درخواست کارشناسان از وزیر صنعت/متن قرارداد پژو را منتشر کنید

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در نامه سرگشاده کارشناسان مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی امیرکبیر به وزیر صنعت در مورد قرارداد پژو آمده است:

1- در فاصله سال‌های۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ سهم تولید گروه پژو-سیتروئن از کل تولید خودرو جهان از 5.1 درصد به 3.1 درصد کاهش پیدا کرد، در حالی که سهم بازار رقبای پژو نظیر تویوتا از 10.4 درصد به 11.5 درصد و سهم شرکت فولکس واگن از ۹ درصد به 10.9 درصد افزایش یافته است و رتبه تولید این خودروساز از رتبه ششم در سال 2011 به رتبه دهم در سال 2014 تنزل یافت. در سال 2014 دولت فرانسه برای جلوگیری از ورشکستگی این خودروساز 13.7 درصد از سهامش را خریداری کرد و شرکت چینی دانگ فنگ نیز، 13.7 درصد دیگر از سهام آن را خرید. همچنین بر مبنای گزارشات اتاق فکرهای معتبری نظیر اتاق فکر KMPG ، این شرکت چشم انداز تاریکی داشته و بر مبنای نظرسنجی از 200 نفر از مدیران صنعت خودرو در سراسر جهان، این شرکت رو به ادغام یا ورشکستگی می‌رود. با این اوصاف این سوال پیش می‌آید که معیار انتخاب شرکت طرف قرارداد ایران خودرو چیست؟ چرا سایر شرکت‌های خودروساز دنیا که در حال حاضر شرایط بهتری دارند و کارشناسان، آینده مطلوب‌تری برای آن‌ها متصور هستند، برای شراکت انتخاب نشدند؟

2- خودروسازی که رو به افول بوده و حتی دولت فرانسه با وجود سیاست عدم ورود مستقیم به صنایع کشورش، برای جلوگیری از ورشکستگی این خودروساز، بخش قابل توجهی از سهام آن را خریده است، آیا سرمایه‌ای برای توسعه فناوری در سال‌های اخیر داشته است؟ چه تضمینی برای انتقال فناوری در این قرارداد وجود دارد؟ همچنین چه ابزارهایی برای انتقال فناوری در این قرارداد دیده شده است؟ 

3- ادعا شده است عمق داخلی سازی اولیه تولید این خودروها 40 درصد خواهد بود. عمق داخلی سازی 40 درصد با احتساب مونتاژ و تولید بدنه و رنگ بدنه است. در این صورت عمق داخلی سازی 40 درصدی به معنای استفاده کمتر از 20 درصد از قطعات داخلی است. حال با توجه به رکود شدید بازار خودرو و مشکلات جدی قطعه سازان، به نظر می‌رسد این عمق داخلی‌سازی پایین موجب تشدید رکود در صنعت قطعه سازی کشور می‌شود. چه تمهیداتی برای ورشکست نشدن قطعه‌سازانی که بازارشان را به خاطر انعقاد این قرارداد در خطر می‌بینند، اندیشیده‌اید؟

4- طبق چشم اندازی که برای صنعت خودرو در افق 1404 نوشته شده است باید حداقل 50 درصد از 3 میلیون خودرویی که قرار است در سال 1404 تولید شود، با برند داخلی و بر مبنای طراحی و پلتفرم داخلی باشد. حال سوال این‌جاست ایران خودرو که در شرایط تنگنای مالی قرار است 200 میلیون دلار برای توسعه خطوط تولید پژو در ایران هزینه کند در ادامه پولی برای طراحی و توسعه خودروهای برند داخلی را خواهد داشت؟ آیا قرار است چرخه‌ی مونتاژکاری خودروهای فرانسوی بازهم تکرار شود؟

5- با توجه به آنکه خودروسازی یک صنعت بزرگ، با مقیاس تولید بالا و حاشیه سود پایین است، سیاست‌های توسعه این صنعت باید همگی در یک راستا و تقویت‌کننده و مکمل یکدیگر باشند. از این رو اگر بنای وزارت صنعت بر توسعه برند داخلی و طراحی محصولات جدید و صادرات آن‌ها است، در این حالت برنامه‌ریزی برای تقویت مونتاژکاری دیگر معنا پیدا نمی‌کند. چرا که در چنین وضعیتی خودروسازان باید بخش قابل توجهی از بازار داخلی خود را در اختیار شرکت‌های خارجی قرار دهند و همچنین فرصت صادرات به کشورهای منطقه را به علت حضور خودروهای مونتاژی از دست بدهند، علاوه بر این‌ها، خودروسازان داخلی در دنیا بیش از پیش به عنوان شرکت‌های مونتاژ کار شناخته می‌شوند، از همین رو آیا وزارت صنعت تصمیم گرفته است طراحی و توسعه برند بومی را برای همیشه کنار بگذارد و خودروسازی در ایران صرفا به مونتاژکاری تبدیل شود؟

6- طبق دستورالعملی که حضرتعالی در تاریخ 16/5/93 ابلاغ کرده اید، شرکت‌های جدید خودروسازی به شرطی می‌توانند خودروهای خارجی را مونتاژ کنند که آن خودرو حداکثر 2 سال از زمان عرضه آن به بازارها سپری شده باشد. در حالی‌که تمام خودروهایی که وعده تولید آن‌هاداده شده است (208، 2008، 301) محصول سال 2012 بوده و مربوط به قدیمی ترین پلتفرم پژو (PF1) هستند. این در حالی است که بنا به اظهارات مدیران ایران‌خودرو اولین خودرو جدید قرار است نیمه دوم سال 2017 تولید شود یعنی حداقل 5 سال پس از عرضه اولیه. از این رو تکلیف دستور العمل ابلاغی چه می‌شود؟

7- خودروهای جدیدی که تولید آن وعده داده شده، به چه مدت قرار است که تولید شود؟ آیا قرار است مونتاژ آن‌ها نظیر پژو 405 حدود 3 دهه ادامه داشته باشد؟

8- در سال 1985 شرکت گوانگژو چین با شرکت پژو قراردادی را برای تولید مشترک به امضا رساند. از جمله نکاتی که در قرارداد پژو با گوانگژو ذکر شده بود، صادرات یک سوم از تولیدات مشترک به خارج بود. همچنین قرار بود طی مدت 5 سال، 90 درصد از قطعات خودروهای صادراتی و 98 درصد از قطعات خودروهای عرضه شده در چین داخلی‌سازی شوند. اما تا سال 1993 یعنی 5 سال بعد از تولید اولین خودرو سواری پژو در این شرکت، شرکت سرمایه‌گذاری مشترک توانسته بود تنها 75 درصد از قطعات را داخلی‌سازی کند. این درصد داخلی‌سازی در مدل‌های 504 و 505 تنها به 62 درصد رسیده بود. ناتوانی در تحقق اهداف تعیین شده برای داخلی‌سازی قطعات و صرف منابع ارزی برای واردات قطعات خودرو از فرانسه موجب نارضایتی طرف چینی شد و درنهایت فسخ قرارداد شد.

از این رو با توجه به سوابق بد و ناموفق شرکت پژو در زمینه همکاری با دیگر کشورها و همچنین تجربه مشارکت سه دهه‌ای ایران خودرو با پژو چه تضمینی برای صادرات یک سوم از محصولات تولیدی وجود دارد؟ آیا پژو بازار صادراتی خود را در اختیار ایران خودرو قرار خواهد داد؟ این صادرات قرار است با چه برندی صورت گیرد؟ و آیا در صورت صادرات خودرو با برند پژو، این صادرات کمکی به توسعه برند و بازار ایران خودرو خواهد کرد؟

​در پایان با توجه به این‌که حضرتعالی و خودروسازان معتقدید این قرارداد تضمین کننده منافع مردم و قطعه‌سازان خواهد بود، خواهشمند است دستور انتشار عمومی متن قرارداد را صادر کنید تا این قرارداد در معرض قضاوت و نظر تمامی صاحب‌نظران و تحلیل‌گران صنعت خودرو قرار گیرد و همگان توانایی صحه‌گذاری بر درستی این ادعا را داشته باشند؛ چرا که بستن فضاهای کارشناسی و حاکم کردن فضای امنیتی بر صنعت و محرمانه اعلام کردن قراردادها، نتیجه‌ای جز ادامه روندهای غلط گذشته و تضییع حقوق مردم نخواهد داشت.

22535