گمانه زنی درباره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا/ ابوالفتح: به میدان آمدن بایدن دموکراتها را شقه می کند

سعید جعفری - هر چه بیشتر به زمان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نزدیک می شویم رقابت های درون حزبی میان جمهوری خواهان و دموکرات ها جدی تر می شود و چهره های تازه تری هم وارد صحنه می شوند. در جبهه جمهوری خواهان دونالد ترامپ سر و صدای زیادی داشته و در نظرسنجی ها هم فعلا در صدر چهره های جمهوری خواه قرار دارد. جب بوش در حال نزول است و هیلاری هم خطر بالقوه ای به نام جو بایدن تهدیدش می کند. امیر علی ابوالفتح در گفتگو با خبرآنلاین ضمن تبیین وضعیت نامزدهای احتمالی انتخابات آتی آمریکا تاکید دارد فعلا نمی توان نتایج نظرسنجی ها را اساس تحلیل و پیش بینی قرار داد و تا یکسال آینده احتمالا تغییرات زیادی در وضعیت آرای نامزدها مشاهده خواهد شد. 

در ادامه مشروح گفتگوی خبرآنلاین با کارشناس مسائل آمریکا را می خوانید.

دونالد ترامپ با حمایت هایی که با خود داشته به نوعی شگفتی رقابت های انتخاباتی آمریکا شده است. آیاد او را باید جدی گرفت یا همچون یک طوفان کوتاه مدت، زود هم از صحنه کنار می رود؟

ترامپ یک چهره تلویزیونی است و به اندازه سیاستمداران آمریکا شناخته شده است. او مجری چندین برنامه پربیننده بوده و از حامیان مالی مسابقاتی چون دختر شایسته سال بوده. ضمن اینکه او بسیار ثروتمند است و در افکار عمومی آمریکا کاملا شناخته شده به شمار می رود. از سوی دیگر به دلیل اینکه ثروت شخصی قابل توجهی دارد خیلی در اظهار نظرهایش به دیدگاه حامیان مالی توجه نمی کند و حرف هایش را رک به زبان می آورد. در حالیکه دیگر نامزدها اغلب به دلیل جلب حمایت حامیان مالی با محافظه کاری و در لفافه صحبت هایشان را بیان می کنند. ترامپ فردی است که سعی می کند خود را به عنوان تغییر دهنده بنیادین وضعیت کنونی آمریکا معرفی کند. مواضعش بیشتر راست است. اظهارات او گمانه های نژادپرستانه و بیگانه ستیز بودن او را تقویت کرده است. در خصوص زنان نظرات محترمانه ای ندارد و خیلی به برابری جنسیتی باور ندارد. لحن بسیار تند و گزنده ای نسبت به لیبرال ها دارد و یکی از جدی ترین منتقدین اوباما به شمار می رود.

در عموم تحلیل ها از او به عنوان موجی که می تواند خیلی هم زود فروکش کند یاد می شود و از اظهار نظرهای گاها عجیب و غریب او می تواند زمینه را برای ریزش آرای ترامپ فراهم کند. به عنوان مثال برخورد او با خبرنگار مکزیکی تبار سر و صدای زیادی به پا کرد. در نتیجه احتمالا باز هم شاهد چنین رفتارهایی از او خواهیم بود. بر این اساس فکر می کنید ترامپ می تواند به عنوان نامزد جمهوری خواهان در انتخابات سال آینده حضور داشته باشد؟

در آمریکا افراد می توانند به راحتی ثبت نام کنند. ولی فرآیند بسیار طولانی و پیچیده است. فردی به عنوان نامزد نهایی حزب معرفی می شود که هم در رقابت های درون حزبی شرکت کنند و بیشترین رای آورد و هم بتواند حزب را قانع کند که از تون رقابت در انتخابات نهایی برخوردار است. مسئله ای که بسیار حائز اهمیت است و هیئت مدیره و کادر رهبری جمهوری خواهان در معرفی نامزد نهایی بسیار مهم هستند. افرادی در درون حزب جمهوری خواه و دموکرات ه هستند که از آنها تحت عنوان Super delicate یاد می شود. اینها افرادی هستند که قبلا رئیس جمهور، معاون اول، وزیر، فرماندار و یا از نمایندگان کنگره در این حزب بوده اند. این افراد حق رای دارند و نظر آنها در معرفی نامزد نهایی بسیار تعیین کننده است. هرچند ترامپ خود هزینه تبلیغات خود را پرداخت می کند ولی فقط پول تعیین کننده نیست و با توجه به اظهارات عجیبی که ترامپ به زبان می آورد امکان معرفی او به عنوان نامزد نهایی جمهوری خواهان با اما و اگرهای زیادی مواجه است. رهبران حزب جمهوری خواه می دانند که حساسیت هایی که ترامپ در مباحث نژادی و قومی به زبان می آورد می تواند برای آنها در انتخابات دردسرساز باشد و آرای اقلیت های نژادی و قومی و مهاجرین را به سبد دموکرات ها هدایت کند. 

پیش از اینکه فضای رقابت جدی شود تقریبا عموم تحلیلگران جب بوش را نامزد اصلی جمهوری خواهان در انتخابات ۲۰۱۶ می دانستند ولی عموم نظرسنجی ها حاکی از آن است که آرای جب بوش با ریزش مواجه است. شرایط برادر رئیس جمهور اسبق را چگونه می بینید؟

در انتخابات درون حزبی سال ۲۰۰۸ و تقریبا تا یکسال مانده به زمان برگزاری انتخابات تقریبا اکثر تحلیلگران بر این باور بودند که هیلاری کلینتون نامزد نهایی دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری است ولی با به تدریج مشخص شد فردی کم نام و نشان به نام باراک اوباما توانست تمام معادلات را تغییر دهد. در نتیجه به نظر من در شرایط فعلی نباید خیلی به نتایج نظرسنجی ها اعتماد کرد. آنچه مشخص است این است که چند صباحی است فضای سیاسی آمریکا در حال دوقطبی شدن است. جمهوری خواهان در حال حرکت به منتهی الیه راست هستند و دموکرات ها به صورت مداوم در حال چپ تر شدن. بر این اساس احتمالا نامزدی که در میان جمهوری خواهان نامزد جریان تی پارتی باشد از شانس بیشتری برخوردار خواهد بود. جناحی که فعلا رقابت در آنجا بین مارکو روبیو، تد کروز و مایک هاکابی است. در نتیجه اگر جمهوری خواهان بخواهند به سمت راست رادیکال میل پیدا کنند این سه نفر بیشتر شانس خواهند داشت اما اگر به سمت راست میانه بروند احتمالا کریس کریستی و جب بوش از بخت بیشتری برخوردار است. یکی از مشکلاتی که جب بوش دارد این است که برادر رئیس جمهوری است که در زمره نامحبوب ترین روسای جمهور تاریخ آمریکا قلمداد می شود. 

وضعیت در میان دموکرات ها چگونه است؟ طبق نظرسنجی ها مراجعه به هیلاری هم در حال کاهش است.

بله همینطور است. هرچند هیلاری همچنان در صدر است ولی آرای او در حال کاهش است و از آن طرف برنی سندرز که یک سوسیالیست کامل است طرفداران بیشتری پیدا کرده است. شاید در نهایت شاهد یک رقابت بین چپ کامل به نام سندرز با یک راست راست مانند روبیو، کروز و … باشیم. 

رفتارهای انتخاباتی سندرز و اظهاراتی که به زبان می آورد بیشتر در قالب پوپولیستی تحلیل می شود. بر این اساس فکر نمی کنید خیلی نباید شانس زیادی برای این نامزد چپگرا قائل باشیم؟

بله درست است. سندرز بیشتر به چپ پوپولیستی میل می کند، در حالی که ترامپ هم بیشتر راست پوپولیستی ارزیابی می شود. اگر جامعه آمریکا همچنان به سمت دو قطبی شدن برود طبیعتا فضا هم برای پوپولیست های چپ و راست بیشتر هموار می شود و شانس سندرز و ترامپ افزایش پیدا می کند. در مقابل و بالطبع اگر شرایط برعکس شود و میانه روی بر اوضاع سیاسی آمریکا حکمفرما شود در نتیجه نمی توانیم بخت چندانی برای این نامزدها قائل شویم. 

جو بایدن با اینکه هنوز اعلام نکرده در انتخابات سال آینده نامزد می شود ولی در نظرسنجی ها خیزش قابل توجهی داشته است. به نظر شما اگر معاون اول رئیس جمهور رسما وارد انتخابات شود شانس پیروزی دارد؟

معمولا سنت سیاسی در آمریکا بر این بوده معاون اول فردی که هشت سال رئیس جمهور آمریکا بوده شانس بالقوه زیادی برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری دارد. از آن جمله می توان به ال گور و جرج هربرت واکر بوش اشاره کرد که ال گور در رقابتی نزدیک شکست خورد ولی جرج بوش توانست به کاخ سفید راه یابد. این موضوع هم به این دلیل است که در دولت حضور دارد و به واسطه روابط و مناسباتی که دارد از بخت قابل توجهی برخوردار است. اما مشکلی که آقای بایدن دارد این است که زمان زیادی را از دست داده و هنوز هم اعلام کاندیداتوری نکرده است. ضمن اینکه اگر بایدن وارد رقابت شود با توجه به اینکه هیلاری هم حتما می خواهد در رقابت باقی بماند احتمال دوپاره شدن حزب دموکرات وجود دارد و این موضوع خیلی نمی تواند به مذاق رهبران حزب خوش بیاید. 

از سوی دیگر تا چند ماه پیش تحلیلگران نداشتن رقیب درون حزبی برای هیلاری را یک نقطع ضعف برای وزیر خارجه پیشین آمریکا می دانستند و تاکید داشتند او در رقابت های درون حزبی خیلی مورد چالش قرار نمی گیرد و همین موضوع می تواند برایش در انتخابات نهایی مشکل ساز باشد. بر این اساس فکر نمی کنید ورود بایدن به انتخابات ریاست جمهوری می تواند هر دو نامزد را برای رقابت نهایی آبدیده نماید؟

ممکن است اینطور باشد و اما باز هم باید اشاره کنم که خطر دوپاره شدن دموکرات ها هم جدی است و هیلاری هم در همان سال ۲۰۰۸ نشان داد به راحتی از صحنه کنار نمی رود، معمولا اینطور مرسوم نیست که رقابت درون حزبی تا روزهای پایانی ادامه یابد و نامزدها بعد از مدتی از صحنه کنار می روند ولی رقابت هیلاری حدود ۱۷ میلیون رای داشت. بر این اساس من فکر می کنم این عوامل هم باعث می شود تردید بیشتری در مورد ورود بایدن داشته باشیم ضمن اینکه هرچقدر این اعلام حضور دیرتر رسمی شود کار برای معاون اول رئیس جمهور سخت تر خواهد بود.

49308