می‌رسد یکی از دلایل افزایش حجم قاچاق هم، همین ارز مبادلاتی است. فهرست اسامی کالاهایی که باید از دریافت ارز مبادلاتی محروم شوند، به صورت مداوم به بانک مرکزی ارایه می‌شود و مدام در طول هفته، یک تا حتی ده کالا را برای حذف دریافت ارز مبادلاتی به بانک مرکزی معرفی می‌کنیم، همانطور که گفتم امیدواری من این است که همین فردا، ارز مبادلاتی را از چرخه تجارت خارجی حذف کنیم اما به هرحال سیاستگذاری ارزی کشور در دست بانک مرکزی است و بنابراین ما فقط پیشنهاد می‌دهیم".

22339