برای وزیر سیاست‌گریز بهداشت/ شانس بزرگ متقابل روحانی و هاشمی

محمدحسین نجاتی:  در مدیریت او در وزارت بهداشت می توان به نقاط مثبت و البته منفی ای اشاره کرد. مهم ترین ويژگی مثبت را می توان مشاور پذیر بودن و سیاسی گریز بودن او دانست.  قدم های مثبت او و تاثیر آن برایجاد یک طبقه اجتماعی حامی برای او، باعث شده  نقاط منفی اندک او نیز تا حدی زیادی رنگ ببازد. 
او طی دو سال از فعالیت خود در وزارت بهداشت توانست خود را در کنار محمد جواد ظریف به یکی از محبوب ترین وزرای کابینه تبدیل کند و در این مسیر هیچ زمانی تنها نبود.

ویژگی مشاور پذیری او در مدیریت در ابتدا باعث شد، سه وزیر سابق در تیم مدیریتی او جای بگیرند. او در ابتدای کار خود، دکتر رضا ملک زاده وزیر سابق بهداشت و درمان در دولت سازندگی را به سمت معاون تحقیقاتی وزارت بهداشت منصوب کرد. پس از او دکتر ایرج فاضل مرد نام آشنای بهداشت و درمان کشور، که پیش از این در دولت سوم جمهوری اسلامی وزیر علوم و در دولت سازندگی وزیر بهداشت بود، را نماینده تام الاختیار خود در سازمان نظام پزشکی کشور کرد. بعد از آن داوود دانش جعفری از وزرای خوش نام دولت اول محمود احمدی نژاد را قائم مقام خود در امور اقتصادی وزارت بهداشت کرد.

هوشمندی او در چینش ستاد مدیریتی وزارت بهداشت اما به اینجا نیز ختم نشد. هاشمی از حضور نیروهای اصلاح طلب نیز استفاده کرد و علی تاجرنیا را در شورای سلامت دهان و دندان منصوب کرد. بعدها مغز متفکر وزارت بهداشت در دوران مرضیه وحید دستجردی، یعنی باقر لاریجانی را به سمت معاون آموزشی خود منصوب کرد و با آمدن محمد هادی ایازی از شهرداری به سمت معاون وزیر در جلب مشارکت های مردمی، گرچه جمع اصولگرایان در وزارت بهداشت را جمع کرد اما در مهره چینی خود به چهره های خوشنام در میان اصولگرایان دست زد تا در برخورد با مجلس و ناظران سیاسی، کمتر از وزارتخانه هایی مانند وزارت علوم، در معرض حواشی که تندروهای مجلس ایجاد می کند، قرار گیرد.



از مهره چینی هاشمی که بگذریم، او با ستاداجرایی کارکشته خود یکی مهم ترین طرح های خدمت رسان مردمی در دولت را پایه گذاری کرد. طرح تحول نظام سلامت در ایران.

این طرح از آنجایی توانست خیلی زود آثار مثبت خود را به رخ بکشد که یکی از مهم ترین دغدغه های مردمی در سراسر جهان را نشانه گرفت. هزینه های درمانی. عملکرد ضعیف دولت های نهم و دهم و همزمانی این دولت ها با مسئله تحریم، کسری بودجه و کاهش ارزش پولی در ایران سبب شده بود بخش زیادی از هزینه های درمانی از سوی مردم پرداخت شود. هاشمی با دست گذاشتن بر این مورد مهم، طرح تحولی خود را آغاز کرد. مدل هاشمی برای پایه گذاری این طرح، اینگونه بود که مردم به جای پرداخت ۷۰ درصد هزینه های خود در بیمارستان های دولتی تنها ۱۰ درصد از آن را پرداخت کنند. برای مثال اگر فری عمل قلب باز را در بیمارستان دولتی انجام دهد و هزینه های او ۱۵ میلیون تومان شود، به جای ۱۲ میلیون، تنها یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کند. او با طرح خود به سه هدف مهم رسید و یک ضربه بزرگ نیز به بیمه های درمانی زد. هاشمی هزینه های مردمی درمان را در طرح تحول کاهش داد، بیمارستانهای دولتی را از رکورد خارج کرد و بودجه مناسبی برای آنها دست و پا کرد.

اما نکته منفی کارنامه دوساله او تحلیل رفتن بودجه های سازمان های بیمه گر براثر افزایش سهم دولت در پرداخت هزینه های درمانی بود.
 چیزی که با واکنش علی ربیعی هم همراه شد.

فارغ از همه این موارد، آنچه سید حسن هاشمی را در وزارت بهداشت بیش از پیش موفق کرد، حضور حسن روحانی در راس دولت تدبیر و امید بود. روحانی و همکاران اش در سال ۱۳۹۲ با تدبیر و نگاهی به نظرسنجی های مردمی درک کردند که در کنار مسایل اقتصادی، مردم از هزینه های کمر شکن درمان و دسترسی به موقع به دارو رنج می برند. در آن زمان نتیجه نظر سنجی های مردمی نشان می داد، حل بحران هسته ای و مسایل تحریم و رونق اقتصادی در کنار کاهش هزینه های درمانی سه خواسته ی مهم مردم از هر دولتی بود.

روحانی استفاده از این خواسته ها، بهداشت و درمان را در اولویت اول خود قرار داد، جایی در کنار سیاست خارجی و اقتصاد داخلی. روحانی در ادامه این اولویت خود را در حد شعار قرار نداد و با افزایش بودجه وزارت بهداشت و سرازیر کردن بودجه های دولتی به این وزارتخانه، آب حیات بهداشت و درمان را به وزارت بهداشت تزریق کرد. پس از آن با حمایت های معنوی نظیر در اولویت قرار دادن سلامت در برنامه ها و سخنان خود، عملا وزارت بهداشت را از وزارتخانه ای در اولویت های آخر خارج کرد. در صورتی که در دولت های محمود احمدی نژاد، هر دو وزیر بهداشت و درمان با کدورت و ناراحتی از این وزارتخانه خارج شدند.


این نقطه را می توان خدمات متقابل سید حسن هاشمی و حسن روحانی نامید. از آنجایی که حسن هاشمی از حمایت های دولتی به احسن الوجه استفاده کرد و جواب حمایت ها و اعتماد روحانی را به خوبی داد. به عبارت دیگر، حسن هاشمی شانس بزرگ روحانی و روحانی شانس بزرگ حسن هاشمی است.

4242