در طول تاریخ همواره زنان حضوری فعال در همه زمینه ها و به ویژه سطوح مختلف اجتماعی و اقتصادی داشته اند؛ در واقع زنان در همه دوران محور اصلی فعالیت های اقتصادی و تولیدی بوده اند. این حضور در همه تمدن ها و جوامع به چشم می خورد. زن هم در معنای کلمه و هم درمحتوای آن معنای زندگی و زاینده گی را متبلور می کند. تاریخ جامعه شناسی خانواده در میان تمامی قبایل و در همه دنیا زن را ستون اصلی تولید و مدیر خانواده می داند.
این مساله در کشور ما نیز نمود داشته است. در ایران زنان از دوران هخامنشی تا به امروز نقش مهمی در توسعه کشور در همه عرصه ها داشته اند. مطالعه در تاریخ نشان می دهد در دوران هخامنشی حتی مسوولیت نیروی دریایی ایران بر عهده یک زن بوده است.
در برخی نواحی ایران مانند مناطق روستایی؛ گیلان، کردستان،ایلام، خوزستان و... فعالیت زنان در تولید بیش از مردان بوده و مردان بیشتر نقش فروشنده این تولیدات را در بازار داشته اند. موضوعی که هنوز هم در این مناطق وجود دارد.
در فعالیت تولیدی، اقتصادی، خدماتی و آموزش اگر آنگونه که پژوهش های علوم اجتماعی ثابت می کند نگوییم زنان برتر بوده اند اما همواره دوشادوش مردان فعالیت کرده اند. یک پژوهش در سالهای 6-1355 با عنوان سهم زنان در خدمات آموزشی صورت گرفت که نتایج این طرح نشان داد معلمان زن در مقطع ابتدایی و در برخورد با کودکان بهتر از معلمان مرد بوده اند.تمامی موضوعاتی که مطرح شد، برتری حسن وظیفه اجتماعی را در میان زنان نشان می دهد و گویای این موضوع است که زنان نقش مهم و موثری در اجتماع و اقتصاد کشور و در نهایت در توسعه آن دارند.
اما این موضوع در نگاه سنتی حاکم بر جامعه مورد بی توجهی قرار گرفته است. این دیدگاه زن را تنها در محیط آشپزخانه می خواهد این نگاه در کنار این مساله که برنامه ریزان کشور را گروه مردان تشکیل می دهند باعث شده همه چیز تحت تاثیر دیدگاه سنتی و مردسالارانه قرار بگیرد. مردان در جامعه ما همواره نگران این موضوع هستند که زنان بازار کار را از دست آنها بگیرند. متاسفانه جامعه ما مرد سالار است و این دیدگاه بر همه چیز سایه افکنده تا آنجا که هنوز در برخی از نقاط کشور می بینیم حتی قوانین را هم تحت تاثیر قرار داده و زندر این مناطق جنس دوم محسوب می شود.
در کنار این نگاه سنتی و مردسالارانه موجود در کشور متاسفانه رسانه ها نیز به عنوان رابط میان دولت و ملت نتوانسته اند آنگونه که باید جایگاه واقعی و نقش اصلی زن در جامعه را به درستی تبیین کنند و می بینیم که رسانه ها نیز مقهور این سیستم و فرهنگ نادرست شده اند؛ از آن الگو می گیرند و رواج دهنده دیدگاه سنتی درباره زنان و خانواده بدون توجه به تغییرات اجتماعی هستند.
اين در حالي است كه تمام رسانه ها به ویژه رسانه هایمکتوب و تصویری بعنوان رابط میان مردم و دولت و به جهت تاثیرگذاری که در جامعه دارند، باید پیشتاز تغییر فرهنگ نامناسب جامعه باشند. رسانه ها باید جامعه و به ویژه زنان را از حقوق و تکالیف خود اگاه سازند؛ نكته مهمتر اينكه رسانه ها بايد مسائل و مشکلات زنان را بدرستي مطرح کنند تا هم از مسوولان مطالبه گری داشته باشند و هم فرهنگ جامعه را اصلاح کنند.
*جامعه شناس و استاد دانشگاه
۴۷۲۳۶
نظر شما