۰ نفر
۲۹ فروردین ۱۳۹۵ - ۰۱:۴۶

*کیوان جعفری طهرانی

در ادبيات اقتصادي، ميزان توانایی يک اقتصاد در بازگشت به وضعيت اوليه یعنی وضعیتی متعادل پیش از بروز شوک های برونزا، شاخص مقاومت آن اقتصاد تعبیر می شود.

وضعيت تعادلي نیز با سنجش متغيرها و شاخص های عمده‌اي از جمله نرخ رشد اقتصادي، اشتغال و تورم پس و پیش از بروز شوک‌هاي برون‌زا ارزیابی می شود.

توانایی مقاومت يک اقتصاد در مقابل شوک‌ها، محصول اعمال سياست‌هاي مناسب اقتصادي و استقرار ساختارهاي انعطاف‌پذيری است که اقتصاد را از تلاطم‌هاي داخلي و خارجي با کمترين هزينه عبور می‌دهد. به عبارت دیگر علاوه بر اینکه برای مقاوم‌سازی اقتصاد، باید به طور همزمان زمينه‌سازي براي کاهش احتمال وقوع نوسانات شوک آفرين را دنبال کرد، افزایش توانایي کنترل تبعات يک شوک يا بحران نیز به شدت لازم است.

واقعیت این است که تحریم های ظالمانه ای که طی سال های اخیر علیه کشورمان اعمال شد و به خاطر نبود آمادگی لازم در اقتصاد کشور، تکانه های شدیدی را نیز در برخی حوزه ها مانند بازار ارز، بازار سرمایه و حتی بخش واقعی اقتصاد به دنبال داشت، ضرورت و اهمیت پرداخت به مقوله اقتصاد مقاومتی و آمادگی برای مدیریت این گونه شوک ها را در صورت تکرار بیش از پیش نمایان کرد.

رهبر معظم انقلاب هم قطعا با همین هدف و در راستای حساس کردن بدنه کارشناسی و اجرایی کشور، اقتصاد مقاومتی را به عنوان راهبرد کلان اقتصاد ایران مورد توجه قرارداده اند و همگان را به اجرایی کردن آن فراخوانده اند.

تردیدی نیست که ما قبل از تحريم ها هم در حوزه اقتصاد، مشکلات ساختاري داشتيم و این مشکلات با تحريم‌ها بيشتر شد به حدي که نرخ رشدهاي بالايي را تحت تاثير اين مشکلات ساختاري تجربه نکرديم. به عنوان مثال قبل از سال 90 فرايند صادرات چندان مشکل نبود ولي با تحريم‌ها دشواري هاي زيادي در این مسیر ايجاد شد و رقابت پذيري صادرات ما را تحت تاثير قرار داد.

از سوی دیگر موجودي خالص سرمايه در بخش ماشين آلات در دهه 80 حدود دو برابر شده است. انتظار اين بود كه با اين شيب تند توليد بالا برود ولي نرخ بهره‌وري سرماي گذاران ماشين آلات در همين مدت منفي است. اين يعني يا ماشين آلات خوب استفاده نشده يا از كیفيت لازم برخوردار نبوده است. بخشي از اين ماشين آلات وارداتي بودند و عمدتاً هم از چين كه به نظر مي‌رسد حرف و حديث‌هايي در مورد آنها وجود دارد. در سال‌هاي تحريم ولي ما ناگزير از دسترسي به ماشين آلات كشورهاي مادر محروم بوديم. حال که رفع تحريم‌ها مجدداً اين دسترسي ايجاد مي‌شود كه اين اميدواري را براي افزايش بهره‌وري از موجودي سرمايه و... افزايش ببرد.

با این حال اما اکنون که با رفع تحريم‌ها، هزينه واردات کاهش مي‌يابد اين اتفاق البته مانند يک تيغ دو لبه است، مديريت صحيح از سوي دستگاه‌هاي مسئول و نهادهاي سياستگذار مي‌تواند به سوق يافتن واردات ارزان‌تر به سمت کالاهاي واسطه‌اي و مواد اوليه منجر شود که نتيجه آن کاهش قيمت تمام شده محصولات داخلي است ولي در صورت کم توجهي، حجم بيشتري از واردات ارزان‌تر را کالاهاي مصرفي به خود اختصاص مي‌دهد که با توجه به محدوديت‌هاي ارزي، مشکلات جديدي را برای تولید داخلی و اشتغال در کشور ايجاد مي‌کند.

از این رو باید و باید و باید با اجرای دقیق شیوه های اقتصاد مقاومتی از مزایای نبود تحریم ها استفاده کنیم و از پیامدهای ناگوارش پرهیز. اتکا به توان داخلی، افزایش بهره وری و ایجاد تعادل میان استفاده از توان داخلی و خارجی از جمله این بایدها است.

مدیر بین الملل انجمن سنگ آهن

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 527745

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 9 =