تپه‌های باستانی زیر دست سودجویانی با فلزیاب/ پویشی برای پاسداری از میراث فرهنگی و طبیعی ایران

مینا افشار: میراث فرهنگی، بزرگترین مزیت تمدنی ایران، یادگاری است که از پیشینیان برای ما باقی مانده و البته فقط نسل معاصر نیست که حق بهره بردن از این میراث را دارد، پاسداری از میراث فرهنگی و طبیعی باید به آیندگان هم برسد. اما نشان داده ایم که هوشمندی زیادی برای حفظ میراث معنوی و طبیعی نداریم. نمونه اش همه تخریب های زیست محیطی که در سال‌های گذشته اتفاق افتاده است. ضمن اینکه در بطن قانون گذاری هم چندان توجهی به حفظ میراث فرهنگی نمی شود

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ بررسی عملکرد نمایندگان مجلس در حوزه میراث فرهنگی نشان می دهد موضوع «عملکرد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» بیشتر در قالب «فراکسیون» های شکل گرفته مورد توجه برخی از نمایندگان بوده و در کمیسیون های تخصصی مجلس عملا توجهی به موضوع فعالیت این سازمان نمی شود. این در حالی است که بررسی ها نشان می دهد نمایندگان در مجلس شورای اسلامی به مسئله «میراث فرهنگی» توجهی نداشته اند و مقوله «گردشگری» و «صنایع دستی» مدنظر آنها قرار گرفته است.

مهدی حجت، بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی دراین باره به خبرآنلاین گفت: با توجه به اهمیت فوق العاده ای که میراث فرهنگی دارد، تاکنون فراکسیونی در مجلس برای میراث فرهنگی تشکیل نشده است. اگر فراکسیونی هم تشکیل شده باشد مربوط به گردشگری است؛ در حالی که بنیان گردشگری «میراث فرهنگی» است.

 میراث فرهنگی سند هویت و کیستی ماست

رئیس ایکوموس ایران معتقد است، بدون توجه به میراث فرهنگی که «سند هویت ماست، سند کیستی ماست» نمی توانیم درک درستی از خود داشته باشیم.

مهدی حجت، بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی تأکید کرد، وضعیت محوطه‌ها و بناهای تاریخی خوب نیست و با سرعت به سمتی پیش می‌رویم که آنچه امروز هست ممکن است در آینده وجود نداشته باشد. 

او با بیان اینکه میراث فرهنگی سند چیستی یک ملت است که در اعصار مختلف تکامل یافته است، توجه به این مقوله را مهم دانست و گفت: تصویب قوانین درست از سوی قوه مقننه می‌تواند راهکار برون‌رفت از بحرانی باشد که امروز با آن روبه‌رو هستیم.

این پیشکسوت و خبره‌ میراث فرهنگی، با اشاره به پویش پاسداری از میراث فرهنگی و طبیعی گفت: میراث فرهنگی، اعم از معنوی و مادی که شامل آداب و رسوم بناها و اشیای به جا مانده از گذشته است همه و همه، محصول تکامل‌یافته آرزوها و آرمان‌های مردمی است که در طول تاریخ در این سرزمین زیسته‌اند و نقاط ضعف و قوت ما را به ما نشان می‌دهند.

حجت تصویب قوانین شایسته در مجلس آینده از سوی نمایندگان مجلس را راهکاری مهم برای برون‌رفت از این بحران دانست و گفت: هر چند دولت بیشتر گرفتار سیاست خارجی و باز کردن گره‌های این حوزه است، اما آرزو دارم هرچه زودتر به موضوع میراث فرهنگی و طبیعی توجه بیشتر و بهتری نشان دهد.

او ادامه داد: در حال حاضر تپه‌های باستانی بسیاری به حال خود رها شده و مورد استفاده سودجویان قرار گرفته است؛ به راحتی فلزیاب و کتابچه‌های کاوش‌های غیرمجاز در اختیار افراد از طریق رسانه‌های اجتماعی قرار می‌گیرد و متأسفانه دولت به علت کمبودهای مالی از واگذاری این بخش به دست بخش خصوصی سخن می‌گوید در حالی که دغدغه‌هایی را که در دولت است بخش خصوصی نمی‌تواند پاسخ‌گو باشد.

حجت با اشاره به اینکه ثبت آثار تاریخی تنها راه حفاظت از آن نیست در مورد نقش قوانین و اجرای آن گفت: ثبت باید باعث تثبیتِ وضعیت یک یادمان شود که اکنون این چنین نیست، اما تصویب و اجرای قوانین شایسته می‌تواند باعث کوتاهی دست سودجویان و گشودن دست دستگاه‌های اجرایی باشد.

این کارشناس برجسته حوزه میراث فرهنگی تأکید کرد: روح یک ملت با میراث معنوی زنده است و تغدیه می شود، توجه به آن می تواند موجب نشاط، حرکت و امیدواری، باور به خود شود. همه ارزش های اجتماعی و اخلاقی که جامعه را به یک حرکت مثبت باز می دارد به عنوان میراث  معنوی تلقی می شود. بنابراین اگر قرار باشد نسبت به  مجموعه مباحیث فرهنگی در حوزه معنوی توجه  خاص شود خود به خود یک حرکتی در جامعه از نقطه نظر معنوی شروع می شود.  

او معتقد است، توجه به میراث طبیعی و فرهنگی از سوی نمایندگان مجلس موضوع بسیار مهم و زیربنایی است و ورود نمایندگانی که دغدغه این کار را دارند، قطعاً می‌تواند مهم باشد.

بحران بی آبی در کشور 
این در حالیست رضا مکنون، استاد برجسته محیط زیست هم معتقد است، خشکسالی از جنوب کشور در حال پیشروی و کوچاندن مردم است.

او به خبرآنلاین گفت: بخشی از خشکسالی در ایران ناشی از بی‌توجهی به سیاست‌های آبی در دولت‌های گذشته بوده، اما این موضوع چالشی جدی و فرامحیط‌زیستی است که می‌تواند باعث تحولات و بحران‌های اجتماعی شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر، به حفر بی‌رویه چاه‌های غیرمجاز در ۸ سال گذشته اشاره کرد و گفت: ایران سرزمینی در بخش گرم و خشک جهان است که پیشینیان ما با هوشمندی فناوری قنات را در مواجهه با این چالش ابداع کرده و تداوم سرزمینی را سبب شدند. متأسفانه ایجاد چاه‌های عمیق و غیرمجاز که الگویی اروپایی است باعث شده است تا ما دچار بحران و بی‌آبی شویم.

او معتقد است، بی‌توجهی به داشته‌های تمدنی، که حاصل ارتباط دوسویه انسان با طبیعت است، وضعیت نابه‌سامانی را پیش می‌آورد که امروز شاهد هستیم و زندگی را در پهنه‌های جنوبی کشور در معرض تهدید قرار داده است و می‌رود تا کوچ‌هایی را شکل دهد که در طی تاریخ ما کم‌سابقه بوده است.

مکنون گفت: اگر بحران بی‌آبی همین‌گونه پیش برود، ما شاهد مهاجرت و خالی شدن برخی از شهرها خواهیم بود که این موضوع باعث آشوب‌های اجتماعی خواهد شد. 

این استاد محیط زیست با اشاره به وابستگی انسان ایرانی به این جغرافیای یگانه و منحصر به‌فرد، راه را در تصحیح هر چه زودتر روش برخورد دولت‌مردان و قانون‌گذاران کشور با موضوع محیط زیست دانست و گفت: از سوی دیگر اصلاح الگوی کشاورزی موضوع مهمی است، چرا که بخش مهمی از آب‌های ما در این بخش به هدر می‌رود.

۴۷۲۳۶