با توجه به شرایط رکودی اقتصاد کشور و انجماد منابع مالی در بخش بانکی و نیز محدودیت شبکه بانکی برای ارائه تسهیلات به بنگاه ها و کسب و کارها، ایجاد راه حلی جایگزین برای تحصیل منابع مالی بنگاه های بزرگ می تواند بسیار راهگشا باشد. بر این اساس، انتشار اوراق مشارکت نه تنها جایگزینی مناسب برای وام های بانکی و تامین مالی بنگاه ها می باشد بلکه ابزار سرمایه گذاری خوبی نیز برای صاحبان سرمایه می باشد.
گزارش پیش رو، ضمن بررسی نقش و اهمیت اوراق مشارکت در اقتصاد کشورها، جایگاه این اوراق در دو کشور مالزی و ترکیه را بصورت جداگانه بررسی می کند.
مزایای یک بازار اوراق شرکتی توسعه یافته
ناشران عمده اوراق شرکتی در بازارهای نوظهور
بازارهای نوظهوری که دارای بازارهای اوراق شرکتی نسبتا بزرگی هستند تنوع بالایی را برای انواع ناشران قائل شده اند. در این بازارها معمولا ناشران بخش مالی سهم بزرگتری از بازار را دارند. برای بازارهای نوظهور با بازارهای اوراق شرکتی کوچکتر، یک روند کلی مشخص وجود ندارد. مثلا برای بعضی از بازارهای کوچکتر، تمام ناشران از بخش مالی هستندو برای بعضی دیگر، هیچ ناشری از بخش مالی وجود ندارد. بزرگترین بازارهای نوظهور از منظر اندازه بازار اوراق شرکتی، تنوع نسبتا بالایی در خصوص انواع ناشران داشته اند. برای مثال، در سالهای 2010-2014 سه بخش(حوزه) عمده در بازار چین(45 درصد)، برزیل(62 درصد)، شیلی (58 درصد)، کره جنوبی (67 درصد)، تایلند (60 درصد)، مکزیک (65 درصد)، روسیه (70 درصد)، حدود 70 درصد کل اوراق شرکتی و یا کمی کمتر از این میزان را منتشر کرده اند.
جدول زیر سهم سه بخش عمده اوراق شرکتی از کل بازار اوراق سهام شرکتی در بین سال¬های 2010-2014 در کشورهایی منتخب ارائه می دهد:
در ادامه شرایط بازار اوراق شرکتی در دو کشور ترکیه و مالزی بررسی شده است:
بازار اوراق شرکتی در مالزی
عملا تا پایان سال 1986، بازار اوراق شرکتی در مالزی وجود نداشت، با این وجود، بازار اوراق قرضه دولتی و سهام، هر دو از سطح قابل قبولی از رشد و پیشرفت برخوردار بودند. در سال 1987، بازار اوراق شرکتی به 395 میلیون رینگت مالزی (0.5% از GDP) رسیده بود که دربرابر سرمایه بازار بورس کوالالامپور که 73.8 میلیارد رینگت (91% از GDP) و اوراق بهادار دولتی مالزی 48.8 میلیارد رینگت (60.2% از GDP) بسیار ناچیز بود.
با رشد شدید اقتصادی، اوایل دهه 1990، تقاضای بالایی برای سرمایه گذاری از طرف بخش شرکتی ایجاد شد. لذا بازار اوراق شرکتی با هدف برآوردن نیازهای مالی اقتصاد روبه رشد مالزی، مخصوصا پروژه هایی با زیرساخت های خصوصی سازی شده توسعه یافت. علی الخصوص بازار اوراق شرکتی با هدف ایجاد یک ابزار جایگزین برای وام گیری از بانک و به عنوان مکملی برای بازارهای پیشرفته تر و کامل تر اوراق بهادار دولتی مالزی و سهام، پایه ریزی شد. بازار اوراق بهادار همچنین به عنوان راه جدید پس انداز در دارایی های مالی با طیفی گسترده، در چارچوب نرخ پس انداز بالای داخلی، شناخته شد.
واضح است که برای تخصیص منابع در بهترین حالت، وجود یک ساختار مالی متنوع، شامل واسطه های مالی مانند بازارهای سهام و اوراق و بانکداری در اقتصاد، ضروری است. این تنوع برای کسب و کارها نیز، فرصتی برای کسب کارآمدتر منابع مالی فراهم آورده و هماهنگی مسئولیت-دارایی برای شرکت ها را تسهیل می سازد. یک بازار اوراق شرکتی توسعه یافته، نقشی اساسی در متنوع¬سازی ریسک سیستم مالی ایفا می کند. اتخاذ یک مکانیسم بازار در تخصیص و قیمت گذاری اعتبار همچنین کارایی بیشتر در تخصیص سرمایه به وام گیرندگان را فراهم می آورد.
مشخصات بازار اوراق مشارکت مالزی
با تلاش های دولت و مشارکت کنندگان بازار و به دلیل رشد شدید اقتصادی، بازار اوراق شرکتی مالزی در طول سال های اخیر به طرز چشمگیری توسعه یافته است. نقدینگی بالا و نرخ بهره مناسب، رشد بازار اوراق را تقویت کرده و بخش خصوصی را قادر ساخته تا سرمایه مورد نیاز خود را تحت قیمتی رقابتی تامین کنند. همه این عوامل سبب شده است تا از سال 2000، انتشار اوراق خصوصی از اوراق دولتی پیشی گرفته است.
در مقایسه با دیگر کشورهای آسیایی، مالزی در انتشار اوراق دولتی و خصوصی خود به تعادل دست یافته است. با نرخ 57 درصدی، مالزی سومین رتبه را در انتشار اوراق توسط بخش خصوصی بعد از هنگ کنگ (80%) و کره (69%) دارد.
اوراق شرکتی در ترکیه
اصلاحات شرایط اقتصاد کلان و به خصوص بخش مالی اقتصاد ترکیه، به شکوفایی بازار اوراق ترکیه انجامید. از جمله مهم ترین عوامل این توسعه می توان به ثبات واحد پولی ترکیه (لیر) و کاهش نرخ بهره اشاره کرد. نمودار زیر میزان مشارکت اوراق بانکی، اوراق شرکتی و اسناد تجاری در بازار بورس ترکیه را نشان می دهد. (لازم به ذکر است که اوراق بانکی با توجه به آیین نامه های "آژانس نظارت و مقررات بانکی" منتشر شده اند)
ناشران عمده اوراق بهادار تا سال 2011 در ترکیه عبارت اند از:
* کارشناس بیمه
22535
نظر شما