لیلا شریف: چه آنكه در هر دوره مجلس، فراكسيونهاي نوپا و حتي گعدههاي سياسي مجلس تلاش ميكنند تا با جاي گيري مناسب در ميدان رقابت انتخاب رئيس و هيئت رئيسه مجلس به نوعي وزنه سياسي خود را در خانه ملت به رخ رقبای سیاسیشان حتی در بیرون از پارلمان بكشند.
بر اساس روال قانوني، مجلس در نخستين اقدام با انتخاب هيات رئيسه موقت، در مسير بررسي اعتبارنامههاي نمايندگان منتخب گام بر ميدارد و پس از آنكه اعتبارنامه حداقل دوسوم نمایندگان به تصویب رسید، در گام بعدي اهالی خانه ملت بايد هيات رئيسه دائم را انتخاب کنند.
البته در مجلس اول كه در خرداد سال 59 كار خود را با رياست سني «يدالله سحابي» آغاز کرد، روال انتخاب اعضاي هيات رئيسه با كمي تفاوت نسبت به دورههاي بعدي برگزار شد. در این دوره سحابی مدت 19جلسه پس از شروع به کار مجلس، در سمت رئیس سنی، اداره مجلس را برعهده داشت و در جلسه نوزدهم یعنی اواخر تیرماه، رأی گیری برای انتخاب هیئت رئیسه دائم انجام شد. يعني هيات رئيسه موقتي تشکيل نشد و کرسي رياست از رئيس سني، يکباره به رئيس دائم واگذار شد.
هادی غفاری نماینده دوره اول مجلس در این رابطه به خبرنگار خبرآنلاین، توضیح داد و گفت: «در اواخر سال اول مجلس نخست بود که نمایندگان بندی را به آیین نامه داخلی مجلس اضافه کردند که براساس آن مجلس باید پس از تصویب تقریبا دوسوم اعتبارنامه نمایندگان، برای انتخاب هیئت رئیسه دائم اقدام کند. انتخاب هیئت رئیسه موقت در دور اول به دليل مطول شدن بررسي اعتبارنامه ها، مورد غفلت واقع شد. در واقع شرایط به گونهای شد که در مجلس اول تا جلسه 19 و 20 که هیئت رئیسه دائم انتخاب شود، اداره مجلس در اختیار هیئت رئیسه سنی بود.»
اما گذشته از مجلس اول که به دلایل ذکر شده، فاقد هیات رئیسه موقت بود، در ادوار دیگر مجلس، هیات رئیسه موقت به نوعی به آیینه تمام نمای هیات رئیسه دائم مجلس مبدل شده است. زمانی به اهمیت ترکیب هیات رئیسه موقت میتوان پی برد که دانست در بیشتر مواقع انتخابات هيات رئيسه دائم و موقت با تغيير اندكی در گزينههايي انتخابي مواجه بوده است، به نحوی که در اکثر ادوار مجلس، افرادی که در انتخاب هیئت رئیسه موقت به سمت ریاست، نواب رئیس، کارپرداز و منشی گمارده شدند، تنها با کم و زیاد شدن چند رأی در انتخابات هیئت رئیسه دائم، در سمت خود ابقاء شدهاند. در واقع میتوان هیات رئیسه موقت را سکوی پرشی برای هیات رئیسه دائم دانست.
در این میان، تنها در مجلس دوم شاهد تغییر نائب رئیس دوم و تمام نواب رئیس در مجلس ششم در انتخابات هیات رئیسه دائم نسبت به هیات رئیسه موقت بودیم. از میان سمتهای دیگر نیز در مجلس پنجم، ششم و هفتم از میان تمام افراد منتخب هیات رئیسه موقت، یک نفر از سمت منشی در انتخابات هیئت رئیسه دائم تغییر کرده است. همچنین در مجلس هشتم نیز هیات رئیسه موقت با تغییر یک کارپرداز در جایگاه هیات رئیسه دائم باقی ماندند.
در جدول زير تغيير آراء رئيس و نواب رئيس موقت و دائم را مشاهده كنيد:
دوره |
سمت |
اسامی |
آراء |
تفاوت آراء در هيات رئيسه دائم نسبت به موقت |
|||||
مجلس اول |
رئیس
|
موقت
|
- |
-- |
- |
||||
دائم
|
هاشمی رفسنجانی |
146 رأی موافق از مجموع 196 رأی |
74 درصد |
* |
|||||
نواب رئیس
|
موقت |
- |
- |
||||||
دائم |
علی اکبر پرورش موسوی خوئینی |
124 رأی 108 رأی |
* |
||||||
مجلس دوم |
رئیس
|
موقت
|
اکبر هاشمی رفسنجانی |
196 رأی از مجموع 205 رأی |
95 درصد
**
|
15-
*** |
|||
دائم
|
اکبر هاشمی رفسنجانی |
181 رأی از مجموع 189 رأی |
95 درصد |
||||||
نواب رئیس
|
موقت |
محمد یزدی مهدی کروبی |
144 رأی 119 رأی |
||||||
دائم |
محمد یزدی |
123 رأی |
21- |
||||||
محمدمهدی ربانی املشی |
110 رأی |
نائب رئيس دوم تغيير كرد. |
|||||||
مجلس سوم |
رئیس
|
موقت |
اکبر هاشمی رفسنجانی |
223 رأی موافق از مجموع 227 رأی |
98 درصد |
36- |
|||
دائم |
اکبر هاشمی رفسنجانی |
187 رأی موافق از مجموع 192 رأی |
97 درصد |
||||||
نواب رئیس
|
موقت |
مهدی کروبی حسین هاشمیان |
163 رأی 133 رأی |
||||||
دائم |
مهدی کروبی |
160 رأی |
3- |
||||||
حسین هاشمیان |
134 رأی |
1+ |
|||||||
مجلس چهارم
|
رئیس |
موقت |
علی اکبر ناطق نوری |
203 رأی از مجموع 240 رأی |
84 درصد |
12-
|
|||
دائم |
علی اکبر ناطق نوری |
191 رأی از مجموع 240 رأی |
79 درصد |
||||||
نواب رئیس |
موقت |
حسن روحانی اکبر پرورش |
198 رأی 176 رأی |
||||||
دائم |
حسن روحانی |
200 رأی |
2+ |
||||||
اکبر پرورش |
180 رأی |
4+ |
|||||||
مجلس پنجم
|
رئیس |
موقت |
علی اکبر ناطق نوری |
132 رأی از مجموع 241 رأی |
54 درصد |
14- |
|||
دائم |
علی اکبر ناطق نوری |
146 رأی از مجموع 240 رأی |
60 درصد |
||||||
نواب رئیس |
موقت |
حسن روحانی محمدعلی موحدی کرمانی |
226 رأی 131 رأی |
|
|||||
دائم |
حسن روحانی |
209 رأی |
17- |
||||||
موحدی کرمانی |
132 رأی |
1+ |
|||||||
مجلس ششم
|
رئیس |
موقت |
مهدی کروبی |
186 رأی از مجموع 248 رأی |
75 درصد |
7- |
|||
دائم |
مهدی کروبی |
193 رأی مثبت از مجموع 245 رأی |
78 درصد |
||||||
نواب رئیس |
موقت |
مجید انصاری ابوالقاسم سرحدی |
146 رأی 85 رأی |
نواب رئیس به طور کامل تغییر کردند و محمدرضا خاتمي و بهزاد نبوي نايب رئيس شدند.
|
|||||
دائم |
نبوی سید رضا خاتمی |
155 رأی 135 رأی |
|||||||
مجلس هفتم |
رئیس |
موقت
|
غلامعلی حدادعادل |
196 رأی از مجموع 266 رأی
|
73 درصد
|
30- |
|||
دائم |
غلامعلی حدادعادل |
226 رأی از مجموع 259 رأی
|
87 درصد
|
||||||
نواب رئیس |
موقت |
محمدرضا باهنر سید محمدحسن ابوترابی |
202 رأی 134 رأی |
|
|||||
دائم |
محمدرضا باهنر |
188 رأی |
14- |
||||||
سیدمحمدحسن ابوترابی |
173 رأی |
39+ |
|||||||
مجلس هشتم |
رئیس
|
موقت |
علی لاریجانی |
232 رأی موافق از مجموع 263 رأی |
88 درصد |
5+
|
|||
دائم |
علی لاریجانی |
237 رأی از مجموع 259 رأی |
91 درصد |
||||||
نواب رئیس |
موقت
|
محمدحسن ابوترابی محمدرضا باهنر |
223 رأی 167 رأی |
||||||
دائم |
محمدحسن ابوترابی |
177 رأی |
46- |
||||||
محمدرضا باهنر |
126 رأی |
41- |
|||||||
مجلس نهم
|
رئیس |
موقت |
علی لاریجانی |
173 رأی مثبت از مجموع 275 رأی |
62 درصد |
4+ |
|||
دائم |
علی لاریجانی |
177 از مجموع 270 رأی |
65 درصد |
||||||
نواب |
موقت |
حسن ابوترابی محمدرضا باهنر |
177 رأی 167 رأی |
|
|||||
دائم |
حسن ابوترابی |
232 رأی |
55+ |
||||||
محمدرضا باهنر |
179 رأی |
12+ |
|||||||
مجلس دهم
|
رئيس |
موقت |
علي لاريجاني |
173 رأی موافق از مجموع 281 رأي |
61 درصد |
|
|||
دائم |
--- |
--- |
|
||||||
نواب رئيس |
موقت |
مسعود پزشکیان محمد دهقانی |
154 رأي 136 رأي |
|
|||||
دائم |
|
|
|||||||
*در مجلس اول بند مربوط به لزوم تشكيل هيات رئيسه موقت به آيين نامه داخلي افزوده نشده بود و بر همين اساس تا جلسه نوزدهم هيئت رئيسه سني عهده دار مجلس بود و پس از آن انتخابات هيات رئيسه دائم برگزار شد. به همين دليل آماري براي مقايسه ميزان آراء اعضاي هيات رئيسه دائم و موقت در مجلس اول وجود ندارد.
**درصد آراء در اين ستون به نسبت تعداد نمايندگان حاضر در مجلس محاسبه شده است. چون در انتخابات هيات رئيسه دائم تعداد نمايندگان حاضر افزايش يا كاهش يافته، به همين ميزان آراء نمايندگان به نسبت تعداد حاضرين محاسبه شده است.
*** تفاوت تعداد آراء در دو انتخابات هيات رئيسه موقت و دائم مقايسه شده است نه نسبت به درصد آرا.
- رفسنجانی و لاریجانی محبوبترین روسای مجلس
از میان تمام کساني که بر کرسی ریاست مجلس تکیه زدهاند، هاشمی رفسنجانی با 97 درصد آراء موافق در مجلس سوم و همچنین 95 درصد رأی مثبت در مجلس دوم در جایگاه محبوبترین رئیس مجلس 10 دوره گذشته قرار گرفته است. پس از او نیز علی لاریجانی در مجلس هشتم که بدون هیچ رقیبی وارد گود شده بود، با 91 درصد آراء موافق، در رتبه بعدی محبوبترين رئیس مجلس قرار گرفته است.
البته به نسبت تعداد راي، لاريجاني با 232 راي براي رياست در مجلس هشتم، رايي بيش از هاشمي رفسنجاني کسب کرده است. با اين حال مجموع آراي اين دو نفر در سه بار تکيه زدن بر کرسي رياست، بسيار نزديک است. چه آنکه مجموع آراي لاريجاني 578 راي و مجموع آراي هاشمي رفسنجاني 574 راي است.
ترکیب هیئت رئیسه دائم ادوار نه گانه مجلس به این شرح است:
اسامي مجالس |
کانديداي رياست دائم مجلس/ آرا |
نامزدهاي نايب رئيسي/ آرا |
نامزدهاي کارپردازي/ آرا |
نامزدهاي منشي گري/ آرا |
مجلس اول |
-علي اكبر هاشمی رفسنجانی با ۱۴۶ رأي -حبیبی ۲۰ رای - علی گلزاده غفوری ۱۵ رای - مهندس بازرگان ۱۲رای |
-علي اكبر پرورش ۱۲۴ رای -موسوی خوئینی ها۱۰۸رای -محمد یزدی ۹۴ رای -ابراهیم یزدی ۲۶ رای - کاظم سامی ۲۱ رای - احمد بهشتی ۱۴ رای - فضل الله محلاتی ۶رای |
-مرتضي کتیرائی ۱۶۷ رای - علي اكبر ولایتی ۱۵۰ رای - عليرضا یارمحمدی ۱۴۵ رای - فواد کریمی ۳۳رای - علي نقوی ۳۱ رای |
- محمد کیاوش ۱۴۰ رای - احمد توکلی ۱۳۲ رای - اسدالله بیات ۱۲۲ رای - مرتضي الویری ۱۱۸ رای - حسين شاهچراغی ۱۱۴ رای -علي قائمی ۹۶ رای -عبدالحميد دیالمه ۶۷ رای -مجید انصاری ۶۶ رای - سید جعفر کشفی ۴۴ رای - محمد تقیکمالی نیا ۴۱ رای - عبدالحسین جلالی ۳۸ رای - مصطفي تبریزی ۳۷ رای - محمد رضا باباصفری ۳۲ رای - احمد کاشانی ۳۰ رای - حسين موسوی خراسانی ۲۶ رای |
مجلس دوم |
هاشمي رفسنجاني تنها كانديد رياست مجلس/ ۱۸۱ رأي موافق، ۸ممتنع از مجموع ۱۸۹ رأي
|
-محمد یزدی ۱۲۳ رای - محمد مهدي ربانی املشی ۱۱۰ رای - مهدي کروبی ۱۰۰ رای |
- سيد جليل سیدزاده ۱۷۱ رای - غلامعباس زائری ۱۶۷ رای - حسين محلوجی ۱۴۲ رای - حسين موسویانی با ۶۳ رأي |
- اسدلله بیات ۱۶۳ رای ، - محمدعلي سبحان اللهی ۱۶۱ رای ، - فضل الله حسيني برمائی ۱۵۳ رای ، - عزت الله دهقان ۱۱۴ رای - محمد اصغری ۹۶ رای - موحدی ساوجی ۹۲ رأي - محمدعلی هادی نجف آبادی ۷۳ رای - غلامحسين رهبرپور ۶۸ رای - احمد عزیزی ۶۶ رای -هادی غفاری هم ۵۰ رای -عباسی فرد، مصطفی ناصری،اشرفی اصفهانی ،محمدی، مهندس غریبانی، صدر طباطبائی به دليل آراء پايين، ميزان رأيشان قرائت نشد. |
مجلس سوم |
علي اكبر هاشمي رفسنجاني تنها گزينه رياست مجلس/۱۸۷ رأي موافق، ۵رأي ممتنع از مجموع ۱۹۲ راي |
- مهدي کروبی ۱۶۰ رأی - حسين هاشمیان ۱۳۴ رأی -موحدی ساوجی ۳۸ رأی - عباس شیبانی ۲۵ رأی - قاسم معماری یک رأی |
- مرتضي کتیرائی ۱۶۶ رأی -موسوی لاری
۱۵۱ - رحیمی ۳۸ رأی |
- محمدعلي سبحان اللهی ۱۶۱ رأی - اسدلله بیات ۱۵۵ رأی - احمد عزیزی ۱۴۹ رأی - رسول منتجب نیا ۱۴۶ رأی - مرتضي الویری ۱۴۲ رأی - عباس دودوزانی ۱۲۹ رأی - سيدرضا اکرمی ۵۶ رأی -محمدرضا باهنر ۵۰ رأی |
مجلس چهارم |
ناطق نوري تنها گزينه رياست مجلس/علیاکبرناطق نوری ۱۹۱ رأی از مجموع۲۳۰ رأی |
-حسن روحانی ۲۰۰ رأی. -اکبر پرورش ۱۸۰ رأی
|
-سیدرضا تقوی ۱۷۳ رأی -حبیبالله عسکر اولادی ۱۷۰ رأی -غلامعباس زائری ۱۶۸ رأی -علیمحمدغریبانی۴۲رأی -عبدالله نوروزی۴۶رأی -حسن مختاری۳۴رأی
|
-دکتر محمدکریم شهرزاد ۱۸۵ رأی -سیدرضا اکرمی ۱۸۴ رأی -محمدرضا باهنر ۱۸۱ رأی -حسین سبحانینیا ۱۷۲ رأی -محمدرضا رحیمی ۱۷۰ رأی -سیدجواد انگجی ۱۶۹ رأی -عباس زالی ۵۶ رأی -محمدرضا بهمئی ۴۴ رأی -رضوی ۳۵ رأی -محمدباقر بهرامی ۲۵ رأی -محسن نریمان ۷ رأی |
مجلس پنجم |
ناطقنوری ۱۴۶ راي عبدالله نوری۹۲ رأي |
- حسن روحانی ۲۰۹رأی -موحدیکرمانی ۱۳۳رأی - دعائی ۱۰۰ رأی |
-سیدحسینهاشمی ۱۹۳ رأی -سيد رضا تقوی ۱۴۲رأی - سيد محسن یحیوی ۱۳۸ رأی - حسين مرعشی ۱۱۲ رأی - الياس حضرتی ۸۷ رأی |
- قربانعلي درینجفآبادی ۲۰۵ رأی - محمدرضا باهنر۱۵۱ رأی - سيد رضا اکرمی ۱۴۰ رأی - محمدرضا والیزاده ۱۳۵ رأی - حسن غفوریفرد ۱۳۳رأی -موحدیساوجی ۱۱۶ -مجید انصاری ۱۰۸رأی - عباس پاک نژاد ۹۹ رأی - رهبری املشی ۹۳ رأی - ابوالقاسم سرحدی زاده ۹۳ رأی -محمود آستانه ۸۷ رأی |
مجلس ششم |
مهدي كروبي تنها گزينه رياست مجلس با ۱۹۳ رأي موافق و ۵۲رأی ممتنع |
-نبوی۱۵۵رأی -سیدرضاخاتمی ۱۳۵رأی -مجیدانصاری۱۱۵رأی -علاءالدینبروجردی ۵۸رأی |
-محمدرضاتابش ۱۶۱رأی -جلیلسازگارنژاد۱۴۳ رأی -سیدحسینهاشمی ۱۱۲رأی - رضا نوروززاده ۹۳رأی - احمد ناطقنوری ۴۸رأی - جهانبخش محبینیا ۴۵رأی - حسن قشقاوی۴۱رأی |
-ناصر خالقی ۱۵۳ رأی -خانم سهیلا جلودارزاده۱۴۵ رأی، -علی شکوریراد۱۳۲ رأی - محمد قمی ۱۲۷ رأی - اسماعیل جبارزاده ۱۱۵ رأی - محمد نعیمیپور ۱۱۲ رأی -قربانعلی قندهاری ۸۵ رأی - جلال جلالیزاده ۸۱ رأی - رضا عبداللهی ۴۸ رأي - حميدرضا حاجیبابایی ۴۷ رأی |
مجلس هفتم |
حداد عادل بدون هيچ رقيبي با اخذ۲۲۶رأي مثبت، ۳۲ رأي سفيد و يك رأي باطله از مجموع ۲۵۹ رأي رئيس مجلس شد. |
-محمدرضا باهنر۱۸۸ رأي - ابوترابی با ۱۷۳رأی |
-احمد ناطقنوری ۱۸۳ رأی -حسن نوعیاقدم ۱۵۹رأی -محسن کوهکنریزی با ۱۴۵رأی - حسن زمانی با ۵۴ رأی - فريدون حسنوند با ۲۸ رأی |
-حمیدرضا حاجیبابایی با ۱۹۶ رأی - سیداحمد موسوی۱۸۱رأی -علیرضا زاکانی۱۷۱رأی -حسین سبحانینیا با ۱۶۳ رأی -موسی قربانی با ۱۶۰ رأی -جهانبخش محبینیا با ۱۴۶رأی -الیاس نادران ۱۲۴ رأی - رفعت بیات ۵۹رأی - جعفر آیینپرست ۵۳رأی - فريدون حسنوند ۴۱ رأی |
مجلس هشتم |
لاريجاني تنها گزينه رياست بود و232 راي از۲۵۹ رأي ماخوذه را کسب کرد.ن ۲۲ نماينده نيز رأي سفيد دادند. |
-ابوترابی ۱۷۷ رأی -باهنر ۱۲۶رأی -اميدوار رضایی۱۰۶رأی - حسن كامران ۳۴ رأی
|
-ناطقنوری ۱۹۹ رأی - آشوریتازیانی۱۹۱ رأی - محسن کوهکن ۱۴۸رأی - محمدرضا تابش ۸۸ رأی - حسن نوروزی ۳۳ رأی |
-حسن غفوریفرد ۱۷۲ رأی -حمید حاجیبابایی ۱۵۹ رأی -سیدجاسم ساعدي۱۵۴رأی - جهانبخش محبینیا ۱۳۶رأی -موسی قربانی ۱۲۱ رأی -سیدمحمدرضا میرتاجالدینی ۱۴۷رأی عوض حیدرپورشهرضایی ۶۲ رأی -یونس موسویسرچشمه ۶۰ رأی -محمدرضا خباز ۵۸ رأی -قدرتالله علیخانی ۵۶رأی -مصطفی کواکبیان ۴۵رأی -فاطمه آجورلو ۳۹ رأی -نیره اخوانبیطرف ۲۱ رأی |
مجلس نهم |
-علي لاريجاني 177 راي -غلامعلي حدادعادل 89 راي |
-محمد حسن ابوترابيفرد با 232 راي -محمدرضا باهنر با 179 راي -حجت الاسلام سالك 85 راي |
-سيد شريف حسيني با 166 راي -عبدالرضا مصري با 165 راي -محمد آشوري با 152 راي -بيژن نوباوه 104 رأی -جوكار با 71 رأی -شكرخدا موسوي با 66 رأی |
-حسين سبحانينيا با 166 راي -محمدحسين فرهنگي با 164 راي -محمد دهقان با 161 راي -محمد صادقي با 152 راي -منادي با 140 راي -جهانگيرزاده با 134 راي -شجاعي كياسري 113 -ضرغام صادقي95 -سيدعلي طاهري82 |
مجلس دهم |
--- |
---- |
---- |
--- |
21627
نظر شما